مراسم ادای سوگند ریاست جمهوری جو بایدن به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا در سایه همهگیری ویروس جدید کرونا و نگرانیهای امنیتی از حمله احتمالی افراطیهای طرفدار ترامپ روز چهارشنبه ۲۰ ژانویه در واشنگتندیسی ــ پایتخت آمریکا ــ برگزار میشود.
این مراسم با آنچه در گذشته در مراسم تحلیف ریاستجمهوری آمریکا میدیدیم تفاوتهای عمدهای دارد؛ از جمله اینکه از جمعیت انبوه شرکتکنندگان خبری نخواهد بود و دیگر این که بر خلاف رسم همیشگی، دونالد ترامپ رئیسجمهوری فعلی و بازنده انتخابات، در این مراسم حضور نخواهد یافت.
زمان مراسم و برنامههای روز تحلیف
مراسم سوگند ریاست جمهوری امسال آمریکا حدود ساعت ۱۱ و نیم صبح به وقت شرق آمریکا ( ۸ شب به وقت تهران) شروع میشود. کمی پیش از ظهر ( ۸ و ۴۵ دقیقه شب تهران) کمالا هریس، به عنوان معاون ریاست جمهوری آمریکا سوگند میخورد. خانم هریس نخستین زن و نخستین فرد غیرسفیدپوستی است که در تاریخ آمریکا معاون ریاست جمهوری میشود. انتظار می رود خانم سونیا سوتومایر قاضی دیوانعالی آمریکا مراسم سوگند او را به جا آورد.
مراسم ادای سوگند جو بایدن توسط قاضی جان رابرتز ریاست دیوانعالی آمریکا در برابر ساختمان کنگره هنگام ظهر ( ۸ و نیم شب تهران) انجام میشود.
انتظار میرود حدود هزار مهمان در این مراسم حاضر باشند. حاضرین اغلب اعضای کنگره و میهمانان آنها هستند.
پس از سوگند بایدن سخنرانی تحلیف خود را اجرا میکند. او پس از سخنرانی مانند سنت همیشگی به سوی دیگر (شرق) ساختمان کنگره رفته و به عنوان رییسجمهور جدید و فرمانده کل قوا از سربازان ارتش بازدید میکند.
سپس بایدن، هریس، روسای جمهوری پیشین باراک اوباما، جورج دبلیو بوش و بیل کلینتون به همراه همسرانشان به گورستان آرلینگتون خواهند رفت و در آنجا دسته گلی را نثار مزار سرباز گمنام خواهند کرد.
سپس رییس جمهور جدید با اسکورت نظامی که در آن از تمام شاخههای نظامی آمریکا نمایندهای حضور دارد، از خیابان ۱۵ به سوی کاخ سفید خواهد رفت.
قسمت عمده مراسم از این پس به صورت مجازی برگزار خواهد شد.
سخنرانی تحلیف بایدن
یکی از مهمترین بخشهای مراسم تحلیف پس از ادای سوگند نخستین سخنرانی رییسجمهوری جدید است. در این سخنرانی معمولاً رییس جمهور چشماندازی از برنامهها و دیدگاه خود را به آمریکاییها (و مردم جهان) ارائه میدهد. برخی از جملات این سخنرانی ها در تاریخ مانده مثل جمله بسیار معروف جان اف کندی: «نپرسید کشورتان برایتان چه کرده، بپرسید شما برای کشورتان چه کردهاید.»
معمولا سخنرانی و جزییات آن تا پیش از مراسم به بیرون درز نمی کند اما انتظار می رود بایدن در این سخنرانی دیدگاه خود در زمینه «شکست همهگیری کرونا، بازسازی و اتحاد و التیام کشور» را ارائه کند.
ترامپ کجاست و چه میکند؟
دونالد ترامپ در مراسم تحلیف بایدن شرکت نخواهد کرد، چیزی که بر خلاف سنت همیشگی روسای جمهوری آمریکا و امری کمسابقه است.
البته ترامپ بهترین روزهای خود را سپری نمیکند. او برای دومین بار توسط مجلس نمایندگان استیضاح شده و در انتظار محاکمه استیضاح توسط سنای آمریکا است.
جو بایدن در مورد عدم شرکت ترامپ در مراسم تحلیفش گفته است: «این یکی از معدود مواردی است که ما بر سر آن توافق داریم».
