بر اساس یک گزارش تحقیقی که توسط ۱۷ سازمان خبری یکشنبه، ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۱ منتشر شد، نرمافزار جاسوسی یک شرکت اسرائیلی توانسته تلفن همراه ۳۷ روزنامهنگار، مقام دولتی و فعال حقوق بشر از سراسر جهان را به صورت موفقیتآمیز هک کند.
یکی از این سازمانهای خبری- واشنگتن پست- میگوید ازجاسوسافزار پگاسوس تحت لیسانس گروه اسرائیلی«اناساو» برای هک تلفنهمراه دو زن که به جمال خاشقجی نزدیک بودهاند قبل و بعد از قتل خاشقجی استفاده شده است.
جمال خاشقجی ستوننویس روزنامه واشنگتن پست بود که در کنسولگری عربستان در ترکیه سال ۲۰۱۸ به قتل رسید.
یکی از دیگر رسانههایی که گزارش استفاده از نرمافزار جاسوسی پگاسوس برای هک روزنامهنگاران و فعالان را منتشر کرده، گاردین است.
گاردین مینویسد، تحقیقات نشان داده که «سوءاستفاده گستردهای» از نرم افزار هک «اناساو» صورت گرفته و با استفاده از بدافزارها تلفنهای همراه آلوده و اطلاعات شامل عکس، پیام، پیام صوتی و ایمیل از آنها استخراج شده است.
در این گزارشهای تحقیقی مشخص نشده که هک تلفنها توسط چه کسانی و با چه هدفی صورت میگرفته است.
«اناساو» میگوید که محصول این شرکت (پگاسوس) تنها برای استفاده از نهادهای اطلاعاتی دولتها و نیروی انتظامی برای مبارزه با تروریسم و جنایت تولید شده است.
دربیانیهای که بر روی وبسایت این شرکت آمده گزارش این ۱۷ سازمان خبری تکذیب شده است.
۱۷ سازمان خبری که این گزارش-تحقیق را منتشر کردهاند با همکاری هم و نیز یک مؤسسه روزنامهنگاری غیرانتفاعی مستقر در پاریس با نام “داستانهای ممنوع” این تحقیقات را انجام دادهاند.
در بیانیه «اناساو» آمده است:
«گزارش “داستانهای ممنوع” پر از فرضهای نادرست و تئوریهای اثبات نشده است که در مورد قابل اتکا بودن و منافع منابع تردیدهای جدی ایجاد میکند. به نظر میرسد “منابع ناشناس” اطلاعاتی دادهاند که مبنای حقیقی ندارد و از واقعیت به دور است.»
این شرکت اسرائیلی میافزاید پس از بررسی ادعاهای آنها ما با قطعیت اتهامهای دروغین این گزارش را رد میکنیم.
«اناساو»میگوید که تکنولوژی این شرکت به هیچ صورتی با قتل خاشقجی مرتبط نبوده است.
در همین حال در بیانیه دیگری که گروه حقوق بشری عفو بین الملل منتشر کرده عدم نظارت بر نرم افزارهای نظارتی مورد تقبیح قرار گرفته است.
عفو بینالملل میگوید:
«تا زمانیکه این شرکت (اناساو) و صنعت مربوطه بتواند نشان دهد که برای حقوق بشر احترام قائل است، باید صادرات، فروش، انتقال و استفاده از تکنولوژی نظارتی فورا متوقف شود.»
فهرست شماره تلفن افرادی که مورد هدف این جاسوسی بودهاند توسط عفوبینالملل و سازمان “داستانهای ممنوعه” در اختیار این ۱۷ سازمان خبری قرار داده شده است. روشن نیست که این فهرست چگونه بدست آمده است.
با وجود اینکه نام این افراد اعلام نشده، خبرنگاران بیش از هزار نفر در دستکم ۵۰ کشور جهان را شناسایی کردهاند.
به نوشته واشنگتن پست نام چندین عضو خانواده سلطنتی عرب، دستکم ۶۵ مدیر ارشد اجرایی، ۱۸۹ روزنامهنگار و بیش از ۶۰۰ سیاستمدار و مقام دولتی از جمله سران کشورها و نخست وزیران در این فهرست دیده میشود.
گاردین میگوید که شمارههای بیش از ۱۸۰ روزنامهنگار در این فهرست وجود دارد. روزنامهنگاران و مدیران فایننشال تایمز، سیانان، نیویورکتایمز، اکونومیست، آسوشیتدپرس و رویترز در این لیست هستند.
روزنامه گاردین صفحه ویژهای را به «پروژه پگاسوس» اختصاص داده و در آن اطلاعات مربوط به این تحقیقات را منتشر کرده است.
از جمله گزارشی مبنی بر این که دولت دست راستی ویکتور اوربان در مجارستان مظنون به استفاده از این نرمافزار برای هک تلفن روزنامهنگاران تحقیقی است.
پگاسوس چیست و چگونه تلفنها را هک میکند؟
این نرمافزار میتواند مکالمههای تلفنهای شما را ضبط کرده، پیامهای شما را کپی کرده و به طور مخفیانه از شما فیلم بگیرد.
پگاسوس که نام آن از اسب بالدار اسطورههای یونانی گرفته شده شاید یکی از قدرتمندترین جاسوسافزارهایی باشد که تا کنون توسط یک شرکت خصوصی ساخته شده است. بدون آنکه متوجه شوید راهش را به تلفن شما باز کرده و تبدیل به یک وسیله نظارتی ۲۴ ساعته میشود. پگاسوس میتواند پیامهای دریافتی یا فرستاده شده شما را کپی کند. میتواند از شما مخفیانه و از طریق دوربین تلفنتان فیلم بگیرد و یا حتی میکروفون تلفنتان را فعال کرده و مکالمههای شما را ضبط کند.
پگاسوس نرمافزار هک (جاسوسافزاری) است که توسط شرکت اسرائیلی اناساو به دولتها فروخته میشود و توانایی آلوده کردن میلیاردها تلفن همراه که با سیستم عامل آیاواس یا اندروید کار میکنند را دارد.
نخستین نسخه پگاسوس که سال ۲۰۱۶ توسط پژوهشگران کشف شد از طریق فیشینگ نیزهای (Spear- Phishing) تلفن را آلوده میکرد.