عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان صبح روز پنج‌شنبه، ۲۷ خرداد یک نشست خبری برگزار کرد و به انتقادها از عملکرد این نهاد پاسخ داد.

مهم‌ترین محورهای پر چالش در این نشست خبری، موضوع رد صلاحیت چهره‌هایی مانند علی لاریجانی، محمود احمدی‌نژاد و اسحاق جهانگیری در این انتخابات و رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی در انتخابات سال ۱۳۹۲ بود.

این چهره‌های رد صلاحیت‌شده از شورای نگهبان خواسته‌اند که دلایل رد صلاحیت‌شان را به صورت عمومی اعلام کنند. شورای نگهبان نیز در روزهای گذشته اعلام کرده است که طبق قانون وظیفه‌ای برای اعلان دلیل تصمیمات‌شان ندارند.

کدخدایی نیز در نشست خبری امروزش گفت:

«در قانون انتخابات ریاست جمهوری ما حکمی را برای بیان دلایل نداریم اما هر کدام از افراد که درخواست کردند آنها را دعوت کردیم. هفته گذشته ۴ نفر را دعوت کردم و مطالب را گفتم و الان هم ۲ نفر دیگر درخواست کرده‌اند که در اولین فرصت مطالب را ارائه می‌کنیم.»

سخنگوی شورای نگهبان اسامی افرادی که به شورای نگهبان رفته‌اند و دلیل رد صلاحیت‌شان را دریافت کرده‌اند، اعلام نکرد.

اما سایه سنگین رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی همچنان بر سر شورای نگهبان سنگینی می‌کند و بخشی از نشست خبری امروز عباسعلی کدخدایی هم به این موضوع اختصاص داشت.

هفته گذشته فیلمی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات دولت دوم احمدی‌نژاد روند رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی را بر اساس گزارشی دانست که او تهیه کرده بود.

حیدر مصلحی گفته بود که او و همکارانش در وزارت اطلاعات براساس تحلیل از «کف خیابان» به این نتیجه رسیده بودند که رفسنجانی در انتخابات پیروز خواهد شد.

او در ادامه گفت که در یک گزارش دو صفحه‌ای تحلیل خود از فواید و تهدیدات دو سناریوی تایید و رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی را بر اساس «مصالح نظام» نوشته و به اعضای حقوق‌دان و فقهای شورای نگهبان داده است. در این تحلیل وزیر وقت اطلاعات از شورای نگهبان خواسته که هاشمی را رد صلاحیت کنند.

مصلحی گفت که تحلیل و گزارش او آن‌قدر دقیق و چنان منطبق بر «مصالح نظام» بود که اعضای شورای نگهبان نتوانستند ایرادی به آن بگیرند. براساس این روایت، تنها یک عضو حقوقدان در مورد اهمیت جایگاه هاشمی و هزینه‌های ردصلاحیت او هشدار می‌دهد که وزیر وقت اطلاعات می‌گوید «گنده‌ها هم فدای نظام شده‌اند.»

کدخدایی در این نشست خبری، روایت حیدر مصلحی را رد کرد و گفت:

«دو نفر از اعضای دیگر شورای نگهبان غیر از من نیز این خبر را تکذیب کردند. دیروز نیز فیلم جلسه بررسی صلاحیت آقای هاشمی رفسنجانی را به همراه برخی از اعضای شورای نگهبان بازبینی کردیم و آقای مصلحی چیزی که گفته بودند را در آن جلسه بیان نکردند. ان‌شاءالله در زمان مناسبی آن فیلم را منتشر خواهیم کرد.»

او گفت که شورای نگهبان همواره براساس قانون عمل کرده است و گزارش نهادهای امنیتی تنها برای آن‌ها حکم نظر کارشناسی دارد:

«آنچه در روند رسیدگی‌ها رخ می‌دهد مجموعه‌ای از مباحث و نهایتا رای گیری اعضاست و اگر دستگاهی حس می کند گزارش خلاف واقع گفتند باید اصلاح کنند و این‌طور نیست که مبنای رسیدگی شورا یک گزارش واحد باشد و البته اگر گزارش‌ها خلاف باشد شورای نگهبان آن را مدنظر قرار نخواهد داد.»

این بخش از سخنان کدخدایی، پاسخی بود به نقش گزارش نهادهای امنیتی در رد صلاحیت علی لاریجانی و هاشمی رفسنجانی.

در هفته‌های گذشته و پس از رد صلاحیت علی لاریجانی گفته شد که او بر اساس گزارش سازمان اطلاعات سپاه در مورد وضعیت اقامت و تابعیت دخترش در آمریکا از دایره انتخابات حذف شده است. بعدتر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی تلویزیونی برخی گزارش‌ها را نادرست خواند و بدون اشاره به هیچ نامزدی از نهادهای مسئول خواست تا «جبران» کنند.

چند ساعت پس از این سخنان علی خامنه‌ای، شورای نگهبان بیانیه‌ای منتشر کرد و گفت که نقشی در افشای گزارش خلاف در مورد علی لاریجانی نداشته و این گزارش اشتباه هم مبنای تصمیم‌گیری برای صلاحیت او نبوده است.

سخنگوی شورای نگهبان در نشست خبری امروز گفت که اعضای این شورا در موضوع تایید صلاحیت‌ها به گرایش سیاسی افراد هم کاری ندارند و تنها بر اساس قانون عمل می کنند:

«در این دور و همه ادوار بین افرادی که احراز می شود از همه گروه‌ها هستند و حتی کسانی که انتخاب شدند از گروه‌های دیگر هم هستند. این دور هم چنین وضعیتی بوده و هیچ‌گاه شورای نگهبان براساس نگاه سیاسی نامزدها نظر نمی‌دهد و نظر شورا براساس قانون انتخابات و قانون اساسی است.»

در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ و انتخابات مجلس یازدهم در اسفندماه سال ۱۳۹۸، صلاحیت همه چهره‌های شاخص جریان اصلاح‌طلبی برای شرکت در انتخابات رد شده است. پاسخ کلی سخنگوی شورای نگهبان به جانبداری اعضای این شورا این بود که آن‌ها فقیه و حقوقدان هستند و علایق سیاسی‌شان در رای و نظرشان دخالتی ندارد.