مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور و معاون شرکت توانیر شامگاه گذشته در مصاحبه با شبکه خبر درباره دلایل خاموشیهای گسترده در چند روز اخیر گفت:
«امسال با دو پدیده کاهش بارندگی و همچنین گرمای زودرس هوا در مناطق مختلف کشور مواجه بودیم که بر اثر خشکسالی میزان مخازن آبی ما در حدود نصف سال گذشته است و این خود موجب کسری ۳۵۰۰ مگاواتی برق شده است. عامل دیگر نیز افزایش بیسابقه ۲۰ درصدی مصرف برق نسبت به سال گذشته است.»
سخنگوی توانیر در ادامه افزود:
«بر اساس تخمینهای مراکز معتبر، استخراج کنندگان غیرمجاز رمز ارز حدود ۲ هزار مگاوات برق مصرف میکنند.»
خاموشیهای طولانی و مکرر در همین مدت کوتاه بر مراکز سلامت اثر گذاشتهاند. همشهری آنلاین به نقل از فعالان مراکز سلامت مینویسد بیشتر مراکز سلامت، زیرساختهای لازم از جمله دستگاههای ژنراتور تأمین برق اضطراری ندارند. این امر سبب شده در این مراکز، بر بسته بودن مداوم یخچالهای نگهداری واکسن و استفاده از یخ برای تأمین سرما در کولدباکسها تأکید شود. کارکنان این مراکز که نگران ازبینرفتن واکسنها هستند میگویند در صورتی که این وضعیت ادامه داشته باشد، قطعاً برای نگهداری از واکسنها که هر ۲-۳روز یک بار به آنها تحویل داده میشود، با مشکل مواجه میشوند.
یکی از پزشکان مراکز سلامت که مایل نبود نامش افشا شود در مصاحبه با همشهری گفت:
«واکسنها تحمل تغییر دما را دارند اما این زمان هم کاملاً مشخص شده است و در صورت هرگونه تغییر دمایی که موجب آسیب به واکسن شده باشد با تهیه صورتجلسه واکسن از رده خارج میشود.»
او با بیان اینکه نوع واکسنها با یکدیگر متفاوت است، میگوید:
«برخی از واکسنها اگر درشان باز شود، حتماً باید تزریق صورت بگیرد و نمیتوانند مجدداً به یخچال برگردانده شوند. واکسنهایی هم که اکنون در ایران مورد استفاده قرار میگیرند عمدتاً تکدوز برای یک نفر و دو دوز تزریق به دو نفر است. مراحل واکسیناسیون هم به این صورت است که برای اوتنشدن واکسن تعداد مشخص و مورد نیاز به کولدباکسهایی که دارای آیسپک و دمای ۲تا ۸ درجه هستند منتقل و تزریق میشوند اما هماکنون نگرانیهایی از قطعی برق وجود دارد و ما درصورت قطعی مداوم برق مجبور هستیم که در یخچال را باز نکنیم تا درجه سرما حفظ شود.»
بهگفته این پزشک، اگر قطعی برق تنها همین ۲تا ۳ساعت در طول شبانهروز باشد، مشکلی برای زنجیره سرمای واکسنها ایجاد نمیشود اما اتفاقی که باعث نگرانی بیشتر شده قطعی برق بهصورت ۲تا ۳مرتبه در روز است و با توجه به اینکه سهمیه واکسن مراکز بهداشتی بهصورت ۲تا ۳روزه توزیع میشود در صورت قطع شدن برق مداوم احتمال سوختن یخچالها و محافظهای آنها وجود دارد.»
توانیر دوشنبه ۳ خرداد جدول زمانبندی خاموشیهای برق پایتخت از ۳ تا ۶ خرداد ماه ۱۴۰۰ را منتشر کرد. در مجموع برق محلههای تهران در شش نوبت و هر نوبت به مدت دو ساعت و به مدت ۱۲ ساعت در روز خاموش میشود.
پزشک یادشده در ادامه مصاحبه با همشهری گفت:
«نگهداری واکسنهای ۱۰دوزی هندی و کرهای و حتی واکسنهای چنددوزی روسی در این وضعیت بسیار سخت است، چراکه شرایط نگهداری متفاوتتری نسبت به واکسنهای چینی دارند. واکسنهای چینی تکدوز هستند و دمای مورد نیاز آنها منفی۲ درجه است. اما برای نگهداری واکسنهای روسی حتماً باید از یخ خشک استفاده شود که دمای منفی ۲۰درجه باشد. بعد از خروج از یخچال هم ۲ساعت زمان نیاز داریم که یخ آنها باز شود و پس از آن هم ۲ساعت بیشتر زمان برای تزریق وجود ندارد. در این وضعیت ما حتی پرتی واکسن هم داشتیم که باید برای دلیل آن صورتجلسه با نماینده حراست نماینده وزارت بهداشت پر میکردیم که مبادا واکسن به گروه غیرهدف تزریق شده باشد.»
بهگفته او، در حال حاضر با توجه به اخطارهای قطعی مکرر برق در ماههای پیش رو بهترین اتفاق این است که حجم زیادی از واکسن از زنجیره سرما خارج نشود اما این وضعیت درباره گروههای سنی پایینتر که جمعیت بالاتری خواهند داشت موجب کندتر شدن روند واکسیناسیون خواهد بود. این شرایط حتی فشار مضاعفی را بر نیروهای مراکز بهداشت وارد کرده و اضطراب آنها را افزایش داده است. او در ادامه میگوید که از اداره برق خواسته شده تا از قطع برق این مراکز جلوگیری شود.
به گفته سخنگوی توانیر میانگین تولید برق در کشور حدود ۵۵ هزار مگاوات است و پیشبینی مصرف برای تابستان هم همین رقم است.