به دنبال انتشار گزارش نهایی بررسی سقوط هواپیمای اوکراینی توسط سازمان هواپیمایی کشوری، دولت کانادا ضمن «ناقص» توصیف کردن این گزارش، آن را رد کرد. در گزارش ارائه شده از سوی ایران، بار دیگر «خطای انسانی» به عنوان عامل ساقط کردن هواپیمای مسافربری اوکراینی اعلام شده است.
مارک گارنو و عمر الغبرا، وزیران امور خارجه و حمل و نقل کانادا در واکنش به گزارش ایران در یک بیانیه مشترک اعلام کردند:
«این گزارش از پرداختن به مواد و دلایل واقعی سرنگونی هواپیما پرهیز کرده است. دولت ایران نه تنها برای دادن پاسخ به پرسش‌های اساسی درباره اینکه واقعا چه اتفاقی افتاده، هیچ تلاشی نمی‌کند بلکه هیچ فکت یا شواهد ملموسی در این گزارش وجود ندارد.»
این دو مقام دولتی کانادا در این بیانیه تأکید کرده‌اند که نتایج تحقیقات درباره چگونگی و دلایل ساقط شدن هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین را منتشر خواهند کرد.
عمر الغبرا همچنین گفته است:
«در این گزارش توضیح داده نشده که چرا ایران با وجود حمله موشکی علیه تأسیسات نظامی ایالات متحده در عراق، فضای هوایی خود را برای تردد تجاری باز نگه داشته است؟»
هم‌زمان با مقامات دولت کانادا، دمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین روز چهارشنبه ۱۷ مارس/ ۲۷ اسفند، به انتشار گزارش نهایی سازمان هواپیمایی ایران درباره سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی به دست پدافند هوایی سپاه پاسداران واکنش نشان داد و گفت ایران همچنان واقعیت را در مورد هواپیمای اوکراینی پنهان می‌کند:
«آنچه امروز در گزارش منتشر شده مشاهده کردیم چیزی بیش از تلاشی بدبینانه برای پنهان کردن دلایل واقعی سقوط هواپیمای ما نیست.»
در گزارش سازمان هواپیمایی کشوری نامی از سپاه پاسداران به میان نیامده است و تنها به «اپراتور سامانه دفاعی» اشاره شده است.
بیشتر بخوانید: اوکراین گزارش نهایی سازمان هواپیمایی ایران درباره هواپیمای اوکراینی را «پنهان کردن واقعیت» خواند
هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ هواپیمایی اوکراین پس از آن که در ساعت ۰۶:۱۲ صبح روز ۱۸ دی ماه ۱۳۹۸ از باند فرودگاه خمینی برخاست، توسط سامانه موشکی سپاه پاسداران هدف دو موشک قرار گرفت. در این رویداد تمام ۱۷۶ سرنشین این هواپیما همراه یک جنین جان باختند.
ستاد کل نیروهای مسلح ایران پس از سه روز پنهان‌کاری، «خطای انسانی» را عامل شلیک به هواپیمای اوکراینی اعلام کرد.
سازمان هواپیمایی کشوری روز چهارشنبه ۲۷ اسفند/ ۱۷ مارس، پس از گذشت بیش از یک سال از سرنگونی این هواپیما توسط یگان موشکی سپاه، گزارش نهایی آن را در ۲۸۵ صفحه منتشر کرد.
در این گزارش حتی از سپاه پاسداران به‌عنوان عامل حمله، به صورت مستقیم نام برده نشده و فقط یک «کاربر سامانه دفاع هوایی» را بدون اعلام هویت و مشخصات او به‌عنوان عامل حمله به هواپیما معرفی شده است.
در این گزارش آمده است:
«در ساعت ۴:۴۵ روز ۱۸ دی ۹۸ یکی از سامانه‌های دفاعی تهران مطابق با تاکتیک‌های واحد سیار پدافندی حدود ۱۰۰ متر جابه‌جا می‌شود در این جابه‌جایی سمت سامانه نیز تغییر می‌کند و به دلیل تنظیم نشدن صحیح مجدد شمال توسط کاربر، دچار خطای سمت برابر با ۱۰۵ درجه می‌شود.»
در ادامه این گزارش آمده است:
«کاربر سامانه دفاع هوایی مشخصات هدف شناسایی شده را در ساعت شش و ۱۴ دقیقه و ۱۹ ثانیه بر روی بستر ارتباط با مرکز هماهنگی مربوطه اعلام کرد اما مبادله این پیام با مرکز موفقیت‌آمیز نبود و کاربر سامانه بدون انتظار برای دریافت دستور از مرکز به این نتیجه می‌رسد که هدف مشاهده شده متخاصم است و شش و ۱۴ دقیقه و ۳۹ ثانیه یک فروند موشک به سمت آن شلیک می‌کند.»
در واکنش به این گزارش، انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز PS۷۵۲ در بیانیه‌ای ادعاهای مطرح شده در آن را قویا رد کرد و آن را «ادعاهای ساختگی» در ادامه دروغ‌پراکنی خواند:
«محتوای این گزارش مانند گزارش‌های پیشین حاوی تناقضات و نارسایی‌های فاحشی‌ست که حتی در توجیه ادعاهای توخالی جمهوری اسلامی هم ناتوان است. با اطلاعاتی که در این گزارش ارائه شده است خانواده‌های جان‌باختگان به هیچ عنوان ادعاهای جمهوری اسلامی مبنی بر خطای انسانی در شلیک به پرواز PS۷۵۲ را نمی‌پذیرند. شواهد موجود و تناقض‌هایی که در ادعاهای جمهوری اسلامی وجود دارند این موضوع را ثابت می‌کند که پرواز PS۷۵۲ عمدا سرنگون شده است.»
اعضای خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی هم با رد محتوای این گزارش، همچنان خواستار برقراری عدالت و روشن شدن حقیقت هستند.
محمود زیبایی، شهروند ایرانی ساکن کانادا که همسرش شهرزاد هاشمی و فرزندش مایا زیبایی را در این پرواز از دست داده، با انتشار یک توئیت در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت:
«گزارش نهایی ایران درباره هواپیمای اوکراینی دردناک بود اما انتظاری غیر از آن هم نمی‌رفت. شرّ مطلقی به نام سپاه پاسداران و جمهوری اسلامی دیر یا زود دهان باز می‌کنند، اما نه با ضرب و زور و ژست‌های سیاسی و وقت‌گیر، بلکه با مردمی که انتظار روز موعود را می‌کشند.»
جواد سلیمانی میمندی، همسر الناز نبیئی، از جان‌باختگان فاجعه سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی هم در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت:
«عدم پاسخگویی ایران ثابت کرد سرنگونی هواپیمای اوکراینی عامدانه بوده و چرایی آن را باید در ذهن کثیف جنایتکاران جست‌وجو کرد.»
حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز PS۷۵۲ هم در واکنش به انتشار گزارش نهایی ایران، خواستار ارسال پرونده این هواپیما به دادگاه بین‌المللی کیفری شد:
«ما خانواده‌های جان‌باختگان این رویداد از گزارش رسمی سازمان هواپیمایی کشوری ایران انتظاری نداشتیم اما حالا منتظر واکنش دولت‌های کانادا و اوکراین هستیم.»
بازماندگان قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی روایت‌هایی را که قبلا هم از سوی مقام‌های ایران مطرح شده بود نپذیرفته‌اند. آنان خواستار محاکمه عاملان و آمران اصلی این رویداد از جمله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی به عنوان فرمانده کل قوا و چند تن از فرماندهان سپاه پاسداران شده‌اند.