هشدارها نسبت به وضعیت کم آبی در ایران ادامه دارد. کاهش ۵۴ درصدی بارشّها در ایران سبب شده است تا ۲۸۲ شهر با تنش آبی روبهرو شوند. تنش آبی به وضعیتی گفته میشود که در یک منطقه کمتر از هزار متر مکعب آب به ازای هر نفر در سال، منابع آبی وجود داشته باشد.
حمیدرضا جانباز، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب ایران گفته است که ۲۸۲ شهر در وضعیت تنش آبی هستند و ۱۰۱ شهر در وضعیت قرمز قرار گرفتهاند: «براساس بررسیهای صورت گرفته حدود هفت هزار روستای بخش فلات مرکزی کشور نیز امسال با کمبود شدید آب شرب مواجه خواهند شد که باید با تانکرهای سیار آب رسانی شوند.»
قاسم تقی زاده خامسی، معاون وزیر نیرو در امور آبفا گفت: «ما بعد از دوازده سال خشکسالی در کشور، در سال ۹۷ شاهد ترسالی بودیم به طوری که بارانهای سیل آسا باعث سیل در چندین استان کشور شد. متاسفانه به دلیل تغییر اقلیم امسال با کاهش بارندگی در کشور مواجه شدیم، به طوری که میتوان به طور واضح کمبود آب را حس کرد.»
او به یکی از عوامل بحران آب در کشور یعنی برداشت بیحساب و کتاب برای کشاورزی اشاره کرد و گفت: «فقط یک استان کشور میتواند برنج بکارد، ولی متاسفانه ۱۷ استان ما در حال کشت برنج هستند و بعضا برخی از آنها دارای تنش آبی هستند.»
اجرای طرحهای خودکفایی و برداشت از آبهای عمیق و تجدیدناپذیر سبب شده است ایران بخش مهمی از اندوخته آبی خود را نیز از دست بدهد و همین موضوع بحران آب در ایران را حتی از همسایههای شرقی و غربی خود در خاورمیانه پیچیدهتر کرده است.
هماکنون ۵۰ درصد از جمعیت ایران در نقاطی زندگی میکنند که تنها ۲۰ درصد منابع آبی وجود دارد.
پیشتر، مدیرکل دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو گفته بود: «زمانی که نیازهای جامعه بیش از منابع آبی باشد، به مرز یک تنش آبی میرسد. معمولا اگر ۴۰ درصد منابع آبی استفاده شود قابل قبول است، اما مصرف ۴۰ تا ۶۰ درصد منابع موجب تنش آبی و ۶۰ تا ۸۰ درصد بحران آب محسوب میشود.»
ایران چقدر از منابع ابی خود را صرف کرده است؟ وزارت نیرو میگوید ایران حدود ۸۸ درصد از منابع تجدیدپذیر خود را استفاده کرده است و همین امر کشور را به بحران آبی رسانده است.
بحران کم آبی آنچنان که مقامهای جمهوری اسلامی تصور میکنند محدود به امنیت آبی و غذایی نیست. بحران آب و تبعات اجتماعی و اقتصادی آن این ظرفیت را دارد که به جنگ و ناامنی فراگیر تغییر چهره دهد.
عیسی کلانتری، رئيس سازمان محیط زیست ایران، نیز دو هفته پیش در یک نشست خبری گفت که ایران به مرحله «ورشکستگی آبی» رسیده است. او گفته بود که برای درک بزرگی بحران کمآبی به سخنان مقامهای وزارت نیرو تکیه نکنید چرا که این بحران «اسفناکتر» از آن است که مسئولین در موردش صحبت میکنند.
براساس آماری که عیسی کلانتری ارائه کرده است، میزان آب تجدیدپذیر به ازای هر نفر در سال ۱۳۶۷ حدود ۲ هزار و ۳۰۰ متر مکعب بوده است که در سال ۱۴۰۰ به ۷۰۰ متر مکعب کاهش یافته است.
این هشداری است که کارشناسان میدهند و میگویند که ایران مدتها است از مرحله برگشتپذیر در بحران آب گذشته و با سرعت به سمت روز صفر بیآبی حرکت میکند.