بیش از صد نفر از بازنشستگان صنعت فولاد اصفهان، روز یکشنبه دوم خردادماه مقابل ساختمان مؤسسه صندوق حمایت و بازنشستگی کارکنان فولاد اصفهان تجمع کردند. این چهارمین تجمع بازنشستگان فولاد در سال ۱۴۰۰ بود. آنان در روزهای ۱۹، ۲۶ و ۲۷ اردیبهشت‌ماه نیز با تجمع مقابل ساختمان‌های صندوق حمایت و استانداری اصفهان، به عدم همسان‌سازی حقوق و درمان تکمیلی و وضعیت بد معیشتی اعتراض کرده بودند.
آنقدر می‌آییم و تجمع می‌کنیم که خودشان خسته شوند و به حرف ما گوش دهند.
از تجمع دوم خردادماه استقبال کمتری شده بود. یکی از بازنشستگان گفت:
«گرمای هوا و وضعیت کرونا باعث شده تا مانند دفعات پیش، نتوانیم جمع شویم. چندتن از دوستان‌مان نیز که در تجمعات قبلی حضور داشتند، متأسفانه به ویروس کرونا مبتلا شدند و امروز غایب بودند.»
بازنشسته دیگری در همین رابطه گفت:
«دمای هوا نسبت به هفته قبل افزایش زیادی داشته. بعضی از کسانی هم که به تجمع می‌آیند، شغل دیگری دارند. مثلاً مسافرکشی می‌کنند یا به عنوان نگهبان ساختمان‌ها و یا ادارات مشغول به کار هستند. عده‌ای هم ساکنان روستاها و شهرستان‌های اطراف هستند. خود من ساکن فلاورجانم و برای اینکه ساعت ۱۰ صبح مقابل ساختمان صندوق حمایت از بازنشستگان حضور داشته باشم، باید ساعت ۶ از منزل خارج شوم. تمام این دلایل باعث می‌شود تا از همه این تجمعاتی که برگزار می‌کنیم، استقبال نشود.»
این بازنشستهٔ کارخانهٔ ذوب‌آهن که حدود ۶۰ سال سن دارند، در ادامه می‌گوید:
«خواسته ما، همان چیزی است که اکثر مردم ایران می‌گویند. یعنی بهبود وضعیت معیشتی. اگر نمی‌توانند قیمت اجناس را پایین بیاورند، حداقل در پرداخت حقوق ما تأخیر نیندازند. حقوق ما را متناسب با افزایش نرخ تورم زیاد کنند. حقوق‌ها همسان‌سازی شود.»
خواست اجرای قانون همسان‌سازی
در متن ماده ۳۰ قانون برنامه ششم توسعه که با اصلاحیه‌ای در تیرماه سال ۱۳۹۶ برای اجرا ابلاغ شد، آمده است:
«دولت مکلف است بررسی‌های لازم جهت برقراری عدالت و نظام پرداخت، رفع تبعیض و متناسب‌سازی دریافت‌ها و برخورداری از امکانات شاغلان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران کشوری و لشکری سنوات مختلف را انجام دهد و در جهت تصویب در مسیر قانونی قرار دهد و اجرا کند.»
در حال حاضر دولت سالانه افزایش‌های درصدی و پلکانی برای حقوق بازنشستگان لحاظ کرده که عملا اندک و ناکافی به نظر می‌رسید و بیشتر پایین‌ترین سطوح حقوق و دریافتی‌ها را شامل می‌شد. اما با اجرای قانون همسان‌سازی که یکی از مطالبات اصلی بازنشستگان صنعت فولاد اصفهان نیز است مکانیسم افزایش درصدی و پلکانی حقوق و مستمری بازنشستگان جای خود را به همسان‌سازی حقوق آنها با حقوق شاغلان می‌دهد. در نتیجه حقوق بازنشستگان به ۹۰ درصد میانگین حقوق شاغلین هم تراز افزایش می‌یابد که تغییری نسبتاً قابل توجه در حقوق بازنشستگان به حساب می‌آید.
یکی دیگر از بازنشستگان صنعت فولاد اصفهان دربارهٔ لزوم اجرای قانون همسان‌سازی می‌گوید:
«همسان‌سازی حقوق‌ها، صرفا مطالبه ما نیست. شما ببینید، مطالبه اکثر بازنشستگان تأمین اجتماعی همین است. مصوبه مجلس را هم دارد اما دولت به بهانه بی‌پولی آن را اجرا نمی‌کند. پولی که حق بازنشستگان این مملکت است که عمری را در راه کشورشان صرف کرده‌اند را به لبنان و یمن و حماس می‌دهند یا در سوریه خرج می‌کنند.»
