آژانس بینالمللی انرژی اتمی جمعه ۴ تیر / ۲۵ ژوئن اعلام کرد که ایران هنوز به درخواست آژانس برای تمدید مجدد توافق بر سر نظارت بر برنامه هستهای این کشور پاسخی نداده است. آژانس خواستار «پاسخ فوری» به این مسئله است که مذاکرات گستردهتر در مورد توافق هستهای ایران را تهدید میکند.
آژانس بینالمللی انرژی هستهای در بیانیهای خلاصهای از گزارش رافائل گروسی، مدیرکل آن به ۳۵ عضو شورای حکام را که نسخهای از آن به دست خبرگزاری رویترز رسیده منتشر کرده و گفته است: «در این زمینه پاسخ فوری از سوی ایران ضروری است.»
در پی کاهش تعهدات هستهای ایران و تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران» در آذرماه سال گذشته در مجلس که در آن پیشبینی شده بود اگر تا اسفند سال گذشته تحریمها لغو نشوند، ایران دسترسی بازرسان آژانس به تأسیساتش را قطع میکند؛ رافائل گروسی اسفند / فوریه گذشته به تهران رفت و به توافقی سه ماهه برای ادامه بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی دست یافت. این توافق سپس در ۳ خرداد / ۲۴ مه بهمدت یک ماه دیگر تمدید شد و سرانجام پنجشنبه ۳ تیر / ۲۴ ژوئن مهلت آن پایان یافت.
در گزارش روز جمعه آژانس بینالمللی انرژی هستهای آمده است که گروسی هفته گذشته به ایران نامه نوشت «تا موضع ایران در مورد احتمال ادامه جمعآوری، ثبت و نگهداری دادهها [درباره برنامه هستهای این کشور] را دریابد».
براساس این بیانیه، روز جمعه ایران نه پاسخ و نه تمایلی نشان داده كه آیا میخواهد نظارتها ادامه یابد یا خیر.
بیانیه افزوده است:
«مدیرکل بر اهمیت حیاتی ادامه فعالیتها در زمینه بررسی و نظارت ضروری آژانس در ایران، از جمله جمعآوری و ذخیرهسازی مداوم دادهها توسط تجهیزات کنترل و نظارت تأکید میکند.»
رویترز پیش از این در مصاحبه با دیپلماتهای غربی نوشته بود: از دست دادن نظارت بر برنامه هستهای ایران یک بحران دیپلماتیک بهوجود آورده و مذاکرات احیای برجام در وین را به خطر انداخته است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا جمعه ۴ تیر / ۲۵ ژوئن در یک نشست خبری مشترک با ژان ایو لودریان، همتای فرانسوی خود گفت انقضای توافق فنی آژانس بینالمللی انرژی اتمی با ایران یک «نگرانی جدی» است. او تأکید کرد که که توافق با ایران زمانی امکان دارد که این کشور به تعهدات خود براساس برجام به درستی عمل کند.
وزیر امور خارجه فرانسه نیز گفت این کشور منتظر است ایران تصمیمات نهایی لازم برای دمیدن روح جدید به توافق هستهای ۲۰۱۵ را بگیرد. لودریان گفت:
«ما اکنون به سختترین مراحل رسیدهایم. این نیاز به تصمیماتی شجاعانه و قوی از سوی مقامات جدید ایران دارد.»
ایران و آمریکا مذاکرات غیرمستقیمی را در مورد احیای برجام در وین انجام میدهند. ششمین دور این مذاکرات یکشنبه گذشته به پایان رسید و تاریخ برگزاری دور بعدی مذاکرات مشخص نیست.