ترامپ صبح چهارشنبه کاخ سفید را ترک و پس از مراسم خداحافظی در پایگاه هوایی اندروز راهی «مارآلاگو» ملک شخصی خود در ایالت فلوریدا خواهد شد.
تفاوت مراسم تحلیف بایدن با مراسم پیشین
مهمترین نکتهای که به چشم خواهد آمد تعداد شرکتکنندگان و ابعاد مراسم است. کمیته مشترک مراسم تحلیف کنگره معمولا حدود ۲۰۰ هزار بلیط برای مراسم در کپیتول هیل توزیع میکند. امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا و لزوم فاصلهگذاری اجتماعی هیچ بلیطی توزیع نشد و تنها اعضای کنگره و یک مهمان برای هر کدام میتوانند در این مراسم شرکت کنند. تیم انتقالی بایدن از طرفداران بایدن خواسته که در خانه بمانند و مراسم را به صورت زنده از تلویزیون و رسانههای اجتماعی تماشا کنند.
تفاوت دیگر مراسم امسال برنامههای جانبی است که به صورت متفاوتی برگزار میشود، دلیل آن علاوه بر نگرانی از شیوع کرونا مسائل امنیتی نیز هست.
در نتیجه امسال رژهای در کار نخواهد نبود.
به جای رژه معروفی که از ساختمان کنگره شروع و به کاخ سفید ختم می شد، امسال یک رژه مجازی با عنوان «رژه در سراسر» آمریکا در نظر گرفته شده که بر تنوع جوامع آمریکایی در سراسر کشور تمرکز دارد.
امسال از مراسم رقص تحلیف هم خبری نیست، به جای آن یک برنامه ویژه با مجریگری تام هنکس برگزار میشود. در این برنامه ۹۰ دقیقهای با اجرای برنامههای موسیقی هنرمندان همراه است و بایدن و هریس نیز پیامهایی خواهند فرستاد.
هنرمندان امسال
برخلاف مراسم تحلیف ۴ سال پیش، امسال ستارگان سرشناس بسیاری در مراسم برنامه اجرا خواهند کرد. لیدیگاگا سرود ملی آمریکا را میخواند و جنیفر لوپز نیز برنامه خواهد داشت.
گارت بروکس نیز روز دوشنبه به جمع هنرمندان روز تحلیف پیوست و در یک مصاحبه مطبوعاتی در مورد علت حضورش به خبرنگاران گفت: «این یک بیانیه سیاسی نیست ، بلکه اعلامیه وحدت است»
حال وهوای پایتخت
مراسم تحلیف دو هفته پس از آن برگزار میشود که جمعیت افراطی طرفدار ترامپ در جریان مراسم تایید آرای الکتورال کالج بایدن در کنگره به ساختمان کنگره حمله کردند. در سایه تهدیدهای گروههای راست افراطی و شبه نظامیان طرفدار ترامپ در حمله به مراسم تحلیف تدابیر امنیتی سنگینی در پایتخت آمریکا برقرار است.
حدود ۲۵ هزار سرباز گارد ملی برای مقابله با تهدیدهای احتمالی به واشنگتندیسی آمدهاند. این میزان سرباز پنج برابر تعداد سرباز آمریکایی است که اینک در افغانستان و عراق مستقر هستند.
محوطه نشنال مال (محوطه سبزی که از کنگره تا بنای لینکلن امتداد یافته و بسیاری از ساختمانهای دولتی و نیز موزههای مجموعه اسمیتزآنیون در آن منطقه هستند) به روی عموم بسته شده و مناطق اطراف کنگره نیز مسدود شده است.
خانم ماریل بوزر شهردار دیسی وضعیت اضطراری در پایتخت را که از روز ششم ژانویه و در پی حمله به کنگره برقرار شده بود تا ۲۱ ژانویه تمدید کرده است.
اداره تحقیقات فدرال (افبیآی) نیز در آستانه مراسم تحلیف، نسبت به اعتراضات خشونتآمیز در تمام ۵۰ ایالت آمریکا هشدار داده است.
تاریخچه
سوگند ریاست جمهوری متشکل از ۳۵ کلمه است و در طول تاریخ برای روسای جمهوری فرقی نکرده اما چگونگی و مکان مراسم تحلیف در قانون اساسی مشخص نشده است.
لیندن جانسون پس از ترور کندی در هواپیمای ریاست جمهوری سوگند و در حالی که ژاکلین بیوه کندی در کنارش ایستاده بود، سوگند خورد.
