سه دیپلمات به وال‌استریت ژورنال گفته‌اند که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شواهد جدیدی از فعالیت‌های هستهای اعلام نشده ایران پیدا کرده‌اند که سوالات جدیدی در مورد دامنه جاه‌طلبی‌های اتمی این کشور ایجاد می‌کند.
به گفته این دیپلمات‌ها نمونه‌هایی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد در هنگام بازرسی در پاییز گذشته از دو سایت در ایران گرفته، حاوی آثاری از ماده رادیواکتیو است که نشان می‌دهد ایران کار بر روی سلاح‌های هستهای را انجام داده است. این دیپلمات‌ها گفته‌اند که از ماهیت دقیق یافته‌ها اطلاع ندارند.
سال گذشته، ایران به مدت هفت ماه از ورود بازرسان آژانس انرژی هستهای برای بررسی سایت‌های فعال تولید انرژی هستهای جلوگیری کرد اما در نهایت اجازه بازدید از دو مرکز هستهای یکی در اطراف شهرضای اصفهان و دیگری در نزدیکی تهران صادر شد.
رافائل ماریانو گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آن زمان گفته بود ایران از «گفت‌وگوی جدی درباره سوالات مربوط به فعالیت‌ها و مواد هستهای اعلام‌نشده احتمالی» در این مراکز امتناع می‌کند.
تهران مدت‌هاست متهم به تلاش برای ساخت بمب اتمی است هرچند خود می‌‌گوید كه برنامه‌های هسته‌ای‌اش برای اهداف صلح‌آميز مانند توليد برق و مراقبت هاي بهداشتی است.
ایران هیچ اظهار نظری در مورد این یافته‌ها نکرده است.
در واشنگتن نیز مقامات کاخ سفید و وزارت امور خارجه بلافاصله به درخواست‌های وال استریت ژورنال برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
در ماه‌های اخیر، ایران فعالیت‌های هستهای خود را افزایش داده و بسیاری از محدودیت‌های توافق هستهای ۲۰۱۵ با ایالات متحده، قدرت‌های اروپایی، روسیه و چین را شکسته است. این اقدامات بیش از یک سال پس از خروج دولت ترامپ از توافق در ماه مه ۲۰۱۸ آغاز شد. آمریکا تحریم‌هایی گسترده علیه ایران اعمال کرد که طبق این توافق لغو شده بود.
ایران همچنین تهدید کرده است که از اواخر ماه جاری دسترسی بازرسان آژانس انرژی هستهای به سایت‌ها را محدود می‌کند. این اقدامات باعث نگرانی روزافزون واشنگتن در مورد اهداف هستهای ایران شده است.
ایالات متحده و مقامات اسرائیلی گفته‌اند که نگهداری مواد، تجهیزات و اطلاعات هستهای توسط ایران، طبق اسناد موجود در بایگانی هستهای اسرائیل که در سال ۲۰۱۸ آنها را به دست آورد، نشان می‌دهد که این کشور قصد دارد کار بر روی سلاح‌های هستهای خود را دوباره انجام دهد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی در ماه ژوئن سوالاتی از ایران در مورد طیف وسیعی از اقداماتی که می‌تواند برای توسعه سلاح‌های هستهای استفاده شود، مطرح کرد. کارشناسان می‌گویند یکی از سوء‌ظن‌های مطرح، غنی‌سازی اورانیوم در ایران است که می‌تواند برای ایجاد مواد لازم برای تولید سلاح اتمی استفاده شود. سوء‌ظن دوم این است که مواد هستهای در محلی که ممکن است ایران مواد منفجره زیادی را آنجا آزمایش کرده پیدا شده که می‌تواند به دلیل منفجر کردن سلاح هستهای بوده باشد.
این آژانس همچنین از ایران در مورد یک سایت اعلام نشده دیگر که ممکن است محل غنی‌سازی اورانیوم باشد، سوال کرده است.
به گفته این آژانس، همه فعالیت‌های مشکوک در اوایل سال ۲۰۰۰ یا زودتر انجام شده است اما گزارش داده سایت دیگری توسط ایران در سال ۲۰۱۹ راه‌اندازی شده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین اعلام كرده كه مواد حاصل از این فعالیت‌های هستهای اخیراً مورد استفاده قرار نگرفته است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که فکر می‌کند ایران تا سال ۲۰۰۳ برنامه ساخت سلاح های هسته ای را داشته و پس از آن برخی از این فعالیت‌ها را ادامه داده است. واشنگتن و قدرت‌های اروپایی نیز به نتایج مشابهی رسیده‌اند.
دیپلمات‌های سازمان ملل گفته‌اند که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هنوز آخرین یافته‌های خود را به كشورهای عضو گزارش نكرده است. در حال حاضراین سازمان از ایران می‌خواهد توضیحی در موردموضوعوعات مطرح شده ارائه دهد. آژانس از اظهارنظر در مورد یافته‌های جدید خودداری کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قبلاً اعلام کرده بود که در سال ۲۰۱۹ مقداری اورانیوم اعلام نشده از جمله اورانیوم غنی شده را در یک مکان مخفی جداگانه در تهران پیدا کرده است که گویا انباری برای تجهیزات هستهای است. همین یافته بود که آژانس را به جست‌وجوی دسترسی به سایت‌های دیگر در ایران سوق داد.
ایالات متحده، قدرت های اروپایی و دیگران از ایران خواسته‌اند تا با تحقیقات گسترده آژانس در مورد فعالیت‌های هستهای گذشته ایران به طور کامل همکاری کند.
تنش‌ها طی ۱۸ ماه گذشته در مورد تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مواد اعلام نشده در حال افزایش است. وظیفه اصلی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حفاظت از مواد هستهای که برای اهداف غیرنظامی استفاده می شود و اطمینان از عدم استفاده از آنها برای سلاح های هستهای است. قرار است ایران طبق تعهدات بین‌المللی خود کلیه فعالیت‌های هستهای خود را اعلام کند. اخیرا این کشور به دنبال تصویب طرحی در مجلس، اعلام کرد سطح بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در صورت رفع نشدن تحریم‌های آمریکا، کاهش می‌دهد.
سال گذشته، کشورهای عضو شورای حکام آژانس انرژی هستهای، ایران به دلیل همکاری نکردن محکوم کردند. ایران این اقدام را به عنوان فشار غیرمنصفانه رد کرد.
ایران می گوید تحقیقات آژانس انرژی هستهای بر اساس اطلاعات جعلی اسرائیل است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ماه پیش گفت ایران با سرعت در حال حرکت به سوی غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم است.