به‌گزارش رویترز، تصور می‌شود که خرید نفت ایران از سوی شرکت‌های چینی با وجود تحریم‌های آمریکا به‌منظور جلوگیری از فروش نفت ایران برای مهار برنامه هسته‌ای این کشور، باعث شده است اقتصاد ایران همچنان پا برجا بماند.
یک مقام ارشد آمریکایی که به دلیل حساسیت این موضوع نخواست نامش فاش شود، گفت:
«ما از خرید نفت ایران از سوی شرکت‌های چینی آگاه هستیم و از مقام‌های مسئول خود در زمینه تحریم‌ها خواسته‌ایم در مورد دور زدن تحریم‌های ایران، از جمله از طریق کسانی که با چین تجارت می‌کنند، اقدام کنند و در صورت لزوم به اقدامات خود ادامه می‌دهیم.»
این مقام آگاه افزود:
«با این حال، ما در چارچوب گفت‌وگوهای خود درباره سیاست ایران در مورد این مسئله با چینی‌ها به شکل دیپلماتیک برخورد کرده‌ایم و به‌طور کلی فکر می‌کنیم این راه مؤثرتری برای رفع نگرانی‌های ماست.»
یک مقام اروپایی نیز به رویترز گفته است که این یکی از موضوعاتی بود که وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا، هنگام سفر به چین در اواخر ژوئیه مطرح کرد.
این مقام اروپایی که به دلیل حساسیت دیپلماسی هسته‌ای به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد، گفت چین از ایران محافظت می‌کند و یکی از مسائل اصلی غرب این است که چین چقدر نفت از ایران خریداری می‌کند.
شرکت کپلر که در زمینه تجزیه و تحلیل کالا فعالیت می‌کند تخمین می‌زند که واردات نفت چین از ایران به‌طور متوسط تا ماه اوت ۵۵۳ هزار بشکه در روز بوده است.
یک مقام دفتر ریاست جمهوری فرانسه روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفت که ایران باید به مذاکرات وین برای احیای برجام بازگردد تا از تشدید فشارهای دیپلماتیک که می‌تواند مذاکرات را به خطر بیندازد جلوگیری کند.
این مقام فرانسوی گفت:
«ما در این مرحله نیاز داریم که با همه اعضای برجام، از جمله روس‌ها و چینی‌ها در تماس نزدیک بمانیم و با هم متحد باشیم. به‌طور خاص از چینی‌ها انتظار داریم که با قاطعیت بیشتری عمل کنند. ما باید فشارهایی را که ضروری است بر ایران اعمال کنیم.»
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران جمعه گذشته گفت جمهوری اسلامی «به‌زودی» به مذاکرات احیای برجام باز خواهد گشت، اما تاریخی اعلام نکرد.
هنوز روشن نیست که چین تا چه حد از اقدام‌های دیپلماتیک آمریکا در مورد ایران استقبال خواهد کرد.
روابط آمریکا و چین به بدترین وضعیت خود در دهه‌های اخیر رسیده است و پیشرفت کمی در زمینه‌های مختلف از حقوق بشر گرفته تا شفافیت در مورد منشاء بیماری کوویدـ۱۹ دیده می‌شود.
سخنگوی وزارت خارجه چین ۲ مهر / ۲۴ سپتامبر گفت:
«آمریکا به‌عنوان کشوری که دور جدید تنش‌ها را در مسئله هسته‌ای ایران آغاز کرد، باید سیاست غلط حداکثر فشار خود بر ایران را جبران و همه تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران را لغو کند تا مذاکرات را از سر بگیریم و در اسرع وقت به نتایجی دست یابیم.»
پیش از این در ماه مارس سال جاری میلادی روزنامه فایننشال تایمز از قول یک مقام رسمی آمریکایی نوشته بود که دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در ارتباط با افزایش واردات نفت از ایران به پکن هشدار داده که آمریکا تحریم‌های دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ علیه چین را اعمال خواهد کرد.
هم‌زمان، بلومبرگ نیز نوشته بود جمهوری اسلامی به دلیل نداشتن خریدار کافی، نفت ایران را سه تا پنج دلار زیر معیار نفت خام برنت می‌فروشد.
هفته پیش مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی تهران آماری منتشر کرد که نشان می‌داد در ۷ ماه نخست سال ۲۰۲۱ ایران چیزی کمتر از ۱۱ میلیون دلار نفت به چین فروخته است. مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین دوشنبه ۵ مهر / ۲۷ سپتامبر گفت آماری که اتاق بازرگانی تهران درباره میزان فروش نفت به چین منتشر کرده، نادرست است و آمار فروش نفت ایران «به‌طور کلی محرمانه» است.