سخنرانی مراسم تحلیف نیز مطابق میل هر رییسجمهور بوده و نوع و زمان مشخصی برای آن تعیین نشده.
جورج واشنگتن که مردی نسبتا کم حرف بود در دومین دور ریاست جمهوری خود سخنرانی ۱۳۵ کلمهای داشت که کوتاهترین سخنرانی تحلیف به حساب میآید. ویلیام هنری هریسون (نهمین رئیس جمهور آمریکا) رکورد طولانیترین سخنرانی تحلیف را دارد. سخنرانی هریسون در هوای سرد و بارانی ژانویه ۱۸۴۱ حدود دو ساعت طول کشید.
هریسون کمی یک ماه بعد بر اثر بیماری ذات الریه در گذشت و رکورد کوتاهترین دوره ریاست جمهوری را نیز به نام خود ثبت کرد.
تاریخ مراسم تحلیف همیشه ماه ژانویه نبوده. جورج واشنگتن روز سیام آوریل ۱۷۸۹ سوگند خورد، اما از سال ۱۹۳۳ با تصویب متمم ۲۰ قانون اساسی ظهر روز بیستم ژانویه به عنوان روز تحلیف ریاست جمهوری مشخص شد. نخستین رئیس جمهوری که روز بیستم ژانویه سوگند یاد کرد فرانکلین روزولت در دور دوم ریاستجمهوری او بود.
در زمینه انتقال قدرت نیز قانون خاصی وجود ندارد و الزامی برای حضور رییسجمهوری که دورهاش رو به پایان است در مراسم تحلیف نیست.
سال ۱۸۰۱ جان آدامز اولین رییسجمهوری بود که مراسم تحلیف توماس جفرسون (رئیسجمهوری بعدی) را به نوعی بایکوت کرد و در آن حضور نیافت.
کندی اولین رییسجمهوری بود که شعرخوانی را به مراسم تحلیف آورد. در مراسم تحلیف جو بایدن، خانم آماندا گورمن که سال ۲۰۱۷ جایزه ادبی ملی شاعر جوان را گرفت شعرخوانی میکند.
انجیل کتابی بود که اغلب روسای جمهوری آمریکا بر روی آن دست گذاشته و سوگند یادکردهاند. برخی از روسای جمهوری انجیل خانوادگی خود را به مراسم میآورند.
جیمی کارتر به انجیل خانوادگی که در حقیقت انجیلی بود که روزگاری جورج واشنگتن آن را بر روی نیمکت کلیسا جا گذاشته بود سوگند خورد.
تئودور روزولت که دور نخست ریاست جمهوری خود را پس از ترور ویلیام مککینلی آغاز کرد، پس از مرگ مک کینلی در خانه دوستی بدون انجیل و تنها با بالابردن دستش سوگند خورد.
جان اف کندی که نخستین رییس جمهور کاتولیک آمریکا بود، با انجیل کاتولیک سوگند خورد. باراک اوباما از انجیلی استفاده کرد که متعلق به آبراهام لینکلن بود.
تکنولوژی و پیشرفت آن را نیز در طول تاریخ مراسم سوگند روسای جمهوری آمریکا به خوبی میتوان دنبال کرد.
سال ۱۹۲۱ وارن هاردینگ اولین رییس جمهوری بود که با اتومبیل به مراسم تحلیفش آمد. سالها بعد و از زمان جانسون به این سو روسای جمهور با لیموزین ضد گلوله به مراسم میآیند.
سال ۱۸۴۵ سخنرانی تحلیف جیمز پولک با تلگرام مخابره و به اطلاع مردم رسانده شد. مراسم تحلیف مک کینلی در سال ۱۸۹۷ با دوربین تصاویر متحرک ثبت شد. کالوین کولیج سخنرانی اش را سال ۱۹۲۵ از رادیو پخش کرد. سال ۱۹۹۷ بیل کلینتون نخستین رییس جمهوری بود که مراسم تحلیفش به صورت زنده بر روی اینترنت منتشر شد.
بالاخره سوگند ریاستجمهوری چند کلمه است؟
سعید ل / 23 January 2021
I do solemnly swear that I will faithfully execute the Office of President of the United States, and will to the best of my Ability, preserve, protect and defend the Constitution of the United States
“من از صمیم قلب سوگند می خورم که مقام ریاست جمهوری آمریکا را صادقانه اجرا نمایم, و به بهترین وجه ممکن قانون اساسی آمریکا را حفظ, پاسداری و دفاع کنم.”
مترجم / 24 January 2021