استرالیا، آمریکا و بریتانیا پیمان جدید امنیتی به نام «آکوس» برای منطقه هند و اقیانوس آرام تشکیل دادند. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا پس از یک کنفرانس ویدئویی با اسکات موریسون و بوریس جانسون، نخست‌وزیران استرالیا و بریتانیا از یک «اقدام تاریخی» صحبت کرد.
براساس این پیمان دفاعی انتظار می‌رود استرالیا به هشت زیردریایی هسته‌ای مجهز شود. این پیمان همچنین شامل فعالیت‌های مشترک در زمینه هوش مصنوعی، فن‌آوری کوانتومی و سایبری خواهد بود.
رئیس جمهوری آمریکا با اشاره به «تهدید قریب‌الوقوع در حال توسعه در منطقه هند و اقیانوس آرام» گفت:
«برای آینده بسیار مهم است که منطقه باز و آزاد بماند؛ بنابراین لازم است که متحد ما استرالیا بتواند آن را به‌دست آورد.»
جو بایدن در همین حال تأکید کرد که «ما در مورد سلاح‌های هسته‌ای صحبت نمی‌کنیم، بلکه در مورد زیردریایی‌های معمولی با پیشرانه هسته‌ای صحبت می‌کنیم».
کمی بعد، اسکات موریسون اعلام کرد که استرالیا دیگر توافق خود را با «ناوال گروپ»، شرکت فرانسوی برای زیردریایی‌هایی به ارزش حدود ۵۶ میلیارد یورو حفظ نخواهد کرد. قرارداد با شرکت فرانسوی برای ساخت ۱۲ زیردریایی بود و بزرگترین قرارداد دفاعی استرالیا محسوب می‌شد.
بوریس جانسون نیز پیمان جدید را در جهت منافع مشترک و حفاظت از مردم سه کشور دانست.
پیش‌زمینه پیمان جدید قدرت‌گیری هر چه بیشتر چین در منطقه هند و اقیانوس آرام است. با این حال، بایدن، موریسون و جانسون نامی از چین نبردند. سفارت چین در واشنگتن از این سه کشور خواست که از «ذهنیت جنگ سرد و تعصبات ایدئولوژیک» دست بردارند.
چین در سال‌های اخیر تعرفه‌های سنگین گمرکی و محدودیت‌هایی بر صادرات استرالیا از جمله شراب، گوشت گاو و جو وضع و واردات ذغال سنگ را کاملاً ممنوع کرده است تا نارضایتی خود را از سیاست‌های خارجی کانبرا ابراز کند، هرچند که تا کنون موفقیت چندانی نداشته است.
موارد و مبالغ تجاری در معرض خطر بسیار است زیرا استرالیا در ۱۲ ماه منتهی به ژوئیه سال جاری رکورد ۱۷۳ میلیارد دلارِ استرالیا، صادرات به چین را داشته که بیش از ۳۵ درصد از کل صادرات این کشور را تشکیل می‌دهد. استرالیا در همین بازه زمانی ۸۷ میلیارد دلارِ استرالیا کالاهای عمدتأ تولیدشده چینی خریداری کرده است.
مایکل سالیوان، مدرس روابط بین‌الملل در دانشگاه فلیندرز استرالیا به رویترز گفت پیمان امنیتی جدید برای چین یک تهدید تلقی می‌شود. او در این‌باره گفت:
«چین تصمیم برای گسترش همکاری‌های دفاعی با ایالات متحده و بریتانیا و در آینده، ایجاد قابلیت‌های حمله استراتژیک آمریکا از استرالیا را تأییدی بر این می‌داند که این کشورها چین را یک تهدید نظامی فزاینده برای منافع خود می‌دانند.»
تا کنون بزرگترین درآمد استرالیا صادرات سنگ آهن بوده است. استرالیا بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن در جهان است و در سال مالی ۲۰۱۹-۲۰۲۰ بیش از ۹۱۰ میلیون تُن سنگ معدن استخراج کرده است. سنگ آهن یکی از مؤلفه‌های اساسی در تولید فولاد است و با توجه به هزینه ۵۰۰ میلیارد دلاری چین در توسعه زیرساخت‌ها برای کمک به بهبود اقتصاد خود، نیاز پکن به آن هرگز بیشتر از این نبوده است.
روابط دیپلماتیک بین استرالیا و چین یک سال پیش رو به سردی رفت و از آن زمان صادرات استرالیا به چین با موانع زیادی روبه‌رو شد. به‌طور کلی سرمایه‌گذاری چین در استرالیا ۶۲ درصد در سال ۲۰۲۰ سقوط کرد و تنش‌ها با این پیمان جدید بدتر نیز خواهد شد.
با وجود این، چین گزینه‌های دیگری جز خرید سنگ آهن از استرالیا ندارد. معادن داخلی چین تنها ۱۵ درصد از سنگ معدن مصرفی این کشور را تولید می‌کنند و تنها منبع عمده بین‌المللی دیگر برزیل است که با محدودیت‌های ظرفیت مواجه است.
شین الیور، اقتصاددان ارشد شرکت سرمایه‌گذاری استرالیایی ای‌ام‌پی کپیتال (AMP Capital) می‌گوید:
«اگر چین واردات سنگ آهن را متوقف کند، این برای استرالیا فاجعه‌بار خواهد بود. اما اساساً این بدان معناست که چین مجبور است بخش زیادی از اقتصاد خود را نیز تعطیل کند.»
او افزود:
«استرالیا نیز توانسته بازارهای جدیدی برای صادرات خود بیابد. بنابراین در حالی که تنش با چین یک تهدید است، تأثیر آن تا کنون واقعاً شدید نبوده است.»