حشمت الله فلاحتپیشه، نماینده ادوار مجلس و رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی در مصاحبه با “اعتماد آنلاین” دولت سیزدهم را به «فرصتسوزی» و بیبرنامهگی در پرونده هستهای متهم کرد. فلاحتپیشه گفت:
«معتقدم دولت در حال فرصتسوزی است و مشخصا در نشستهای سازمانمللمتحد و حتی در سخنرانی رئیسجمهوری عملا پلان و برنامه کاری که در آن بحث مشکلات سیاسی خارجی ایران دیده شود، وجود نداشت. لذا میبینیم بعد از این همه دیدار که آقای امیرعبداللهیان انجام داد، تنها چیزی که از دل دیدارها درآمده، افزایش تنش بین ایران و حتی کشورهای اروپایی و حتی تنش بین ایران و آژانس و غیره است.»
سرخوردگی قدرتهای غربی از نیات واقعی دولت جدید
همزمان با برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، روابط ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پرتنش شد. ایران به دلایل امنیتی به آژانس اجازه تعویض دوربینهای نظارتی در مجتمع تسا در کرج را که دوم تیر سال جاری هدف حمله پهپادی قرار گرفت نمیدهد. قدرتهای غربی دلیل آوردهاند که دسترسی نداشتن آژانس به مجتمع تسا پیوستگی نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران را به خطر میاندازد.
احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی نیز در یادداشتی در روزنامه اعتماد بیلان سفر حسین امیر عبداللهیان به نیویورک را منفی ارزیابی کرد. زیدآبادی نوشت:
«گرچه مشخص نیست بین آقای امیرعبدالهیان و طرفهای مذاکرهاش در نیویورک دقیقاً چه مسائلی رد و بدل شده است، اما ظاهراً کشورهای مقابل، نه فقط از سخنان و وعدههای او دلگرم نشدهاند، بلکه نسبت به نیات واقعی دولت جدید ایران سطحی از نگرانی و سرخوردگی از خود نشان میدهند. نتیجه این ماجرا، تحرک تازهای از سوی قدرتهای جهانی و متحدان منطقهای آنها برای تشدید فشارها علیه جمهوری اسلامی است که به تدریج در حال نمایان شدن است.»
بیبرنامهگی دولت سیزدهم برای احیای برجام
حشمت الله فلاحتپیشه رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی در مصاحبه با اعتمادآنلاین علت شکست دیپلماتیک وزیر خارجه دولت سیزدهم را در فقدان یک برنامه مشخص برای احیای برجام دانست و به رئیس دولت سیزدهم توصیه کرد که در وهله اول با توجه به دغدغههای ایران به سازوکاری مشخص با آژانس بینالمللی انرژی اتمی دست یابد و سپس در وهله دوم با اعمال فشار بر آژانس مانعی بر سر اقدامات بعدی اسرائیل به وجود آورد.
روز گذشته کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در وین گفته بود «آژانس بینالمللی انرژی اتمی اگر خواهان اجرای نظارت است، باید به مسئولیت خود عمل و به صراحت حملات به مراکز فنی ایران را محکوم کند».
غریبآبادی در ادامه افزوده بود آمریکا و متحدان غربیاش هم اگر خواهان تداوم نظارت آژانس هستند، باید از «اقدامات تروریستی اسرائیل» ممانعت کنند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس هم یک قدم به سمت ایران برداشت و در پاسخ به هشدارهای نفتالی بنت، نخستوزیر اسرائیل گفته بود قرار نیست سانتریفیوژهای تأسیسات هستهای ایران متوقف شوند. بنت ایران را متهم کرده است که قصد دارد زیر چتر هستهای، بر خاورمیانه مسلط شود. نخستوزیر اسرائیل خاطرنشان کرده بود که اگر لازم باشد اسرائیل به تنهایی علیه ایران اقدام میکند.
از مرگ با هزار ضربه چاقو باید برحذر ماند
احمد زیدآبادی در ادامه یادداشت خود در روزنامه اعتماد با اشاره به افزایش سطح تنشها با اسرائیل نوشت:
«نفتالی بنت نخست وزیر اسرائیل پنهان نکرده است که استراتژی کشورش در برابر جمهوری اسلامی “مرگ با هزار ضربه چاقوست”. منظور از این عبارت این است که اسرائیل به جای یک جنگ فراگیر و تمام عیار با ایران، برنامهاش این است که با کمک متحدان جهانی و منطقهای خود، ایران را با ضربات محدود اما بیشمار زخمی و دچار مرگ تدریجی کند. راه مقابله با این برنامه و خنثیسازی آن، رجزخوانیهای هر روزه نیست، بلکه نیاز به بازاندیشی عمیق دارد.»
فلاحتپیشه در ادامه مصاحبه با اعتمادآنلاین به دولت سیزدهم توصیه کرده است که سازو کار احیای برجام میبایست سه ضلع را دربربگیرد:
«نخست، جلوگیری کردن از فرسایشی شدن مذاکرات یعنی ارائه یک زمانبندی در دل این سازوکار. دوم، مشخص شدن جنبه عملیاتی بحث تحریمها. یعنی ایران اطمینانخاطر پیدا کند که در عمل تحریمها برداشته میشود. سوم، اطمینان به قوام و پایداری توافق احتمالی.»
هشدار نسبت به گردش به شرق
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز گذشته در سفر به مسکو اعلام کرد که همکاریهای اتمی بین ایران و روسیه گسترش پیدا میکند. رئیس دولت سیزدهم هم در سخنرانی مجازی خود در مجمع عممی سازمان ملل اعلام کرده بود که با گردش ایران به سمت شرق دوران تازهای آغاز شده است. فلاحتپیشه در پایان مصاحبه با اعتمادآنلاین هشدار داد:
«از لحاظ فنی انتقادات جدی به مناسبات هستهای ایران و روسیه وجود دارد ضمن اینکه آقای اسلامی حتما باید بداند که الان مسأله اصلی کشور، مناسبات ایران و آژانس است و هرچه بیشتر ایران و آژانس در رسیدن به یک سازوکار مطمئن به توافق نرسند، امکان خرابکاری و مداخله عوامل مخربی مثل رژیم صهیونیستی افزایش پیدا میکند.»
زیدآبادی هم در مصاحبه با اعتماد بیش و کم بر همین موضوع تأکید کرد:
«روسیه و چین بیش از آنکه نگران سرنوشت ایران و مدافع سیاستهای آن باشند، در پی حفظ منافع خود از طریق تعامل و چانهزنی با دیگر قدرتهای جهانی و منطقهای هستند و در شرایط بحرانی نفعی در اتحاد نزدیک با ایران برای خود نمیبینند. با چنین وضعیتی، سیاستهای جاری نیازمند بازنگری کامل است، اما روندهای گذشته برای محافل بخصوصی، منافعی را رقم زده است که کار بازنگری را با مشکل روبرو میکنند و حتی اجازه طرح نظری آن را در سطح جامعه نمیدهند.»