یک روز پس از ورود طالبان به ارگ ریاست جمهوری افغانستان در کابل و تصرف پایتخت، یکی از رهبران طالبان که نخواست نامش فاش شود دوشنبه ۲۵ مرداد / ۱۶ اوت به خبرگزاری رویترز گفت هنوز برای اظهارنظر درباره نحوه اداره حکومت این گروه اسلام‌گرا در افغانستان زود است.
او در تماس تلفنی با رویترز افزود:
«ما می‌خواهیم همه قدرت‌های خارجی قبل از شروع بازسازی حکومت، کشور را ترک کنند.»
به‌گفته این رهبر طالبان به افراد این گروه در کابل دستور داده شده است که غیرنظامیان را نترسانند و اجازه دهند که فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرند.
مقامات طالبان روز دوشنبه همچنین به رویترز گفتند پس از تصرف کابل و سقوط دولت افغانستان هیچ گزارشی از درگیری‌ها در سراسر کشور دریافت نکرده‌اند.
یکی از مقامات ارشد طالبان که نخواست نامش فاش شود، گفت:
«بر اساس اطلاعات ما وضعیت در کشور صلح‌آمیز است.»
استفان دوجاریک، سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد روز یکشنبه از طالبان و همه طرف‌ها خواست که برای حفظ جان مردم بیشترین خویشتن‌داری را داشته باشند و گفت به‌ویژه نگران آینده زنان در افغانستان است و «باید از حقوق به‌دست آمده محافظت شود».
دوجاریک با بیان این‌که «همه سوء استفاده‌ها باید متوقف شوند»، از طالبان و همه طرف‌های دیگر خواست تا «اطمینان حاصل کنند که (…) حقوق و آزادی‌های همه محترم شمرده‌شده و مورد حمایت قرار می‌گیرند.»
روز دوشنبه بیش از ۶۰ کشور جهان با صدور بیانیه مشترکی خواستار خروج امن افغان‌ها و شهروندان سایر کشورها شدند که مایل به ترک افغانستان هستند. این کشورها در بیانیه خود آورده‌اند:
«با توجه به وخامت اوضاع امنیتی، ما از همه طرف‌ها می‌خواهیم به خروج امن و منظم اتباع خارجی و افغان‌هایی که مایل به ترک کشور هستند احترام گذاشته و روند آن را تسهیل کنند.»
این کشورها در بیانیه خود گفته‌اند که فرودگاه‌ها و گذرگاه‌های مرزی باید همچنان باز بمانند. آنها همچنین افزوده‌اند:
«آن‌هایی که در سراسر افغانستان قدرت و اوضاع را در کنترل و اختیار دارند، باید مسئولیت حفاظت از جان افراد و اموال عمومی و همچنین احیای فوری امنیت و نظم داخلی را برعهده بگیرند.»
آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند، اسپانیا، سوئد، دانمارک، فنلاند، کانادا، استرالیا، ژاپن، کره جنوبی، قطر، شیلی، جمهوری چک، استونی، یونان و اوکراین از جمله کشورهایی هستند که این بیانیه مشترک را امضا کرده‌اند.
همزمان با خروج محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان از کشور و تصرف ارگ ریاست جمهوری کابل به وسیله طالبان در روز گذشته (یکشنبه)، این گروه از پایان جنگ درافغانستان خبر داده است.
این در حالی است که وضعیت در کابل بی‌سروسامان است و خلاء قدرت نظامی و سیاسی وجود دارد. در چنین شرایطی هزاران شهروند افغان حتی بدون گذرنامه در فرودگاه کابل سرگردان هستند.
شب گذشته هزاران نفر از مردم کابل به فرودگاه بین‌المللی این شهر رفتند تا در صورت امکان بتوانند از کشور خارج شوند. صبح دوشنبه تصاویری که از فرودگاه کابل منتشر شده، نشان می‌دهند که مردم همچنان در فرودگاه حضور دارند.