بازنشسته معترض دیگری چنین ادامه می‌دهد:
«دولت برای همه‌جا خرج می‌کند، نوبت به ما که می‌رسد می‌گوید پول نداریم. حرف هم که می‌زنیم و انتقاد هم که می‌کنیم یا توجه نمی‌کنند یا پلیس را میفرستند تا تجمعات را پراکنده کند. اسفندماه سال پیش با جمعی از همکاران که اکثرشان امروز نیز حضور دارند، به تهران رفتیم و مقابل مجلس تجمع کردیم. حرف‌مان هم این بود که مجلس چرا پیگیر قانونی که خودش مصوب کرده نمی‌شود. متأسفانه حتی یک نماینده برای پاسخگویی در جمع ما حاضر نشد و پلیس هم به بهانه اینکه کروناست، تجمع را پراکنده کرد.»
اشاره این بازنشسته معترض به تجمع ۱۶ اسفندماه بازنشستگان صنعت فولاد مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی در تهران است. تجمعی که به جایی نرسید و بدون پاسخگویی نمایندگان خانه ملت، با دخالت نیروهای انتظامی نیمه تمام ماند.
بازنشستگان و انتخابات
آیا آمدن دولت جدید به دنبال انتخابات ریاست‌جمهوری که قرار است ۲۸ خرداد برگزار شود می‌تواند شرایط را به نفع بازنشستگان تغییر دهد؟ یکی از آنان می‌گوید:
«من حدود ۳۰ سال کار کرده‌ام. ۸ سال هم بازنشسته‌ام. یعنی از ابتدای دولت آقای روحانی بازنشسته شده‌ام. در انتخابات‌های قبلی به امید تغییر شرایط شرکت کردم. سال ۱۳۹۶ و قبل از انتخابات یکی از معاونان استاندار به ما قول داد تا با استمرار دولت و تصویب مجلس، قانون همسان‌سازی اجرا و منابع مالی آن هم تأمین شده. اما در عمل هیچ ندیدیم. وضعیت معیشتی ما هم بهتر نشد که هیچ، بدتر هم شد. چرا باید در انتخابات شرکت کنیم؟»
یکی دیگر از بازنشستگان می‌گوید:
«در تمام این سالها که دولت‌های مختلف آمده‌اند و رفته‌اند چه نفعی برای ما به وجود آمده؟ از برجام چه به ما رسید؟ آیا انصاف است منِ کارگر بازنشسته با ۶۴ سال سن، امروز در این وضعیت کرونا و گرمای هوا، به جای اینکه در خانه بنشینم و استراحت کنم، اینجا دنبال مطالبات خودم باشم؟»
دیگری نیز خطاب به همکارانش، در حالی که چند نفر دورش را گرفته‌اند، می‌گوید:
«اینکه می‌گویند تحریم و اینها، همه‌اش بهانه است. مشکل این است که پول دارند، خوب هم دارند، اما به قشر کارگر نمی‌دهند. تا وقتی فلان مسئول و فلان آقازاده پول‌ها را بالا می‌کشند، چیزی به من و شما نمی‌رسد.»
عمده بازنشستگان در صحبت‌های کوتاه‌شان نسبت به شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری و سیاست‌های دولت آینده، ابراز تردید می‌کنند. آنان می‌گویند وعده‌های بسیاری را شنیده و قول‌های زیادی را هم گرفته‌اند اما در عمل چیزی ندیده‌اند و وضعیت معیشت‌شان هم مدام بدتر از قبل می‌شود. با این حال کسانی هم هستند که به آینده خوش‌بین‌اند:
«امیدواریم که مذاکرات فعلی خوب پیش برود و تحریم‌ها هم برداشته شود چون الحق این تحریم‌ها ضربهٔ سختی به همه مردم کشور وارد کرده است. ما مشکلات دولت را می‌فهمیم و همه حرف ما هم این است که دولت نیز، مشکلات ما را درک کند. همه باید به هم در این کشور کمک کنیم. ما نه با دولت و نه با نظام دشمنی نداریم. انشالله دولت آینده هم زحمت بکشد، کاستی‌ها را جبران کند و شرایط مملکت بهتر شود.» با پایان تجمع بازنشستگان صنعت فولاد اصفهان در دوم خردادماه، اعلام می‌شود که زمان تجمع بعدی در کانال تلگرامی بازنشستگان اعلام خواهد شد. بازنشستگان در حالی خسته از یک روز شلوغ و گرم به خانه برمی‌گردند که همچنان به اجرای مطالبات‌شان امیدوارند. یکی از این بازنشستگان در آخر تجمع با لهجه شیرین اصفهانی و به طنز می‌گوید: «آنقدر می‌آییم و تجمع می‌کنیم که خودشان خسته شوند و به حرف ما گوش دهند.»