رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به موکول شدن ادامه گفت‌وگوهای وین به روی کار آمدن دولت بعدی در ایران، اعلام کرد وقفه در مذاکرات احیای برجام، این سازمان را در «موقعیت ناخوشایندی» قرار داده است.
گروسی که به برزیل سفر کرده است دوشنبه ۱۹ ژوئیه/۲۸ تیر به خبرگزاری فرانسه گفت:
«هنوز سئوالاتی داریم و موضوعاتی که سعی می‌کنیم با ایران روشن کنیم. [برای این‌کار] باید منتظر بمانیم تا با تیم جدیدی که سر کار خواهد آمد کار کنیم.»
جمهوری اسلامی ایران پس از تصویب «قانون اقدامات راهبردی برای لغو تحریم‌ها» در مجلس، همکاری داوطلبانه با آژانس را به تعلیق درآورده است. بر اساس تفاهم‌نامه فنی بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فعالیت‌ها در تأسیسات هسته‌ای ایران در دوربین‌های مدار بسته ثبت می‌شدند. مهلت یک ماهه این تفاهم‌نامه که یک بار هم تمدید شده بود ۲۴ ژوئن/۳ تیر به پایان رسید.
مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی در این‌رابطه گفت به‌رغم این‌که بازرسان آژانس در ایران هستند در عمل دسترسی آن‌ها به تأسیسات هسته‌ای بسیار محدود شده و ایران به نامه‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره پیدا شدن رد اورانیوم در سایت‌های گزارش‌نشده هیچ جوابی نداده است.
آژانس می‌گوید اعتمادی به اظهارات «غیررسمی» درباره موضع دولت آینده ندارد
مقام‌های جمهوری اسلامی می‌گویند تنها در صورت لغو همه تحریم‌ها علیه ایران همکاری با آژانس را از سر خواهند گرفت اما با توجه به اظهارات اعضای دولت حسن روحانی در روزهای اخیر، ادامه مذاکره برای رفع تحریم‌ها و احیای برجام به دولت رئيسی واگذار شده است.
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران در وین شنبه در توییتر نوشت ایران در دوره انتقال قدرت است و گفت‌وگوهای وین باید تا زمان تحلیف ابراهیم رئيسی در مرداد، به تأخیر بیافتد.
رافائل گروسی دراین‌باره گفت اعلام این‌که پروسه مذاکرات، پس از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئيسی (عضو هیئت مرگ) از سرگرفته می‌شود، ما را در «وضعیت نسبتاً دشواری قرار می‌دهد» چرا که اطمینان خاطری که [درباره حضور دولت بعدی در مذاکرات] داده شده، غیررسمی است و نمی‌دانیم این‌طور خواهد شد یا نه. اما چاره دیگری نداریم».
او افزود:
«من در مورد موضع آژانس حرف می‌زنم و نمی‌دانم نظر بقیه طرف‌ها چیست اما حدس من بر این است که آن‌ها هم ترجیح می‌دهند مذاکره کنند تا این‌که منتظر بمانند.»
طبق آخرین گزارش آژانس که در ماه ژوئن ۲۰۲۱ منتشر شد، ایران مقدار اورانیوم ۶۰ درصد غنی‌شده خود را سه برابر کرده و از ۲,۴ کیلوگرم به ۸,۹ کیلوگرم رسانده است.
گروسی گفت:
«باید راستی‌آزمایی کنیم که استفاده از تمام موادی که در سطح بالاغنی‌سازی شده‌اند، مسالمت‌آمیز باقی خواهد ماند و تنها راه انجام این کار همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای است. اگر همکاری نکنند، فعالیتشان غیر مجاز محسوب می‌شود.»
از سوی دیگر گزارش‌ها از احتمال وضع تحریم‌های جدید علیه ایران خبر می‌دهند.
گمانه‌زنی در دولت بایدن درباره تحریم خط فروش نفت ایران به چین
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا در واشنگتن به خبرنگاران گفت آمریکا از ادامه و تکمیل مذاکرات احیای برجام، به‌روشی سازنده استقبال می‌کند اما همیشه به صورت واضح اعلام کرده است که پیشنهاد مذاکره به صورت نامحدود روی میز نخواهد ماند.
پرایس افزود:
«ما به همراه جامعه بین‌المللی به مزیت سازوکاری که به‌طور دائمی و مطمئن مانع دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای شود، واقفیم.»
مقام‌های جمهوری اسلامی می‌گویند همه تحریم‌ها باید علیه ایران لغو شود. دولت بایدن اما گفته تنها تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای را می‌تواند لغو کند و تحریم‌هایی که به دلیل مسائل حقوق بشری یا حمایت ایران از گروه‌های شبه‌نظامی در منطقه وضع شده‌اند، قابل تخفیف نیستند. روزنامه وال استریت ژورنال اما دوشنبه در گزارشی نوشت با توجه به روند کنونی مذاکرات احیای برجام، اگر گفت‌وگوهای وین به نتیجه نرسد احتمال می‌رود کاخ سفید تحریم‌های جدیدی را در حوزه فروش نفت علیه ایران به‌کار بگیرد.
به گفته یک مقام ایالات متحده که نام او فاش نشده است، دولت بایدن در نظر دارد فروش نفت ایران به چین را که از زمان روی کار آمدن او افزایش پیدا کرده، هدف قرار دهد. این مقام آمریکایی گفت واشنگتن در صورت شکست مذاکرات و عدم بازگشت به توافق هسته‌ای، به اعمال تحریم‌های جدید به عنوان یکی از سناریوهای ممکن نگاه می‌کند. او افزود ایران امروز بیشترین نفت خود را به چین صادر می‌کند و به همین خاطر ایالات متحده چین را به عنوان هدف تحریم‌های جدید در نظر گرفته است.
وال استریت ژورنال به نقل از مقام‌های ایالات متحده و منابع آگاه از این موضوع اعلام کرده است تحریم‌ها شامل شبکه حمل و نقل [دریایی] خواهد بود که یک میلیون بشکه نفت ایران را به چین منتقل کرده و منبع درآمد قابل توجهی برای ایران به شمار می‌رود. این منابع اما تأکید کرده‌اند هنوز هیچ تصمیمی درباره اقدامات بعدی اتخاذ نشده است و این احتمال وجود دارد که اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران نتیجه‌ای معکوس برای ایالات متحده دربر داشته باشد.