از شب گذشته نشست و پرواز هواپیماها در فرودگاه کابل افزایش یافته است. همچنین گزارش‌هایی مبنی بر تیراندازی در فرودگاه منتشر شده است که گفته می‌شود از سوی نیروهای آمریکایی بوده است. یک مقام آمریکایی به رویترز گفته است نیروهای آمریکایی برای پراکنده کردن غیرنظامیان افغان در فرودگاه کابل و جلوگیری از ورود آنها به باند فرودگاه اقدام به شلیک تیر هوایی کردند. به‌گفته او «جمعیت از کنترل خارج شده بود و این اقدام فقط برای جلوگیری از هرج‌ومرج بود».
برخی از گزارش‌ها در شبکه‌های اجتماعی حاکی از آن است که چند نفر در تیراندازی‌ها کشته شده‌اند اما درستی این گزارش‌ها تأیید نشده است.
در همین حال ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در توئیتر خود گفت:
«ناتو برای باز نگه داشتن فرودگاه کابل به‌منظور تسهیل و هماهنگی تخلیه افراد کمک می‌کند.»
استولتنبرگ افزود با بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا و وزیران خارجه کانادا، دانمارک و هلند درباره تحولات سریع در افغانستان گفت‌وگو کرده است.
بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا، روز دوشنبه گفت بریتانیا و نیروهای ناتو برای مقابله با طالبان به این کشور باز نخواهند گشت.
اشرف غنی که یکشنبه ۲۴ مرداد / ۱۵ اوت به شکل پنهانی افغانستان را ترک کرد پس از خروج در پیامی در فیس‌بوک خود نوشت:
«امروز با انتخاب سختی روبه‌رو شدم؛ این‌که بایستم و با طالبانی که خواهان ورود به ارگ بودند، روبه‌رو شوم یا از کشور عزیزی که زند‌گی‌ام را در ۲۰ سال گذشته وقف حفظ و مراقبت آن کردم، خارج شوم.»
اشرف غنی گفت اگر در کشور می‌ماند، مردم بی‌شماری کشته می‌شدند، کابل ویران می‌شد و فاجعه بشری در این شهر شش میلیونی رخ می‌داد:
«به این دلیل که از ریختن و سیلاب خون جلوگیری شود، بهتر دانستم که خارج شوم.»
غنی همچنین تصریح کرد که «قضاوت شمشیر و تفنگ را طالبان برده‌اند» و این گروه اکنون «مسئول حفاظت از ناموس، مال و جان شهروندان» هستند.
گفته می‌شود که اشرف غنی به تاجیکستان رفته است؛ اما برخی منابع گفته‌اند که مقامات تاجیک مانع از نشست هواپیمای او در فرودگاه آن کشور شده‌اند و غنی در ادامه به عمان رفته است.
اشرف غنی در پیام خود در مورد مکانی که به‌سر می‌برد چیزی نگفت.
حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان پس از خروج اشرف غنی از این کشور با انتشار پیامی از تشکیل شورای هماهنگی برای مدیریت کابل خبر داد.
کرزی در حساب فیس‌بوک خود نوشت:
«در پی خروج آقای اشرف غنی و مقامات مسئول از کشور، به‌منظور جلوگیری از هرج‌ومرج و کاهش درد و رنج مردم و جهت اداره هرچه بهتر امور مربوط به صلح و انتقال مسالمت‌آمیز شورای هماهنگی متشکل از عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی، رهبر جهادی گلبدین حکمتیار، رئیس حزب اسلامی افغانستان و حامد کرزی رئیس جمهوری پیشین کشور تشکیل گردید.»
کرزی افزوده است:
«این شورا از نیروهای امنیتی حکومت و نیروهای امنیتی تحریک اسلامی طالبان می‌خواهد با حفظ خویشتن‌داری جلوی درگیری‌ها، هرج‌ومرج و تحریکات افراد غیرمسئول و غیرمرتبط را قاطعانه بگیرند.»
شبکه طلوع‌نیوز افغانستان روز دوشنبه گفته است که ساکنان کابل از دولت و طالبان می‌خواهند که بیش از این مردم و نیروهای دولتی را قربانی معامله‌های خود نکنند و مردم را از آینده‌شان آگاه سازند.
به‌گفته این شبکه مردم می‌گویند که نمی‌خواهند بار دیگر افغانستان به ویرانه مبدل شود و به ۲۰ سال گذشته برگردد.