خارج از دانشکدهای که مادرانشان حق ورود به آن را نداشتند، دختران جوان منتظرند دوستانشان امتحاناتی را که شاید آخرین امتحانات زندگیشان باشد، به پایان برسانند. بصیره حیدری، دانشجوی دانشگاه هرات میگوید:
«آمریکاییها میروند. ما انتظار روزهای وحشتناکی را با حضور طالبان داریم. نگرانم که آنها حتی اجازه ندهند از خانه خارج شوم، چه رسد به اینکه آنچه اکنون انجام میدهم ادامه پیدا کند.»
تصمیم دولت بایدن برای خارج کردن همه نیروهای آمریکایی از افغانستان تا ۱۱ سپتامبر, به طولانیترین جنگ ایالات متحده پایان میدهد. متحدان ناتو مانند آلمان هم روز چهارشنبه ۱۴ آوریل اعلام کردهاند که به پیروی از واشنگتن اقدام میکنند و از این کشور خارج میشوند، اما افغانها از تشدید جنگ بین دولت ملی و طالبان که دو دهه پیش با مداخله تحت هدایت آمریکا از قدرت افتادند، ترس دارند.
براساس آمار سازمان ملل که روز چهارشنبه منتشر شد، خشونت علیه غیرنظامیان، به ویژه زنان و كودكان، در سال گذشته در افغانستان افزایش یافته است و كنترل طالبان بر این كشور بیش از هر زمان دیگری در طول دو دهه گذشته است. منافع حضور نظامی خارجی به طور مداوم در این کشور نیز مشخص نیست.
اما بازگشت به حکومت اسلام گرایان میتواند به معنای پس گرفتن یکی از دستاوردهای مناقشهبرانگیز مداخله آمریکا باشد: لغو ممنوعیت آموزش زنان توسط طالبان.
بصیره و دوستانش در حالی که کنار دروازه دانشگاه نشستهاند در حال تلاش برای درک این اخبار هستند. او میگوید:
«من فقط یک آرزو دارم و آن پایان تحصیل و البته کار است. اما با آمدن طالبان فکر نمیکنم به آن برسم.»
هنوز هیچ تضمینی وجود ندارد که طالبان قدرت را به دست بگیرند اما آنها فرصتطلبانه اعلام کردهاند که حکومت آینده آنها در مسئله تحصیل در زنان انعطافپذیرتر خواهد بود. حیدری به سازش حداقلی امیدوار است:
«اگر آنها با آموزش مختلط مشکلی داشته باشند، من آمادهام که در کلاسهای دخترانه تحصیل کنم.»
در کنار او سلما احراری، دانشجوی اقتصاد بدبینتر است. او میگوید:
«من میخواهم دنیا بداند که طالبان آنها را گول میزند، آنها تغییری نکردهاند. آنها از تکنولوژی استفاده میکنند و در توییتر هستند اما همان افکار ۲۰ سال پیش را دارند. من امکان تحصیل را از دست خواهم داد و البته آمریکایی ها مسئول این امر هستند، نه طالبان – این فقط طبیعت طالبان است.»
برخی زنان در استانهایی که طالبان برخی از ولسوالیها را تحت کنترل خود دارند، میگویند که بدتر شدن امنیت منجر به محدود شدن آزادی آنها شده است. عاطفه علیزاده، گزارشگری که متعلق به نسلی از زنان افغان است که پس از طالبان به مدرسه رفته و کار پیدا کردهاند، میگوید:
«محل کار من به دلیل مشکلات امنیتی فعالیت همکارانم را محدود کرد و پدرم اخیراً از من خواسته که مدتی کار را متوقف کنم.»
به دنبال موج حملات علیه کارمندان رسانه، فعالان و سایر چهرههای جامعه مدنی، طی شش ماه گذشته حداقل هشت روزنامهنگار در افغانستان کشته شدهاند.
بصیره صفا طری، فعال اجتماعی، پس از حمله نیروهای خارجی به رهبری ایالات متحده یک مدرسه دخترانه راه اندازی کرد. او میگوید که از نزدیک در حال بررسی مذاکرات متوقف شده بین دولت ملی و طالبان و اتفاقاتی است که پس از خروج نیروهای بین المللی رخ خواهد داد:
«آنها هر روز در حال مذاكره هستند اما متأسفانه در مورد تحصیل دختران هیچ حرفی نمیزنند، آنها فقط در مورد قدرت صحبت میكنند.»
در این بین، دختران مدرسه او سال تحصیلی را شروع کردهاند. او میگوید:
«آنها احساس میكنند كه آخرین روزهای تحصیل خود را سپری میكنند. بسیاری از دانشآموزان و خانوادهها به من میگویند كه فقط چند هفته یا ماه دیگر میتوانند به مدرسه بروند و میخواهند تا آنجا که میتوانند چیزی یاد بگیرند. دانشآموزان به دفتر من میآیند و میپرسند آیا طالبان میآیند؟ آیا میتوانیم باز هم به مدرسه بیاییم یا نه؟ ما میخواهیم از آخرین ثانیهها هم استفاده کنیم.»
ترس از روزهای وخشتناک پیش رو.
منبع: گاردین