جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریكا روز جمعه با رجب طیب اردوغان، همتای تركیه‌ای خود تماس تلفنی برقرار كرد. گفته می‌شود محور این تماس تلفنی درباره قصد رئیس‌جمهوری آمریکا برای به‌رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه در سال ۱۹۱۵ است.
این مسئله برای روابط دیپلماتیک ایالات متحده و ترکیه همواره یک موضوع مناقشه‌برانگیز بوده است. روسای جمهوری گذشته ایالات متحده برای جلوگیری از تضعیف روابط با ترکیه از پذیرس نسل‌کشی به صورت رسمی اجتناب کرده‌اند. ترکیه قاطعانه هرگونه اتهام نسل‌کشی را رد می‌کند.
با این حال، در بیانیه مطبوعاتی دولت‌های ایالات متحده و ترکیه در مورد این تماس که نخستین تماس بین دو رئیس‌جمهور بود، هیچ اشاره‌ای به مسئله نسل‌کشی نشده است.
در تماس تلفنی چه چیزهایی گفته شد؟
کاخ سفید در بیانیه‌ای گفت:
«بایدن به اردوغان گفت که او علاقه‌مند به اختلافات در روابط دو کشور است.»
در این بیانیه آمده است:
«رئیس‌جمهور بایدن امروز با رجب طیب اردوغان صحبت كرد و علاقه خود را به ایجاد یك رابطه دوجانبه سازنده با زمینه‌های گسترش همکاری و مدیریت موثر اختلافات ابراز كرد.»
در بیانیه ریاست‌جمهوری ترکیه آمده است که بایدن و اردوغان در مورد «ویژگی استراتژیک روابط دو جانبه و اهمیت همکاری مشترک برای توسعه اقدامات هماهنگ در مورد موضوعات مورد علاقه» توافق کردند.
اردوغان از روابط خوبی با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا برخوردار بود. تماس تلفنی بایدن با اردوغان آن هم با تاخیر فراوان و بیش از سه ماه پس از مراسم تحلیف، علامت نگران کننده‌ای در آنکارا تلقی شده است.
براساس بیانیه کاخ سفید، دو رئیس جمهوری توافق کرده‌اند که در حاشیه نشست ناتو که قرار است در ژوئن برگزار شود، دیدار کنند تا گفت‌وگوهای گسترده‌تری در مورد روابط دو جانبه داشته باشند.
جنجال بر سر نسل‌کشی ارامنه
بایدن در جریان مبارزات انتخاباتی خود گفته بود که از ۱,۵ میلیون ارمنی که در سال‌های آخر امپراتوری عثمانی جان خود را از دست داده‌اند، تجلیل خواهد کرد و این جنایت را به عنوان نسل‌کشی به رسمیت می‌شناسد. قانونگذاران و فعالان ارمنی-آمریکایی به بایدن فشار می‌آورند تا به این وعده انتخاباتی خود عمل کند.
مقام‌های آمریکایی در مورد تماس روز گذشته دو رئیس‌جمهوری به آسوشیتدپرس گفتند که بایدن می‌خواست قبل از به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه با اردوغان صحبت کند.
بایدن روز شنبه ۲۴ آوریل، ۴ اردیبهشت به مناسبت صدوششمین سالروز کشتار صدها هزار نفر از ارامنه سخنرانی خواهد کرد. این کشتار در سال ۱۹۱۵ به دست سربازان عثمانی رخ داد. قبلاً گزارش شده بود که بایدن در طی سخنرانی امروزش از کلمه «نسل‌کشی» استفاده خواهد کرد.
آنکارا گفته است که چنین اقدامی، به روابط از قبل متشنج دو کشور ضربه خواهد زد.
در اوایل هفته گذشته، مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه هشدار داده بود که این اقدام بایدن روابط دوجانبه را بحرانی می‌کند.
وی گفت:
«اگر ایالات متحده بخواهد روابط خود را با ترکیه بدتر کند، تصمیم با آنها است.»
جالینا پورتر، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه، روز جمعه در پاسخ به این سوال که آیا بایدن بیانیه‌ای در مورد نسل‌کشی ارامنه می‌دهد، تلویحا صدور این بیانیه را تایید کرد.
