قرار بود به مناسبت دویست و چهلمین سالگرد نبرد دریایی ویرجینیا که بیانگر رابطه تاریخی آمریکا و فرانسه و تأکیدی بر شراکت این دو قدرت جهانی است، ضیافتی در واشنگتن برگزار شود. فرانسه که از معاهده امنیتی آمریکا، بریتانیا و استرالیا برای ساخت زیردریایی با نیروی محرکه هسته‌ای ناخشنود و حتی می‌توان گفت خشمگین است اعلام کرد در این ضیافت شرکت نمی‌کند.
به گزارش خبرگزاری آلمان، ساعتی قبل از آن، ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه با انتشار یک بیانیه رسمی اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا با انعقاد معاهده امنیتی با بریتانیا و استرالیا شرکا و متحدان اروپایی خود را «کنار گذاشته» و به این ترتیب نشان داده که «هماهنگی و همکاری لازم» وجود ندارد. لودریان در ادامه این بیانیه خاطرنشان کرد که فرانسه این نکته را از یاد نمی‌برد.
لودریان: عصبانی و آزرده خاطرم
روز گذشته استرالیا، آمریکا و بریتانیا پیمان جدید امنیتی به نام «آکوس» برای منطقه هند و اقیانوس آرام تشکیل دادند. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا پس از یک کنفرانس ویدئویی با اسکات موریسون و بوریس جانسون، نخست‌وزیران استرالیا و بریتانیا از یک «اقدام تاریخی» صحبت کرد.
بر اساس این پیمان امنیتی انتظار می‌رود استرالیا به هشت زیردریایی هسته‌ای مجهز شود. این پیمان همچنین شامل فعالیت‌های مشترک در زمینه هوش مصنوعی، فن‌آوری کوانتومی و سایبری خواهد بود.
کمی بعد، اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا اعلام کرد که استرالیا دیگر توافق خود را با «ناوال گروپ»، شرکت فرانسوی برای زیردریایی‌هایی به ارزش حدود ۵۶ میلیارد یورو حفظ نخواهد کرد. قرارداد با شرکت فرانسوی برای ساخت ۱۲ زیردریایی منعقد شده بود و بزرگ‌ترین قرارداد دفاعی استرالیا محسوب می‌شد.
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه در مصاحبه‌ای رادیویی در واکنش به توافق نظامی اخیر آمریکا، بریتانیا و استرالیا گفت:
«این تصمیم یک‌طرفه و غیرقابل پیش‌بینی، مرا به یاد کارهای ترامپ می‌اندازد. عصبانی و آزرده هستم. بین متحدان نباید از این اتفاق‌ها بیافتد. این کار به منزله از پشت خنجر زدن است. ما با استرالیا رابطه‌ای بر مبنای اعتماد ایجاد کردیم و حالا آن اعتماد آسیب دیده است.»
بلینکن: با فرانسه در ارتباط بودیم
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اما صبح جمعه ۱۷ سپتامبر/۲۶ شهریور در یک نشست خبری که بعد از دیدار و گفت‌وگو با وزیران خارجه و دفاع استرالیا در واشنگتن برگزار شد در صدد دلجویی از همتای فرانسوی خود برآمد. به گزارش رویترز، بلینکن خاطرنشان کرد که آمریکا در پی تعمیق روابط راهبردی خود با کشورهای اروپایی است و فرانسه نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کند. بلینکن گفت:
«ما به طرز باورنکردنی روابط تنگاتنگی با فرانسه داریم و این روابط شامل حوزه اقیانوسیه هم می‌شود. ما به این روابط همچنان ادامه می‌دهیم. برای ما همکاری و شراکت با فرانسه ارزش زیادی دارد.»
وزیر خارجه آمریکا در ادامه افزود که مقامات آمریکایی ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از انعقاد پیمان امنیتی با بریتانیا و استرالیا با دولت فرانسه در ارتباط بودند.
یک مقام وزارت خارجه فرانسه که نام او اعلام نشده در مصاحبه با رویترز گفت دولت فرانسه از طریق رسانه‌ها از این پیمان امنیتی مطلع شده است.
اعتراض چین
دولت چین هم به پیمان امنیتی آمریکا، بریتانیا و استرالیا معترض است. ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارچه چین شامگاه پنجشنبه اعلام کرد پیمان نظامی بین آمریکا، بریتانیا و استرالیا «به طور جدی صلح و ثبات منطقه‌ای را تضعیف کرده، رقابت تسلیحاتی را تشدید می‌کند و به تلاش‌های بین‌المللی برای مقابله با گسترش سلاح‌های کشتار جمعی آسیب می‌زند.» سخنگوی وزارت خارجه چین گفت:
«صادرات فناوری زیردریایی‌های اتمی به استرالیا توسط ایالات متحده و بریتانیا غیرمسئولانه است. استرالیا به‌عنوان یک کشور فاقد سلاح اتمی تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی (NPT) و عضو معاهده منطقه عاری از سلاح اتمی در جنوب اقیانوس آرام، اکنون فناوری زیردریایی‌های اتمی دارای ارزش راهبردی و نظامی را وارد می‌کند.»
لیجیان در ادامه سخنانش افزود:
«جامعه جهانی از جمله کشورهای همسایه استرالیا کاملاً این حق را دارند این سوال را مطرح کنند که آیا استرالیا در عمل به تعهدات خود در زمینه عدم گسترش سلاح‌های اتمی پایبند است؟»
و در ادامه خاطرنشان کرد که چین توجه دقیقی به تحولات آتی در این منطقه خواهد داشت.