بهدنبال اعلام خبر شکنجه و قتل دو کولبر ایرانی در حوالی منطقه مرزی چالدران در خاک ترکیه، رسانههای داخلی ایران از ارسال یادداشت اعتراضی وزارت امورخارجه ایران به سفارت ترکیه در تهران خبر دادهاند.
بهنوشته روزنامه اعتماد، وزارت خارجه ایران روز شنبه، چهارم اردیبهشتماه در واکنش به اقدام پلیس مرزی ترکیه مبنی بر دستگیری دو کولبر ایرانی در خاک این کشور که منجر به جانباختن یکی از کولبرها و زخمی شدن یکی دیگر از آنها شده، یک یادداشت اعتراضی به سفارت ترکیه در تهران ارسال کرده است.
بر پایه اعلام این منبع، مقامات ایرانی ضمن یادآوری معاهده ۱۹۳۷ امنیت منطقه سرحدی میان دو کشور پیرامون حل وفصل اختلافات مسائل مرزی، از طرفهای تُرک خواستهاند تا با مجازات عاملان این جنایت، پیشگیری از تکرار اینگونه اقدامات غیرانسانی بهعمل آورند.
همچنین گفته میشود تماس سرکنسولگری ایران در «ارزروم» با مقامات محلی برای پیگیری این واقعه در دستور کار قرار گرفته و جلسه مشترک مرزبانان دو کشور هم در این ارتباط برگزار شده است. همچنین قرار است شکایت خانوادههای این قربانیان در مراجع قضایی ترکیه دنبال شود.
معاهده ۱۹۳۷به ده فقره قرارداد و موافقتنامههای منعقد شده بین دولت ایران و دولت ترکیه اشاره دارد که در ۱۵ خرداد ۱۳۱۶ به امضای طرفین رسیده است.
حسن کچلانلو و بهنام صمدی، دو شهروند ایرانی هستند که اواخر فروردینماه بهقصد کولبری وارد خاک ترکیه شدند. پلیس ترکیه اما حوالی روستای بیدغان در این کشور، پس از دستگیری این دو کولبر ایرانی، آنها را یک شبانه روز در سرمای کشنده کوهستان بازداشت کرده و در جریان این بازداشت، آنها را مورد ضرب و شتم و شکنجه شدید قرار داده است.
گفته میشود حتی وساطت روستاییان حاضر در پاسگاه مرزی هم کارساز نمیشود و نیروهای پلیس «با بیل، چوب و چاقو» آنها را مورد ضرب و شتم و شکنجه قرار میدهند که در نتیجه این رفتار غیر انسانی، حسن کچلانلو جان خود را از دست داده و بهنام صمدی پس از گذشت حدود یک هفته همچنان بهدلیل جراحت وارده در بیمارستان چالدران بستری است.
میلاد صمدی، برادر بهنام صمدی در گفتوگو با پایگاه خبری زیتون درباره چگونگی زنده ماندن برادرش گفته است پلیس ترکیه با این فرض که هر دوی این کولبرها بر اثر شکنجه جان باختهاند آنها را در نقطه صفر مرزی با ایران رها میکنند اما بهنام صمدی ساعاتی بعد توانسته زخمی و نیمه جان خود را به یکی از ایستگاههای پلیس مرزی ایران برساند.
در آخرین واکنشها به این رویداد، محمد علیپور رحمتی، نماینده ماکو و چالدران در مجلس شورای اسلامی درباره شکنجه و کشته شدن کولبران ایرانی توسط سربازان مرزی ترکیه اعلام کرده:
«وزارت امور خارجه وظیفه دارد از طریق سفارتخانه ایران در ترکیه و یا کونسولگریهای که در این کشور داریم از حقوق شهروندان ایرانی دفاع کند.»
او گفته:
«سکوت وزارت امور خارجه که خودش را مدعی حقوقبشر، ارتباط با جهان و … میداند برازنده ایرانیها نیست که در برابر چنین موضوعاتی سکوت میکند.»
کولبری از مشاغل بسیار خطرناک است که هزاران نفر در استانهای غربی ایران به دلیل بیکاری گسترده، برای امرار معاش خود و خانواده به آن مشغول هستند. در سالهای گذشته دهها تن از کولبران بر اثر شلیک نیروهای مرزبانی ایران و ترکیه، برخورد با مینهای بهجا مانده از جنگ هشت ساله ایران و عراق، ریزش بهمن یا سقوط از کوه جان خود را از دست دادهاند.