مهدی عباسی، رئیس دفتر اقتصادی ایران در حلب سوریه گفت حجم تجارت ایران و سوریه بهرغم وعدههای دادهشده چندان افزایش نداشته است. او سهشنبه ۳۰ شهریور به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:
«ایران با سوریه یک خط اعتباری یک میلیارد دلاری دارد که کمی مخفی است و باید عیان شود، در حالیکه روسیه خط اعتباری ۵ میلیارد دلاری با سوریه دارد و فرصتها را به صورت عملیاتی نشان میدهد.»
بهگفته مهدی عباسی در پنج ماهه ابتدای سال جاری حجم صادرات ایران به سوریه ۱۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بود که حدود ۸۵,۵ میلیون دلار از آن یعنی حدود ۲,۵ درصد از مسیر رسمی بوده است. همچنین واردات ایران در این مدت ۱۶,۵ میلیارد دلار بوده که در همین زمان حدود ۱۱ میلیون دلار از سوریه بوده که باز حدود ۱,۵ درصد بوده است.
عباسی میگوید بخشهای خصوصی و دولتی وعدههای مختلفی برای افزایش حجم تجارت ایران و سوریه دادهاند اما «این اتفاق بهطور محسوس دیده نمیشود».
او گفت دولت سوریه قوانین جدیدی وضع و واردات سرامیک، کشمش و بادام درختی را ممنوع کرده یا قوانین خاصی در زمینه خرما وضع کرده که «بخش عمدهای» از صادرات ایران به سوریه در قالب بخش خصوصی از این اقلام بوده و «ضربه بزرگی به قانون تجارت آزاد» ایران زده است.
او همچنین به تجارت ترکیه با سوریه اشاره کرد و گفت:
«بعد از سال ۲۰۱۸ به صورت رسمی واردات از کشور ترکیه برای سوریه ممنوع شد ولی از همان مرز بسته، ۲۵ تا ۲۶ درصد بازار سوریه را از طریق قاچاق تأمین میکند. اینکه چرا سهم ایران نسبت به مابقی کشورها در بازار سوریه کمتر است را باید در ریلگذاری و سیاستگذاری که دقیق انجام نشده، ردیابی کرد.»
مهدی عباسی از رسانهها خواست سوریه را «کشوری مبارک» نشان دهند چون بهگفته او «ضربه بزرگی بر پیشبرد اهداف اقتصادی دو کشور میزند».
در همین حال، خبرگزاری سوریه (سانا) روز سهشنبه ۳۰ شهریور / ۲۱ سپتامبر گزارش داد که عمرو سالم، وزیر تجارت داخلی و حمایت از مصرفکننده سوریه، با مصطفی اثباتی، مشاور و نماینده وزیر دفاع ایران در امور همکاری اقتصادی با سوریه و هیئت همراه او دیدار کرده و در این دیدار دو طرف، تقویت روابط همکاری اقتصادی و مبادلات تجاری بین دو کشور و تسریع اجرای قراردادهای منعقدشده از جمله تأسیس فروشگاه مشترک مواد غذایی در دمشق را بحث و بررسی کردند.
اثباتی در اینباره گفت:
«تا زمان دستیابی به توافق برای اجرای قراردادهای قبلی و استفاده از آنها بهنفع هر دو کشور، هیئت ایرانی در سوریه میماند.»
کیوان کاشفی، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و سوریه در اردیبهشت سال جاری اعلام کرده بود که تجارت میان دو کشور در مسیر صعودی قرار دارد. او گفته بود:
«در حال حاضر سوریه به سوی بازسازی میرود و اقلام حوزه ساختوساز، پلسازی و سدسازی، تأمین برق و خدمات فنی و مهندسی در صدر فهرست صادرات به این کشور از سوی ایران قرار دارد.»
کاشفی گفته بود پیشبینیها از دو برابر شدن تجارت دو کشور در سال جاری میلادی (۲۰۲۱) حکایت دارند.
با این حال او یک ماه قبل از آن گفته بود روابط تجاری ایران و سوریه به ۲۵ درصد حجم یک دهه پیش سقوط کرده است.