هشت تن از کارشناسان سازمان حقوق بشر ملل متحد پنجشنبه ۲۸ اسفند / ۱۸ مارس در بیانیهای از مقامهای جمهوری اسلامی ایران خواستار آزادی فوری احمدرضا جلالی، پزشک و پژوهشگر ایرانی-سوئدی شدند. به گفته آنها احمدرضا جلالی به دلیل نگهداری طولانی مدت در سلول انفرادی در شرایط بسیار وخیمی به سر میبرد و با خطر مرگ روبهرو است.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران و اگنس کالامار، گزارشگر ویژه کمیساریای عالی حقوق بشر در سازمان ملل از جمله صادر کنندگان این بیایه هستند.
کارشناسان سازمان ملل وضعیت نگهداری احمدرضا جلالی را «واقعاً وحشتناک» خواندهاند. این پژوهشگر ایرانی-سوئدی بیش از ۱۰۰ روز است که در سلول انفرادی نگهداری میشود و به گفته کارشناسان سازمان ملل «مقامات زندان ۲۴ ساعت شبانه روز در سلول کوچک چراغهای پر نور روشن میکنند تا مانع از خوابیدن او شوند.»
در بیانیه کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل آمده است:
«مسائل پزشکی مانع از غذا خوردن صحیح احمدرضا جلالی شده و در نتیجه به صورت چشمگیری کاهش وزن داشته است. وضعیت او آنقدر دشوار است که گفته میشود در صحبت کردن مشکل دارد. ما از بدرفتاری بی رحمانه با آقای جلالی شوکه و مضطرب شدهایم.»
این کارشناسان برای توصیف بدرفتاری شدید جسمی و روانی علیه احمدرضا جلالی یک کلمه به کار بردهاند: «شکنجه».
احمدرضا جلالی، استاد دانشگاه، در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ به دعوت دانشگاه تهران برای شرکت در یک کنفرانس علمی به ایران رفت، اما توسط نیروهای امنیتی به اتهام «محاربه از طریق جاسوسی برای اسرائیل» بازداشت شد. این پزشک ایرانی که شهروندی سوئد را نیز دریافت کرده، در مهرماه ۱۳۹۶ یعنی بیش از یک سال پس از بازداشت، از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی به اتهام «فساد فیالارض از طریق جاسوسی برای دولت متخاصم» به اعدام محکوم شد.
احمدرضا جلالی بارها اتهامهای مطرح را شده علیه خود را تکذیب کرده است.
کارشناسان سازمان ملل محکومیت و حکم صادره از سوی دادگاه انقلاب را نتیجه اعتراف تحت شکنجه دانستهاند. کارگروه بازداشت خودسرانه سال ۲۰۱۷ اعلام کرد بازداشت این پژوهشگر ایرانی-سوئدی خودسرانه بوده و خواستار آزادی فوری او شد.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل ضمن محکوم کردن رفتار مقامهای ایران، اتهامهای مطرح شده علیه احمدرضا جلالی را بیاساس خواندهاند. به گفته آنها اخذ اعتراف و اقرار تحت شکنجه روحی و روانی نتیجه سلول انفرادی است که زمینهساز «صدور احکام سنگین زندان و حتی اعدام توسط دادگاهها» در ایران است.
آنها همچنین از دولت، مجلس و قوه قضائیه ایران خواستهاند استفاده از سلول انفرادی را به عنوان مجازات متوقف کنند و به عنوان اولین گام برای لغو مجازات اعدام، اجرای این مجازات را تعلیق کنند.
ویدا مهراننیا، همسر احمدرضا جلالی که ساکن سوئد است پیشتر با ارسال نامه به مقامهای جمهوری اسلامی نوشته بود:
«تهدیدات مکرر به اعدام، تهدید به سلول انفرادی تا زمان نامحدود، اعمال انواع شکنجههای روحی و … منجر به حملات درد قلبی و حتی افکار خودکشی در احمدرضا جلالی گردیده است.»
کارشناسان سازمان ملل متحد ماه مارس سال ۲۰۲۰ به دولت یادآوری کردند نگهداری زندانیان در سلول افرادی نقض تعهدات آنها در قبال میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی است.
ماه دسامبر ۲۰۲۰ نیز دانشمندانی از سراسر جهان با برگزاری یک «ماراتن علمی ۲۴ ساعته» در یوتیوب، از مقامهای ایران خواستند تا حکم اعدام احمدرضا جلالی، پزشک و پژوهشگر ایرانی-سوئدی را فورا لغو کرده و او را آزاد کنند.
حکم اعدام احمدرضا جلالی ۲۹ مهر ماه ۱۳۹۶ به وکیل او ابلاغ شد و دو ماه بعد، شعبه یک دیوان عالی کشور این حکم را تأیید کرد.