به نوشته روزنامه هشت صبح، نیروی هوایی ارتش افغانستان مواضع طالبان در ولایت بغلان را بمباران کرده و شمار زیادی از جهادگران این گروه را کشته است. طالبان در دو هفته گذشته پس از درگیری با نیروهای دولتی بخشهایی از ولایت بغلان را به تصرف خود درآوردهاند. تنها در جریان سقوط دو پایگاه نیروهای امنیتی افغانستان در جرخشک و گرداب نُه سرباز کشته شده و ۱۱ تن به اسارت طالبان درآمدهاند.
ولایت بغلان به دلیل واقع شدن در چهارراه شمال، موقعیتی بسیار راهبردی دارد و مرکز اصلی و کلیدی جنگ در شمال افغانستان محسوب میشود. تصرف این گلوگاه توسط طالبان میتواند زمینه را برای برهمزدن معادلات جنگ فراهم کند. بغلان بر سر نقطه اتصال ولایت بلخ و شهر کلیدی مزار شریف به کابل و نقطه وصل کندز و ولایات شمالشرقی تخار و بدخشان به پایتخت واقع شده است. راه ارتباطی نُه ولایت شمالی و سه بندر تجارتی مهم به پایتخت از بغلان میگذرد که یکی از حیاتیترین شاهرگهای اقتصادی افغانستان شمرده میشود.
هفته گذشته درگیریهای شدید در مناطق دیگر این ولایت از جمله بغلان مرکزی و «بغلان کهنه» به عقبنشینی نیروهای امنیتی افغانستان و سقوط برکه منجر شد. طالبان پس از تصرف برکه حملات سنگین و همهجانبه خود را بر چندین ولسوالی بغلان تشدید کرد و پلخمری، مرکز این ولایت را در محاصره خود درآورد. جایی که نیروهای امنیتی و نیروهای «خیزش مردمی» همچنان با طالبان درگیرند.
منابع محلی میگویند نیروهای امنیتی سقوط ولسوالی برکه را «عقبنشینی تاکتیکی» خوانده و اعلام کرده بودند که بدون تلفات از این ولسوالی خارج شدهاند، اما شواهدی که در دسترس روزنامه هشت صبح قرار گرفته نشان میدهد دستکم در ولسوالی برکه، کوتاهی دولت افغانستان از تجهیز نیروهای درگیر با طالبان به سقوط این منطقه انجامیده است.
هشت صبح مینویسد: نیروهای دولتی «به دلیل نبود مهمات، بیتوجهی به اردوی ملی، بیتوجهی به امنیت این ولسوالی، کشته شدن و فرار تعدادی از پرسونل امنیتی، محاصره شدید مرکز ولسوالی و بسته بودن همه بازار و حتا نانواییها و بالاخره برای جلوگیری از تلفات بیشتر نیروهای امنیتی» مجبور به عقبنشینی و تسلیم این ولسوالی به طالبان شدهاند.
اهمیت راهبردی و اقتصادی بغلان برای طالبان
محمداکبر بارکزی، معاون والی بغلان اعلام کرده در بمباران پایگاههای طالبان و درگیریهای زمینی ۲۰۰ نیروی طالبان کشته و زخمی شدهاند. طالبان غالباً تعداد تلفات خود را اعلام یا تایید نمیکند. یک منبع آگاه نیز به رسانههای افغانستان گفته بمباران و حملات نیروهای امنیتی «بهترین و ماهرترین جنگجویان طالبان در خطوط مقدم جنگ در بغلان را از بین برده و آسیب جدی بر این گروه وارد کرده است.»
براساس گزارشها طالبان روزانه از محل اخاذی از کاروانهای تجاری و عبور و مرور از مسیرهای اقتصادی میلیونها افغانی درآمد دارد و بخشهایی از ولایت بغلان که در مسیر شاهراه کابل قرار دارند از مخازن اصلی درآمدهای طالبان بهشمار میروند.
طالبان افزون بر این از برخی از مناطق ولایت بغلان از جمله دند غوری و دند شهابالدین که از نُه سال گذشته به تصرف طالبان درآمدهاند برای سربازگیری و ایجاد مراکز تربیتی برای جذب نوجوانان و فرستادن آنها به میدان نبرد و همچنین اجرای مانورهای جنگی استفاده میکند.
منابع آگاه گفتهاند ضعف مدیریت محلی و عدم پشتیبانی موثر حکومت افغانستان از نیروهای خیزش مردمی، که تا اینجا کنترل بسیاری از بخشهای بغلان را به دست نیروهای طالبان انداخته، ممکن است به سقوط پلخمری منجر شود.
پیشروی و ترور در ولایت لوگر
در ولایت لوگر که در همجواری کابل قرار دارد، طالبان به پیشروی و ترور مقامهای محلی ادامه میدهد. به گفته هما احمدی، نماینده لوگر در مجلس، جهادگران طالبان سه ولسوالی از شش ولسوالی این ولایت را بهصورت کامل در اختیار گرفتهاند و حکومت محلی ناتوان از تامین امنیت این ولایت است.
در مقابل ابراز نگرانی نمایندگان لوگر از وضع «شکننده» این ولایت،عبدالقیوم رحیمی، والی لوگر اما گفته «هیچ یکی از ولسوالیهای این ولایت به دست گروه طالبان سقوط نکرده و وضعیت بهگونهای نیست که نگرانکننده باشد. نیروهای امنیتی توانایی لازم برای دفاع را دارند».
خبرنگاران اما مقامهای حکومتی را به پنهانکاری در مورد وضعیت لوگر، که زادگاه محمداشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان خوانده میشود، متهم میکنند. براساس گزارشهای منتشر شده افراد مسلح که به طالبان نسبت داده میشوند در روزهای گذشته شاهپور احمدزی، آمر حوزه اول، خالد یعقوبی، رئیس اقتصاد و همچنان مدیر بانک مرکزی این ولایت را ترور کردهاند. بهعلاوه نیروهای طالبان به ایجاد ایستهای بازرسی در مسیر شاهراه کابل-گردیز و آزار و اذیت مردم دست زدهاند.
طالبان بیش از نیمی از افغانستان را در تصرف خود دارد و هرگز در جریان مذاکرات صلح خشونت و کشتار غیرنظامیان را متوقف نکرده است. مقامهای این گروه پیش از پایان ماه رمضان اعلام کرده بودند به مدت سه روز حملات و اقدامات نظامی را متوقف میکنند. رئیسجمهوری افغانستان هم از نیروهای دولتی خواسته بود آتشبس را رعایت کنند. مقامهای دولتی اما اعلام کردهاند طی سه روزی که طالبان مدعی پذیرش آتشبس شده بود، بیش از پنجاه غیرنظامی کشته یا زخمی شدند.
گفتوگوهای طالبان با دولت افغانستان تا به حال نتیجهای نداشته است.
این گروه قرار بود در فروردین امسال همراه با نمایندگان دیگر گروههای افغانستانی در نشست استانبول که قرار بود با نظارت سازمان ملل برگزار شود، شرکت کند اما در فاصله چند روز مانده به زمان برگزاری این نشست از حضور در آن سر باز زد.