خلاصه آنچه گذشت:
۲۴ تیر: اعتراض‌ها به بی‌آبی، فقر و تبعیض نظام‌مند در خوزستان ابتدا از سوی شهروندان عرب از مناطق عرب‌نشین آغاز شد و سپس به دیگر مناطق گسترش یافت. دامنه این خیزش به اهواز، سوسنگرد، ایذه، دزفول، بهبهان، ماهشهر، آبادان و … کشیده شده است.
از همان هفته نخست، شهروندان دیگر مناطق ایران نیز رفته‌رفته در همبستگی با خوزستان دست به اعتراض زدند. شهرهایی همچون تهران، کرج، تبریز، یزدانشهر اصفهان، کرمانشاه، کردکوی گلستان، بهارستان اصفهان و … شاهد این دست اعتراض‌ها بوده اند.
نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی به سرکوب خشونت‌بار اعتراض‌ها دست زده اند. شمار کشته‌شدگان اعتراض‌ها به طور دقیق مشخص نیست اما عفو بین‌الملل کشته شدن دست کم هشت معترض را تأیید کرده است. تاکنون دست‌کم نام ۹ شهروند معترض که به دست نیروهای امنیتی کشته شده‌اند، مطرح شده: میثم عچرش، فرزاد فریسات (الفریساوی)، محمد عباس الکنانی، محمد عبداللهی، محمد کروشات، مصطفی منیعاوی، قاسم خضیری و هادی بهمنی. مقام‌های رسمی هنوز کشته شدن همه این شهروندان را تأیید نکرده‌اند.
پس از گذشت ۱۳ روز از آغاز اعتراض‌ها از سوی شهروندان عرب خوزستان، موج اعلام همبستگی و پیوستن به این اعتراض‌ها به نقاط دیگر ایران از جمله کُردکوی گلستان و بهارستان اصفهان کشیده شده است.
سه‌شنبه شب پنجم مرداد، اعتراض‌ها در محله «دره دریژ – دره دراز» شهر کرمانشاه نسب به بی‌آبی و بی‌برقی و همچنین در حمایت از اعتراض‌های استان خوزستان که از دو هفته پیش آغاز شده، وارد سومین شب خود شد.
بر اساس خبرهایی که توسط سازمانهای حقوق بشری فعال در کردستان و رسانه‌های اجتماعی منتشر شده، معترضان در محله دره‌دریژ مبادی ورودی این محله کرمانشاه را بار دیگر مسدود کردند.
دره دریژ یکی از محله‌های حاشیه‌نشین در غرب شهر کرمانشاه است که از معضلات متعددی، از جمله فقر و محرومیت، نبود امکانات رفاهی کاهی مانند سیستم آب‌رسانی مناسب و بی‌برق رنج می‌برد.
بر پایه گزارش سازمان حقوق بشری هه‌نگاو نیز شب گذشته با افزایش فضای امنیتی در این استان تعداد زیادی از شهروندان و فعالین مدنی در یورش مأموران نهادی امنیتی به منزل آنها بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. بر اساس این گزارش دست‌کم ۲۰ شهروند در کرمانشاه بازداشت شده اند که هویت ۹ نفر از آنها احزار شده است:
۱ـ میثم ویسی، فرزند مصطفی ٢_ رامین ویسی، فرزند سلمان ۳ـ حکمت صفری، فرزند خدامراد ۴ـ شهریار شفیع‌زاده، فرزند سلمان ۵ـ شهرام شفیع‌زاده، فرزند سلمان ۶ـ شاهین شفیع‌زاده، فرزند سلمان ۷ـ آرش نجفی، فرزند مرادعلی ۸ـ منوچهر نجفی، فرزند علی‌محمد ۹ـ پژمان کمری، فرزند هیبت.
برخی منابع شمار بازداشت‌شدگان در کرمانشاه را بیش از ۳۰ نفر اعلام کرده‌اند.
آغاز اعتراضات در بهارستان، کُردکوی، کرج و اصفهان
برای اولین بار از آغاز اعتراض‌های تابستان ۱۴۰۰، شهر بهارستان در استان اصفهان نیز به اعتراض‌ها در حمایت از خوزستان پیوستند.
در ویدیویی که از این اعتراض شهروندان در بهارستان منتشر شده، صدای شعارهایی مانند «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» و «خوزستان، اصفهان، اتحاد اتحاد» شنیده می‌شود.
بهارستان در جریان اعتراض‌های سراسری آبان ۹۸ نیز یکی از شهرهایی بود که شاهد اعتراض‌های گسترده و همچنین سرکوب شدید معترضان توسط نیروهای امنیتی بود.
تظاهرات به بی‌آبی، بی‌برقی، فقر و محرومیت سیستماتیک در استان خوزستان، در سیزدهمین شب خود به کُردکوی هم رسید. سه‌شنبه شب پنجم مرداد شهر کُردکوی واقع در استان گلستان به اعتراض‌ها نسب به بی‌برقی و و قطعی مداوم برق پیوست. در ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، شهروندان کردکوی در خیابان تجمع کرده‌اند.
در ویدیوی دیگری که از اعتراض‌ها در کُردکوی منتشر شده، گروهی از جوانان در اعتراض به بی‌برقی جاده را مسدود کرده و خودروهای زیادی در جاده متوقف شده‌اند.
