شاید شما تصویر دردناک خرس قطبی گرسنه‌ای را که جزایر بافین در میان زباله‌‌ها دنبال غذا می‌گشت به خاطر داشته باشید. تصویری که توسط «نشنال جیوگرافی» سال ۲۰۱۷ به عنوان نمونه‌ای از آن‌چه که تغییرات اقلیمی بر سر زمین می‌آورد منتشر شد. هر چند آن زمان نشنال جیوگرافی مستنداتی برای این نتیجه‌گیری خود ارائه نداد اما امروز تقریبا همه دانشمندان بر این عقیده هستند که خرس های قطبی در معرض خطر هستند و انگشت اتهام را به سمت تغییرات آب و هوایی نشانه می‌گیرند ــ تغییراتی که حاصل مداخله ما انسان‌ها در محیط زیست است.
روز ۲۷ فوریه ( ۹ اسفند) برای جلب توجه افکارعمومی و نجات خرسهای قطبی به عنوان روز بین المللی خرس قطبی نام‌گذاری شده است.
خرسهای قطبی کجا هستند؟
بر اساس آمارهای صندوق جهانی حیات وحش حدود ۲۲ تا ۳۱ هزار خرس قطبی در جهان باقی مانده‌اند. این خرسهای قطبی در قطب شمال و دریاهای یخی اطراف آن زندگی می کنند. حدود ۱۹ منطقه به عنوان زیستگاه خرسهای قطبی شناسایی شده وبین ۶۰ تا ۸۰ درصد این خرس‌ها در کانادا هستند.
وضعیت خرسهای قطبی در سطح بین المللی «آسیب‌پذیر» برآورد شده، در کانادا «نگرانی ویژه» وجود دارد و خرسهای قطبی آمریکا در «معرض تهدید» هستند. بر اساس مطالعه‌ای که سال گذشته منتشر شد عامل اصلی کاهش جمعیت خرسهای قطبی تغییرات اقلیمی است و اگر وضعیت بدون تغییر و به همین منوال پیش رود تا سال ۲۱۰۰ میلادی خرسهای قطبی منقرض خواهند شد.
خرسهای قطبی در گذر زمان
دانشمندان می‌گویند که تغییرات آب و هوایی اثر شدیدی بر روی خرسهای قطبی دارد. جمعیت خرس‌ها در غرب خلیج هودسون از ۱۲۰۰ قلاده در سال ۱۹۸۷ امروزه به ۸۴۰ رسیده است. به گفته اندرو دروچر بیولوژیست و متخصص خرسهای قطبی ظرف چند دهه آینده دیگر در این منطقه خرس قطبی نخواهد بود.
یخ‌هایی که آب می‌شوند
دانشمندان می‌گویند که ذوب شدن یخ در زیستگاه‌‌های خرسهای قطبی دلیل اصلی گرسنگی کشیدن آنها است. گرم شدن زمین سبب ذوب یخ و از دست دادن غذایشان می‌شود. این حیوانات هرچند در برابر سرمای شدید و سخت مقام هستند اما وقتی پای غذا به میان می‌آید به سختی می‌توانند عادات غذایی شان را تغییر دهند.
خرسهای قطبی با شکار حیوانات با چربی بالا غذای خود را تامین می‌کنند. فک ریشدار غذای اصلی آنهاست، در برخی مناطق خرس‌ها فک چنگی و فک سرپوش‌دار هم شکار می‌کنند، گاهی نیز غذای آنها پس‌مانده لاشه نهنگ‌ها و فیل دریایی است. وقتی هیچکدام این ها در دسترس نباشد خرسهای قطبی به سراغ حیوانات دیگر از جونده‌های کوچک گرفته تا پرندگان دریایی، ماهی و خزه دریایی می‌روند. و اگر هیچ کدام از این‌ها را پیدا نکنند در میان زباله‌های انسان‌ها دنبال غذا می‌گردند.
یخهای قطب شمال با سرعتی باور نکردنی ذر حال ذوب شدن هستند. بین سال‌های ۱۹۷۹-۱۹۹۶ از میزان یخهای شمالگان بیش از ۲ درصد کاسته شد، اما بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۸ این میزان به ۱۰ درصد رسید. امروز یخهای قطب شمال با سرعت ۱۴ درصد در یک دهه در حال ذوب شدن هستند و نتیجه آن برای خرسهای قطبی از دست دادن غذای اصلی شان یعنی فک‌های دریایی است.
آلودگی‌های شیمیایی
از دیگر دشمنان خرسهای قطبی آلودگی‌های شیمیایی هستند. اقیانوس‌ها امروز بیش از هر زمان دیگری آلوده هستند و این آلودگی شامل مواد شیمیایی و زباله‌هایی است که راه خود را به قطب شمال و زنجیره غذایی آنجا باز می‌کنند.
اثرات متعدد آلودگی‌های شیمیایی بر خرسهای قطبی شامل صدمات مغزی نیز می شود که بر رفتار و عادات آنها تاثیر می‌گذارد.
وظیفه ما در قبال خرسهای قطبی
مداخله انسان در طبیعت و افزایش انتشار کربن در جو عامل اصلی تخریب طبیعت و دشوارشدن زندگی برای جانورانی همچون خرس قطبی است. به عبارتی، انسان با این مداخله دشمن اصلی خرسهای قطبی است اما هنوز می‌تواند این رابطه را به یک همزیستی طبیعی تبدیل کند.
در حالی‌که زمین هر روز گرمتر می‌شود و یخ‌ها آب می‌شوند، خرسهای قطبی در حیات وحش با خطر انقراض روبرو خواهند شد. تنها چیزی که می‌تواند خرس‌ها را نجات دهد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. اگر نسبت به خرسهای قطبی احساس مسئولیت می‌کنید این فهرست کارهایی است که نتیجه آن می‌تواند در بقای این موجودات اثر داشته باشد.
در سبک زندگی مصرف‌گرایانه تغییر ایجاد کنید، مطالبه‌گری زیست‌محیطی را افزایش دهید، بازیافت کنید، درسطح محلی محیط زیست را در نظر داشته باشید واز نمایندگان و سیاستمداران بخواهید به محیط زیست اهمیت دهند، در فعالیت‌های زیست محیطی مشارکت کنید، اگر از نظر مالی استطاعت دارید به سازمان‌ها و خیریه‌‌های زیست محیطی کمک مالی کنید یا داوطب شوید.
مهمترین از همه چیز دانسته‌های خود را با بقیه شریک شوید و در مورد محیط زیست، گرمایش زمین و گازهای گلخانه‌ای و البته خرسهای قطبی با دیگران صحبت کنید.
