فعالان حقوق بشر از نقض حقوق بشر توسط طالبان در افغانستان خبر دادند. سازمان عفو بینالملل سهشنبه ۳۰ شهریور / ۲۱ سپتامبر گفت طالبان از تقریباً پنج هفته پیش که به قدرت رسیدند، دستاوردهای ۲۰ سال گذشته در زمینه حقوق بشر را از میان بردهاند.
عفو بینالملل بههمراه فدراسیون بینالمللی حقوق بشر و سازمان جهانی علیه شکنجه، بسیاری از موارد نقض حقوق بشر در افغانستان، از جمله کشتار هدفمند غیرنظامیان و سربازان تسلیمشده را ثبت کردهاند. این سازمانها همچنین میگویند حقوق زنان، آزادی بیان و حقوق جامعه مدنی در افغانستان دوباره محدود شده و حاکمان افغانستان از تحویل کمکهای بشردوستانه به ولایت پنجشیر که در مقابل طالبان ایستادگی کرده، جلوگیری کردهاند.
این گزارش بر اساس مصاحبه با افراد آسیبدیده و بررسی عکسها، فیلمها، تصاویر ماهوارهای و گزارشهای رسانهها از زمان به قدرت رسیدن طالبان در اواسط ماه اوت تاکنون تهیه شده است.
شاهدان گزارش دادهاند که طالبان به روزنامهنگاران افغان دستور دادهاند که فقط مطابق قوانین اسلامی اجازه دارند گزارشدهی کنند و زنان از کار منع شدهاند.
«فضای ترس»
یولیا دوخرُو، معاون دبیرکل عفو بینالملل در آلمان گفت این گزارش «فضای ترس» را در میان فعالان حقوق بشر، روزنامهنگاران و زنان ثبت کرده است. او از دولت فدرال آلمان خواست تا «هر آنچه در توان دارد» انجام دهد تا «افرادی که در معرض خطر طالبان» قرار دارند در آلمان محافظت شوند. او افزود اکنون باید هر چه زودتر پذیرش افغانهای آسیبدیده در آلمان اجرا شود و این افراد اطمینان حاصل کنند که سفارتخانههای کشورهای همسایه مراحل صدور ویزا را با سرعت کامل انجام میدهند و مردم میتوانند از آن کشورها خارج شوند.
دولفین روکولو از سازمان جهانی علیه شکنجه در مورد نتایج تحقیقات این گزارش گفت:
«دفاتر و آپارتمانها مورد بازرسی قرار گرفتهاند و همکاران ما را کتک زدهاند.»
در این گزارش آمده است که طالبان مرتباً تماسهای تلفنی و ملاقاتهای تهدیدآمیز با فعالان حقوق بشر و روزنامهنگاران انجام میدهند.
دینوشیکا دیسانایاک، معاون عفو بینالملل در جنوب آسیا میگوید:
«در بیش از پنج هفته پس از بهدست گرفتن کنترل افغانستان، طالبان به صراحت نشان دادهاند که در حراست و احترام به حقوق بشر جدی نیستند و در این مدت موجی از نقض حقوق بشر علیه زنان، معترضان، رسانهها و جامعه مدنی اعمال کردهاند.»
این گزارش گفته است اسناد ثبتشده فعالان حقوق بشر تنها بازتابدهنده بخش اندکی از آنچه در افغانستان رخ می دهد، است.
مدافعان حقوق بشر از جامعه بینالمللی خواستهاند تا در چارچوب شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد اقدامات مشخصی انجام داده و از تحقیقات دادگاه کیفری بینالمللی در این زمینه حمایت کنند.
وعده و واقعیت
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، دوشنبه ۲۹ شهریور / ۲۰ سپتامبر اعلام کرد که وزارت امور زنان برچیده میشود و به جای آن وزارت «امر به معروف و نهی از منکر» ایجاد میشود.
ذبیحالله مجاهد در توییتر مدعی شد کارمندان زن وزارت امور زنان در سایر ادارههای دولتی استخدام خواهند شد. او دلیل این اقدام را «نمادین» بودن نقش وزارت زنان در حکومت قبلی دانست.
سخنگوی طالبان همچنین این موضوع را که دختران از رفتن به مدارس متوسطه منع خواهند شد، تکذیب کرده و گفته است برنامههایی در دست است تا دختران با حمل و نقل خاص به مدرسه بروند تا در امان بمانند.
این در حالی است که شنبه گذشته وزارت معارف افغانستان به دانشآموزان پسر و آموزگاران کلاسهای ششم تا دوازدهم دستور داد تا آموزش را از سر بگیرند. اما در مورد بازگشت دختران به مدرسه چیزی نگفت.
طالبان در روزهای اخیر همچنین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان را منحل کرده و گفتهاند تحقیقات در مورد «فساد اداری» اعضای این کمیسیون را آغاز کردهاند. این اقدام تنها چند روز پس از آن انجام شد که کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان با انتشار اطلاعیهای از طالبان خواست تا به حقوق بشر احترام بگذارند.
براساس دستور طالبان همچنین کارمندان زن در کابل در خانههای خود خواهند ماند و فقط به شماری از آنها اجازه کار دادهاند که کارمند مرد نمیتواند جایگزینشان شود.