تصاویر منتشر شده از گوهردشت کرج نیز حاکی از جو متشنج و حضور پرشمار نیروهای امنیتی در خیابان‌های اصلی دارد.
در کرج نیز معترضان بار دیگر به خیابان آمده و در ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده همراه با کف زدن شعارهایی علیه جمهوری اسلامی سر دادند.
در ویدیویی که در سیزدمین شب از اعتراض‌های تابستان ۱۴۰۰ در اصفهان منتشر شده، معترضان بنری که عکس علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی بر روی آن است را پاره کرده و آتش می‌زنند.
در این ویدیو معترضان همزمان شعار «خوزستان، اصفهان، اتحاد اتحاد» سر می‌دهند.
سه‌شنبه پنجم مردادماه بنا به اطلاعاتی که از طریق یک منبع آگاه در اختیار زمانه قرار گرفت، قرار بود پیکر عیسی بالدی، از جان باخته‌های اعتراض‌های خوزستان به خانواده او تحویل و به خاک سپرده شود، اما وزارت اطلاعات به دلیل مخالفت با برگزاری مراسم تشیع پیکر و تجمع از برگزاری مراسم خاکسپاری ممانعت کرد.
عیسی بالدی، کارگر بنا بود که صبح چهارشنبه ۳۰ تیرماه زمانی که به سر کار می‌رفت توسط نیروی انتظامی مورد اصابت گلوله قرار گرفت و جان باخت. بعد از گذشت هفت هنوز پیکر او به خانواده تحویل داده نشده است.
پیش از این نیز در حمایت از اعتراضات خوزستان مردم در کرمانشاه، تهران، لرستان، یزدانشهر اصفهان و… دست به تظاهرات زده‌اند.
گزارش‌ها از خوزستان نیز همچنان حاکی از قطعی اینترنت است.
گزارش‌ها از دومین هفته اعتراضات
▪️ دومین هفته اعتراضات تابستان ۱۴۰۰: نمایش همبستگی در تهران، تبریز، کرج، کرمانشاه
دوشنبه ۴ مرداد گروهی از مردم در تهران در حمایت از اعتراضات خوزستان به خیابان آمدند. ساعاتی بعد فردیس کرج شاهد نمایش همبستگی با خوزستانی‌ها بود. ۱۲ روز از آغاز اعتراض‌ها از سوی شهروندان عرب خوزستان می‌گذرد.
▪️گزارش شبکه‌های اجتماعی: حضور مردم معترض در خیابان‌های تهران
در پی اعتراضات مردم در خوزستان و گسترش آن در چند شهر دیگر ایران، از تهران نیز خبرها و فیلم‌هایی از تظاهرات گروهی از مردم منتشر شده است. آنها علیه حکومت شعارهایی سر دادند.
مسئولان حکومتی همچنان هرگونه عملکرد غلط و کم‌کاری در مورد خوزستان را انکار می‌کنند. حسن روحانی باز هم از «حق اعتراض مردم» سخن گفت اما همچنان «دست‌های آلوده دشمن» و «تحریکات برخی جریان‌های داخلی» را برجسته کرد. معاون اول او نیز ریشه مشکلات کنونی خوزستان را «خشکسالی» و «بهره‌برداری‌های غیرقانونی از آب» می‌داند.
▪️سناریوی حکومت ایران برای سرکوب در خوزستان: « ۱۹ مامور امنیتی در جریان اعتراضات کشته و مجروح شدند»
حکومت و رسانه‌های امنیتی به‌جهت تشدید خط سرکوب، سناریوسازی برای اعتراضات در خوزستان را کلید زده‌اند. پس از آنکه صدا و سیما معترضان را به «خارج از کشور» نسبت داد، خبرگزاری فارس هم از کشته و زخمی شدن ۱۹ تن از ماموران امنیتی طی روزهای گذشته خبر داد.
▪️بحران خوزستان: خامنه‌ای باز هم مسئولیت خود را نپذیرفت
رهبر جمهوری اسلامی همچون بحران‌ها و چالش‌های قبلی، این بار نیز در مورد رویدادهای خوزستان مسئولیتی به گردن نگرفت. او در همین حال «دشمن» را فراموش نکرد و گفت بهانه به دست دشمن ندهید.
▪️عفو بین‌الملل خواستار توقف استفاده از سلاح‌های جنگی و سرکوب معترضان در خوزستان شد
سازمان عفو بین‌الملل با انتشار بیانیه‌ای ضمن تأیید کشته شدن دست‌کم هشت معترض در جریان اعتراض‌های استان خوزستان، خواستار توقف استفاده از سلاح‌های جنگی علیه معترضان، قطع کردن اینترنت و سرکوب شدید معترضان شد.
▪️نیروهای امنیتی به سوی معترضان در ماهشهر و الیگودرز آتش گشودند
هشتمین شب اعتراضات در شهرهایی از خوزستان و لرستان و بوشهر و اصفهان ادامه یافت. بنا به گزارش‌های تأییدنشده، نیروهای امنیتی دو معترض را در ماهشهر کشتند.
▪️در هفته نخست اعتراض‌ها در خوزستان چه گذشت؟
اعتراض‌های خوزستان در هفتمین شب در ایذه و مسجد سلیمان و دیگر مناطق ادامه یافت. یک هفته پس از آغاز اعتراض‌های فراگیر در این استان، فریاد همبستگی از دیگر نقطه‌های ایران بلندتر شده است.