آغاز عملیات نظامی ترکیه بعد از مکالمه تلفنی بایدن و اردوغان
آژانس خبری فرات – بعد از مکالمه تلفنی بایدن و اردوغان، که گفته می‌شود در رابطه با نسل‌کشی ارمنیان بوده است، نیروهای اشغالگر ترک در برخی از مناطق اقلیم جنوب کوردستان عملیات نظامی را آغاز کردند.
هواپیماهای بدون سرنشین رژیم متجاوز ترک مناطق متینا، آواشین، زاپ را بمباران کرده و نیروهای نظامی اشغالگر در ارتفاعات منطقه دست به حمله زدند. نیروهای اشغالگر ارتش ترک، شب گذشته ساعت ۲۰:۰۰ از هوا و زمین به منطقه متینا، آواشین و زاپ در جنوب کوردستان حمله کردند. بعد از آغاز حمله، نیروهای مدافع خلق با قدرت در مقابل این حملات به دفاع دست زدند.
آنچه که در جریان این حمله باعث توجه شده است این است که این حمله بعد از تماس تلفنی بایدن و اردوغان صورت گرفته است. از طرف دیگر اعلام شد که بایدن در مکالمه تلفنی خود با اردوغان اظهار داشته است که وی رویدادهای سال ۱۹۱۵ را به عنوان نسل‌کشی پذیرفته و این مسئله را با اردوغان نیز در جریان گذاشته است. اما هیچگونه اطلاعی در دست نیست که اردوغان به این گفته بایدن چه پاسخی داده است. اما آنچه که قابل توجه است، آغا عملیات نظامی نیروهای اشغالگر ترک علیه مناطق جنوب کوردستان بوده است.
طبق گزارشات منتشر شده نیروهای اشغالگر ترک شب گذشته در ساعت ۲۰:۰۰ از زمین و هوا در منطقه زندوره در منطقه هفتانین و منطقه درار تحرکات نظامی خود را آغاز کرده‌اند. طبق اطلاعات منابع محلی، هواپیماهای ارتش اشغالگر ترک در ساعت ۲۰:۰۰ تپه درار و مناطقی از زندوره از توابع متینا در مناطق حفاظتی میدیا را بمباران کرده‌اند. این منطقه به عنوان خط قاشورا شناخته می‌شود. بعد از بمباران هواپیماهای ارتش اشغالگر ترک، هلیکوپترهای کبری نیز منطقه را هدف قرار داده‌اند. هلیکوپترهای سکورسکی نیز در آسمان منطقه همچنان حضور دارند، مناطق مرزی نیز توسط توپخانه ابوس و خمپاره مورد اصابت قرار می‌گیرد.
حمله ارتش اشغالگر ترک در منطقه در حال گسترش است. بعد از مناطق متینا و آواشین، از صبح امروز منطقه قلا بداوی، شهید منزور، دره نیروی و کنیانیش از توابع زاپ مورد هدف قرار گرفته‌اند. در منطقه متینا و آواشین نیز نبردها همچنان در جریان است. همچنین گزارشات میدانی نشان می‌دهند که نیروهای مدافع خلق با اشراف کامل و در دست داشتن ابتکار عمل، به این حمله وسیع ارتش اشغالگر ترک پاسخ داده‌اند.
گزارشات دیگری نشان می‌دهد که با آغاز عملیات اشغالگری در منطقه متینا، هلیکوپترهای ارتش اشغالگر ترک، نظامیان خود را در منطقه آواشین هلی برد کرده‌اند. همچنین بعد از بمباران منطقه اواشین، نیمه شب نیروهای نظامی به این منطقه نیز حمله کرده‌اند. منابع محلی از پاسخ دندان‌شکن نیروهای مدافع خلق و نیروهای یژاستار خبر داده‌اند. همین منابع اعلام کرده‌اند که هم اکنون نبردهای دشواری در منطقه روی داده و نظامیان اشغالگر ترک کشته و مجروح داده‌اند. اما از شمار کشته‌شدگان و مجروحان اطلاعات دقیقی در دست نیست. طبق گفته این منابع خبری، هم اکنون در سه محور نیروهای مدافع خلق در حال نبرد با اشغالگران هستند.
کارو / 25 April 2021