حمید نوری با نام مستعار حمید عباسی، دادیار سابق قوه قضائیه و شکنجه‌گر زندان گوهردشت در دهه شصت، پس از یک سال و ۹ بازداشت موقت در کشور سوئد به دلیل دست داشتن در کشتار زندانیان سیاسی در دهه شصت و مشخصاً تابستان سال ۱۳۶۷ محاکمه خواهد شد.

این اولین بار است که طی بیش از سه دهه پس از کشتار جمعی زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷، یکی از متهمان به دست داشتن در این جنایت در دادگاه محاکمه خواهد شد.

لادن بازرگان، از خانواده‌های قربانیان کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ و فعال جنبش دادخواهی در گفت‌و‌گو با زمانه از اهمیت این محاکمه و نیز روند آن سخن گفت. این گفت‌و‌گو را در زیر می‌شنوید:

بازرگان که برادر خود را در کشتار تابستان ۶۷ از دست داده است، درباره حس خودش از برگزاری این دادگاه گفت:

«من خیلی خوشحالم که پس از سی و چند سال بالاخره یکی که در این کشتار دست داشته، دارد در یک دادگاه بین‌المللی با دادستان و هیئت منصفه و پروسه حقوقی مناسب با موازین حقوق بشری محاکمه می‌شود.»

او امیدوار است که در جریان برگزاری این دادگاه، «اسرار و زوایای تاریک این جنایت از پرده بیرون بیفتد.»

بازرگان دادگاه حمید نوری را «یکی از مهم‌ترین دادگاه‌های تاریخ برای دنیا و جنبش‌های رهایی‌بخش، برای کسانی که به دنبال دادخواهی هستند» توصیف می‌کند و آن را یکی از بزرگترین دستاوردها برای جنبش دادخواهی ایران می‌داند.

https://www.radiozamaneh.com/680392

او تأکید می‌کند که برگزاری چنین دادگاهی از همان سال ۶۷ خواسته خانواده‌های قربانیان و بازماندگان بوده است.

لادن بازرگان با اشاره به رئیس‌جمهوری ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ) می‌گوید که دادگاه حمید نوری امیدها برای جنبش دادخواهی را زنده کرده است. او ابراز امیدواری کرد که دادخواهان بتوانند با ادامه تلاش‌هایشان فشار بر جمهوری اسلامی را افزایش دهند و برای مثال، جلوی سفرهای خارجی رئیسی را بگیرند.

بازرگان شیوه برگزاری دادگاه را نیز قابل توجه می‌داند و درباره آن می‌گوید:

«شیوه دنبال کردن پرونده توسط دادستان‌ها بسیار جالب است. در مرحله اول ۳۵ شاکی و ۲۵ شاهد که همه از خانواده‌های قربانیان کشتار ۶۷ یا جان به دربردگان هستند صحبت خواهد کرد. به عبارت دیگر، این محاکمه حالت یک دادگاه حقیقت‌یاب را دارد. پس از آن، از شاهدان متخصص دعوت کرده اند که استاد دانشگاه یا وکیل هستند و بسیاری هم به شیوه‌های مختلف در وزارت دفاع سوئد کار کرده اند.»

به گفته لادن بازرگان، این شاهدان متخصص درباره موضوعات مختلفی همچون تاریخ درگیری بین دولت جمهوری اسلامی و سازمان مجاهدین خلق، اهمیت فتوی در فقه شیعه، اعتبار شاهدان عینی و … سخن خواهند گفت.

لاله بازرگان، خواهر دوقلوی لادن که شهروند سوئد است، به عنوان شاکی در دادگاه حضور خواهد داشت.

حمید نوری متولد ۹ اردیبهشت ۱۳۴۰ است و اکنون ۶۰ سال دارد. او زمانی که به قصد دیدار با اقوامش به کشور سوئد سفر کرده بود، بعد از ظهر شنبه ۹ نوامبر ۲۰۱۹ برابر با ۱۸ آبان ۱۳۹۸ در فرودگاه بین‌المللی آرلاندای استکهلم، با حکم دادسرای این شهر به صورت موقت بازداشت شد. آخرین بار در تاریخ اول ژوئیه ۲۰۲۱ برابر با ۱۰ تیر ۱۴۰۰ قرار بازداشت نوری تمدید شد.

دادستانی سوئد ۲۷ ژوئیه ۲۰۲۱ (۵ مرداد ۱۴۰۰) در اطلاعیه‌ای تحت عنوان «پیگرد جنایات جنگی در ایران» خبر از تحویل رسمی کیفرخواست حمید نوری به دادگاه داد.

بر اساس این کیفرخواست حمید نوری با دو اتهام اصلی روبه‌روست:

  • جنایت جنگی (نقض حقوق عمومی بین‌الملل، از نوع سنگین)
  • قتل

هر دوی این اتهامات به دلیل نقش مستقیم در کشتار بیش از ۱۰۰ تن از مخالفان و زندانیان سیاسی در سال‌های پایانی جنگ ایران و عراق (در دهه ۶۰ و مشخصاً سال ۱۳۶۷) علیه نوری مطرح شده است.  

در اطلاعیه دادستانی سوئد در این باره آمده است که در فاصله ۳۰ ژوئیه تا ۲۵ اوت سال ۱۹۸۸ در زندان گوهردشت کرج، شمار بسیار زیادی از زندانیان اعدام شدند و حمید نوری در آن زمان دادیار در زندان گوهردشت بوده است.