خبرگزاری حکومتی فارس و باشگاه خبرنگاران جوان (وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی) یکشنبه سوم مرداد از دستور غلامحسین محسنی اژهای، رئيس دستگاه قضایی ایران برای بررسی مجدد پرونده بازداشتشدگان اعتراضات آبان ۹۸ خبر دادند.
بر اساس این گزارش محسنی اژهای صبح یکشنبه پس از ملاقات با چندتن از خانوادههای «محکومان ناآرامیهای آبان ۹۸» به غلامحسین اسماعیلی، دادستان تهران ماموریت داده تا «پرونده افرادی که در جریان ناآرامیهای آبان ۹۸ دستگیر شده اند را مورد بررسی مجدد قرار دهد تا افرادی که شرایط قانونی آزادی مشروط یا عفو و بخشودگی دارند، مشمول عفو، بخشودگی و یا آزادی شوند».
محسنی اژهای که پس از اعلام پیروزی ابراهیم رئيسی (عضو هیئت مرگ) در انتخابات ریاست جمهوری، به عنوان جانشین او در دستگاه قضایی ایران منصوب شد، پس از دیدار با خانواده بازداشتشدگان گفته:
«تعدادی از خانوادههایی که امروز در این دیدار مردمی با آنها ملاقات کردیم و کسانی که پرونده آنها مشابه پرونده فرزندان آنهاست، شرایط برخورداری از عفو و بخشودگی را دارند».
برمبنای گزارش فارس رئیس قوه قضائیه به دادستان تهران دستور داده پروندههای «این نوع محکومان» را با فوریت بررسی کنند و «چنانچه در طول دوره محکومیت حسن رفتار داشته اند و این اطمینان وجود دارد که در صورت آزادی مرتکب جرم نمیشوند، نسبت به آزادی مشروط و قرارگرفتن آنها در لیست مشمولان عفو اقدام شود».
خبرگزاری فارس همچنین از تماس تلفنی محسنی اژهای با صادق مرادی، رئيس کل دادگستری خوزستان خبر داده است. گفته میشود رئيس قوه قضائیه از او خواسته «زمینه آزادی کسانی را که صرفاً به خاطر اعتراض تحتنظر قرار گرفتهاند» فراهم کند.
از زمان وقوع اعتراضات سراسری در آبان ۹۸ که به کشتار و بازداشت هزاران نفر در ایران منجر شد، تاکنون هیچ مقام مسئولی در نظام جمهوری اسلامی آمار مشخصی درباره تعداد کشته، زخمی و بازداشتشدهها اعلام نکرده است.
سازمان ملل متحد و برخی از سازمانهای حقوق بشری بارها نسبت به شکنجه و بدرفتاری با بازداشتشدگان هشدار داده و خواهان آزادی بدون قید و شرط آنها شدهاند. دستگاه قضایی ایران اما بدون کوچکترین نرمشی، رفته رفته احکام سنگینی را برای برخی از بازداشت شدگان صادر و چندین تن از آنها را به اعدام محکوم کرد.
بسیاری از بازداشتشدگان همچنان در شرایط بسیار بد و غیر انسانی در حبس نگهداری شده و در معرض خطر مرگ ناشی از شرایط بد زندان و عدم رسیدگی پزشکی یا اعدام قرار دارند.
در اعتراضات اخیر مردم خوزستان به بیآبی هم در دست کم ۱۷ شهر این استان ماموران امنیتی تعداد نامشخصی را دستگیر کردهاند. ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر ایران (هرانا) ضمن انتشار فهرستی متشکل از نام ۱۰۲ بازداشتی، از جمله یک کودک میگوید صدها نفر تنها در خوزستان بازداشت شدهاند.
دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی در تجمعهای حمایتی از خوزستان نیز که در شهرهای دیگر برگزار شده، شمار دیگری از معترضان را دستگیر کرده است. اما بهجز گزارشهای پراکنده، آمار دقیقی از تعداد و هویت دستگیرشدگان وجود ندارد. براساس گزارش هرانا شب گذشته در تبریز که شاهد تجمع مردم در اعلام همبستگی با اعتراضات خوزستان بود، سه تن از شهروندان به نامهای محمد محمودی، داود رحیمی و صمد لادوندی دستگیر شدهاند.