وزیر خارجه عربستان سعودی طی سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل با توجه به برنامه هستهای عربستان از یک طرف از حق استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای تأکید کرد، از طرف دیگر خواهان تداوم تلاشهای بینالمللی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای شد.
درخواست عربستان از جامعه بینالملل: جلوگیری از دسترسی ایران به سلاح هستهای
فیصل بن فرحان، طی سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل در گرامیداشت روز بینالمللی انهدام کامل سلاحهای هستهای در نیویورک ضمن یادآوری مسئولیت جامعه بینالمللی برای رسیدگی به تخلفات هستهای ایران گفت:
«مواضع ریاض همواره مبتنی بر اصل حق کشورها در استفاده مسالمتآمیز از انرژی هستهای است. عربستان از تلاشهای بینالمللی برای اطمینان از عدم برخورداری ایران از تسلیحات هستهای در کوتاهمدت و یا بلندمدت حمایت میکند و همچنین مانع از آن شود که ایران بتواند استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را به استفاده نظامی تبدیل کند.»
فرحان در ادامه اظهاراتش یادآوری کرد که با وجود آنکه جامعه بینالملل در تلاش است خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای باشد، اسرائیل همچنان از پذیرش توافقنامه جامع پادمان هستهای خودداری میکند و مانع از بازرسی تأسیسات هستهایاش توسط بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی میشود.
خواسته مشترک عربستان و ایران: نظارت بر برنامه هستهای اسرائیل
رضا نجفی، سرپرست معاونت حقوقی و امور بینالملل وزارت خارجه ایران طی سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل در پاسخ به سخنان وزیر خارجه عربستان سعودی درباره برنامه هستهای ایران، بر لزوم شفافسازی فعالیتهای هستهای عربستان تحت نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی از طریق اجرای توافقنامه جامع پادمان هستهای تأکید کرد و گفت در صورت عدم اجرای درخواست آژانس توسط عربستان، هرگونه همکاری بینالمللی با این کشور باید متوقف شود.
بخشی از سخنان نجفی اما با سخنان وزیر خارجه سعودی همپوشانی داشت. سرپرست معاونت حقوقی و امور بینالملل وزارت خارجه ایران بر اهمیت اجرای قطعنامه سال ۱۹۹۵ کنفرانس بازنگری در خصوص خاورمیانه تأکید کرده و سلاحهای هستهای اسرائیل را تهدیدی برای صلح و امنیت خاورمیانه و ورای آن دانست که مانع تحقق خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای است. این مقام ارشد وزارت خارجه ایران گفت:
«جامعه بینالمللی باید بر لزوم الحاق بی قید و شرط این رژیم به ان.پی.تی به عنوان یک عضو غیر هستهای و پذیرش پادمان جامع آژانس مجدداً تأکید کند.»
درخواست فرانسه از چین و ایران: چین مصممتر باشد، ایران به مذاکرات بازگردد
ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه دسترسی به تأسیسات هستهای تسا در کرج را نمیدهد. طرفهای غربی برجام و ایران قبل از از سرگیری دور هفتم مذاکرات احیای برجام، رویکرد سختگیرانهای را در پیش گرفتهاند.
یک مقام دفتر ریاستجمهوری فرانسه روز گذشته از ایران خواست برای بازگشت به مذاکرات وین به منظور احیای برجام شرط تعیین نکند.
این مقام فرانسوی که نام او افشا نشده در مصاحبه با رویترز گفت قدرتهای جهانی باید در گفتوگوها با ایران متحد باشند.
این مقام کاخ الیزه از چین خواست که «مصممتر» رفتار کند و یادآوری کرد که جایگزینی برای توافق هستهای با ایران وجود ندارد.
ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه دوشنبه گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفته بود که جامعه بینالمللی میبایست اطمینان پیدا کند که ایران با قدرتهای جهانی بر سر برنامه هستهای خودش به توافق میرسد.
درخواست ایران از آژانس: جلوگیری از حملات اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۲۱ شهریور در یک سفر فوری به تهران با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به توافق رسید که کارتهای حافظه دوربینهای نظارتی در تأسیسات هستهای ایران تعویض شوند. ایران اما میگوید تحقیقات در مجتمع تولید ساتریفیوفیوژهای پیشرفته در کرج که ۲ تیر هدف حمله پهپادی قرار گرفت، همچنان ادامه دارد و به همین سبب نمیتواند به بازرسان آژانس اجازه تعویض دوربینهای تخریب شده را بدهد.
سه قدرت اروپایی روز گذشته اعلام کردند که عدم دسترسی آژانس به تأسیسات تسا پیوستگی اطلاعات آژانس درباره فعالیت هستهای ایران را به خطر میاندازد. آمریکا هم با صدور بیانیهای خواهان دسترسی بازرسان آژانس به تأسیسات کرج شد.
کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در وین، با تأکید بر اینکه بعد از تصویب قانون اقدام راهبردی در مجلس شورای اسلامی، آژانس بینالمللی انرژی اتمی هیچ دسترسی فراپادمانی به مراکز هستهای ایران ندارد، گفت:
«همکاری فراپادمانی ما با آژانس داوطلبانه است و تداوم حسننیت ما به رفتار آنها بستگی دارد.»
کاظم غریبآبادی با بیان اینکه «آژانس بینالمللی انرژی اتمی اگر خواهان اجرای نظارت است، باید به مسئولیت خود عمل و به صراحت حملات به مراکز فنی ایران را محکوم کند»، گفت آمریکا و متحدان غربیاش هم اگر خواهان تداوم نظارت آژانس هستند، باید از «اقدامات تروریستی اسرائیل» ممانعت کنند. غریبآبادی گفت:
«جمهوری اسلامی در قبال اقدامات اسرائیل به شکل مناسبی اقدام متقابل را انجام داده است اما پاسخهای ما به اقدامات خرابکارانه، باعث سلب مسئولیت دیگران از جمله آژانس نمیشود و اگر آنها به مسئولیتشان عمل نکنند ما هم اساساً تعهدی در این زمینه نداریم.»
روز گذشته رافائل گروسی، میرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی یادآوری کرد که قرار نیست فعالیت سانتریفیوژها در ایران متوقف شود.
رسانههای اسرائیلی گزارش دادهاند که اسرائیل به دنبال چارچوببندی مذاکرات وین در یک بازه زمانی مشخص و متقاعد کردن کشورهای شرکتکننده به ضرورت تعیین یک سقف زمانی برای مذاکرات وین است.
شبکه کان اسرائیل گزارش داد که قرار است «ایال حولاتا»، مشاور امنیت داخلی و رئیس سازمان امنیت داخلی اسرائیل، هفته آینده به واشنگتن سفر کند تا با جیک سالیوان، همتای آمریکایی و سایر مقامات دولت این کشور در اینباره گفتوگو و رایزنی کند. سالیوان روز گذشته برای گفتوگو درباره یمن به عربستان سعودی سفر کرده بود.