ماه‌های پس از شیوع کرونا برای دانشجویان، دوران احضار، بازداشت، حبس‌های طولانی‌مدت و احکام سنگین انضباطی بوده است. در تازه‌ترین خبرها پریسا رفیعی، فعال صنفی دانشگاه تهران و زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین با کینه‌ورزی مراجع قضایی مجددا به ۱۵ ماه حبس تعزیری محکوم شده است.
سلطانعلی رفیعی، پدر این زندانی سیاسی تصویری از متن حکم صادر شده برای دخترش را در حساب کاربری خود در توئیتر منتشر کرده است.
بر اساس این حکم، شعبه ۳۶ تجدیدنظر دادگاه انقلاب تهران به ریاست عباس زرگر، پریسا رفیعی را مجددا به ۱۵ ماه حبس تعزیری قطعی محکوم کرده است.
پریسا رفیعی ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ با انتشار نامه‌ای سرگشاده به جزییات دوران بازداشت خود توسط سازمان اطلاعات سپاه در جریان اعتراضات سراسری دی ماه ۱۳۹۶ پرداخته بود. دادگاه تجدید نظر اما بابت به کار بردن عبارات «نهادهای سرکوب»، «قوای سرکوب» و «آزار زندانیان» در این نامه سرگشاده، برای اتهام «تبلیغ علیه نظام» با «بلا وجه» قلمداد کردن دفاعیات او و وکیل مدافعش، حکم حبس جداگانه‌ای برای او صادر کرده است.
رفیعی از تاریخ ۱۷ تیر ماه امسال و پس از احضار به واحد اجرای احکام دادسرای اوین بازداشت و به منظور تحمل دوران محکومیت یک‌ساله خود به بند زنان زندان اوین منتقل شد.
او پیش‌تر توسط دادگاه انقلاب تهران برای اتهامات «اجتماع و تبانی، تبلیغ علیه نظام و اخلال در نظم عمومی» به هفت سال حبس تعزیری و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده بود که آذر ماه سال ۹۸ مشمول عفو شد و این احکام به یک سال حبس کاهش پیدا کرد.
هم‌زمان با انتشار این خبر اما مصطفی نیلی، وکیل مدافع سها مرتضایی، فعال دانشجویی با انتشار توئیتی اعلام کرد حکم شش سال حبس موکلش که پیش‌تر از سوی دادگاه انقلاب تهران صادر و به او ابلاغ شده بود، در دادگاه تجدیدنظر تأیید شده است.
به گفته این وکیل دادگستری، شعبه ۵۴ دادگاه تجدیدنظر مستقر در دادگاه انقلاب، این حکم را بابت اتهام «اجتماع و تبانی برای اقدام علیه امنیت ملی» تأیید کرده است.
مرتضایی، دبیر پیشین شورای صنفی کل دانشگاه تهران به دلیل شرکت در تجمعات اعتراضی به «اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور» متهم شده بود. پرونده این فعال دانشجویی در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی، یکی از قضات بد نام در قوه قضاییه بررسی شده بود و بنا بر اعلام مصطفی نیلی، «تحصن در دانشگاه تهران در اعتراض به ستاره‌دار شدن، اعتراضات آبان ماه سال گذشته دانشگاه تهران و فعالیت در شورای صنفی دانشگاه» از جمله مصادیق اتهامات او بوده است.
شیوع کرونا دانشگاه‌های سراسر کشور را به تعطیلی کشانده و بستر‌ساز سوء‌استفاده بیش از پیش نهادهای امنیتی برای سرکوب بیشتر فعالان دانشجویی در فضایی شده است که دانشجویان حتی توان برگزاری کوچک‌ترین آکسیون اعتراضی را ندارند.
حسین جندقیان یکی دیگر از فعالان دانشجویی است که روز سه‌شنبه ۲۱ بهمن ماه برای اجرای حکم حبس به زندان اوین منتقل شده است.
جندقیان فارغ‌التحصیل رشته مهندسی برق از دانشگاه خواجه نصیرالدین توسی در تهران و فعال سابق دانشجویی است که اواخر فروردین ماه ۱۳۹۶ از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به ریاست محمد مقیسه بابت اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به یک سال حبس تعزیری محکوم شده بود.
بازداشت و صدور حکم حبس برای فعالان دانشجویی اما واکنش شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشته است.
ماندانا صادقی، روزنامه‌نگار ساکن آبادان در واکنش به انتشار تصویر حکم دادگاه تجدید نظر توسط سلطانعلی رفیعی، پدر پریسا رفیعی، در حساب کاربری خود در توئیتر با هشتگ‌های «آزادی بیان» و «پریسا رفیعی» به عملکرد قوه قضاییه در این خصوص انتقاد کرده است:
«نامه سرگشاده نوشتن هم جرم شد #پریسا_رفیعی #آزادی_بیان»
کاربر دیگری به نام «پرتو برهان‌پور» با اشاره به صدور احکام حبس برای سها مرتضایی و پریسا رفیعی نوشت:
احکام سها مرتضایی و پریسا رفیعی در آستانه ۲۲ بهمن خودش به اندازه کافی گویاست که چقدر انقلاب به هدف آزادی رسیده است.
علی یونسی و امیرحسین مرادی اما دو دانشجوی دیگری هستند که با وجود گذشت بیش از ۱۰ ماه از بازداشت، همچنان به صورت بلاتکلیف در بند ۲۰۹ زندان اوین به سر می‌برند.
یک منبع مطلع از وضعیت این دو زندانی سیاسی در روزهای گذشته به سازمان حقوق بشر ایران گفته است:
«این دو دانشجوی نخبه و المپیادی در حال حاضر از لحاظ بهداشتی و رفاهی در وضعیت بسیار نامناسبی به سر می‌برند و حتی از داشتن وسایل گرمایشی کافی برای در امان ماندن از سرما محروم مانده‌اند.»
مرادی و یونسی همچنین در طول دوران بازداشت تحت شکنجه‌های فیزیکی و روانی قرار گرفته و حتی از دسترسی به وکیل انتخابی هم محروم مانده‌اند.
اما احضار، بازداشت و صدور حکم حبس برای فعالان دانشجویی به همین افراد ختم نمی‌شود. در یک سال گذشته و پس از تعطیل شدن دانشگاه‌ها به‌خاطر شیوع کرونا، شمار زیادی از فعالان دانشجویی از سوی نهادهای امنیتی و قضایی تحت پیگرد قرار گرفته‌اند. اساتید منتقد در دانشگاه‌ها هم از گزند فشارها و سرکوب‌ها در امان نمانده‌اند.
بر اساس تازه‌ترین خبرها، رضا اسلامی، شهروند دوتابعیتی ایرانی-کانادایی و استاد حقوق بشر دانشگاه بهشتی روز دوشنبه ۲۰ بهمن توسط شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست ابوالقاسم صلواتی به هفت سال حبس، محرومیت از تدریس و ممنوعیت خروج از کشور محکوم شد.
این استاد دانشگاه اواسط اردیبهشت ماه امسال توسط مأموران امنیتی در محل کارش بازداشت شد. دادگاه انقلاب تهران هم با استناد به حضور او در یک دوره آموزشی مربوط به «حاکمیت قانون در جمهوری چک»، او را به اتهام «همکاری با دولت متخاصم آمریکا» محاکمه کردند.
به نظر می‌رسد در شرایط کنونی که میدان کنشگری سیاسی و اعتراض در دانشگاه‌ها وجود ندارد، نهادهای امنیتی و مراجع قضایی با سوء‌استفاده از وضعیت موجود اقدام به سرکوب حداکثری مخالفان سیاسی می‌کنند.