معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش نسبت به خطر ترک تحصیل و افت تحصیلی دانش‌آموزان مناطق محروم هشدار داد و گفت در سال جاری ۸۹ هزار دانش‌آموز اول ابتدایی از تحصیل بازمانده‌اند.
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش چهارشنبه ۲۴ دی درباره آمار بازماندگان از تحصیل در سال اول ابتدایی گفت:
«با آمارهایی که از سازمان ثبت احوال گرفتیم، بازماندگان پایه اولی‌ها را با اطلاعات اسم آن‌ها به استان‌ها ارسال کردیم. آمار بازماندگان از تحصیل در پایه اول حدود ۸۹ هزار نفر است که به تفکیک استان‌ها شناسایی و احصا شدند، آمار بازماندگان از تحصیل سایر پایه‌ها هم در حال پیگیری هستیم.»
آموزش مجازی از راه شبکه «شاد» ادامه تحصیل برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت را دشوارتر کرده است. برخی از آنان برای دسترسی به کلاس‌های آنلاین گوشی هوشمند اجاره می‌کنند و بخشی دیگر برای دسترسی به اینترنت فرسنگ‌ها راه پرخطر را طی می‌کنند.
وزیر آموزش و پرورش وعده کرده بود دسترسی تمامی دانش‌آموزان به اینترنت و گوشی هوشمند امکان‌پذیر شود. تحقق این وعده اما به «خیرین» سپرده شد تا اگر می‌توانند گوشی هوشمند به دانش‌آموزان «بی‌بضاعت» هدیه کنند. گسترش پوشش اینترنت هم به آینده واگذار شد. این در حالی است که آموزش و پرورش از اسفند سال قبل که کرونا در ایران همه‌گیر شد تا شروع سال تحصیلی فرصت داشت مشکل اینترنت و آموزش آنلاین را برطرف کند.
حکیم‌زاده درباره خانواده‌هایی که دو یا سه فرزند دارند که از یک گوشی استفاده می‌کنند و امکان دارد امتحانات آن‌ها باهم همزمان باشد و آن‌ها را با مشکل مواجه کند، گفت:
«مسئولیت موضوع امتحانات و نحوه برگزاری آن با مرکز سنجش و ارزیابی وزارت آموزش و پرورش است، اما نکته‌ای که قابل توجه بوده، این است که ما همواره به مدارس و مدیران مدارس تأکید کردیم که برنامه‌ریزی دقیقی در این زمینه داشته باشند.»
معاون وزیر آموزش و پرورش افزود:
«برنامه‌ریزی‌های مدارس باید به‌گونه‌ای باشد که شرایط دانش‌آموزان را در نظر بگیرند؛ یکی از این موارد توجه به شرایط دانش‌آموزانی است که همزمان با خواهر یا برادر خود در یک خانواده مشغول به تحصیل هستند که باید در برنامه‌ریزی‌ها توسط مدیران مدارس و معلمان، این نکات مهم لحاظ شود و این هماهنگی‌ها در سطح مدرسه و کلاس اتفاق بیفتد.»
عدم دسترسی به اینترنت و گوشی هوشمند، آمار ترک تحصیل دانش‌آموزان را نسبت به سال‌های گذشته چندین برابر کرده، افزون بر این دشواری‌های بسیاری برای معلمان پدید آورده است. کرونا شرایط تدریس، وضعیت زیست و فعالیت معلمان را به‌شدت متأثر کرده است. آن‌ها مجبور به شیوه جدیدی از تدریس از راه دور شده‌اند و دیگر مدرسه در معنای فیزیکی آن وجود ندارد.
با مجازی شدن آموزش بدون تأمین زیرساخت‌های لازم، معلمان و دانش‌آموزان زیادی، متحمل محرومیت و دشواری مضاعف شدند. طبق آمار، سه میلیون و ۲۲۵ هزار دانش‌آموز اساساً به گوشی هوشمند یا اینترنت دسترسی ندارند؛ در ماه‌های اخیر هر روز آماری از وضعیت بغرنج آموزش عمومی در شهرهای مختلف منتشر شده است.
در آذرماه گذشته مدیران آموزش و پرورش استان‌ها از افزایش قابل توجه ترک تحصیل دانش‌آموزان در سال تحصیلی جاری خبر داده بودند. بر همین اساس ترک تحصیل در میان دختران بیش از پسران است. مرکز آمار ایران دوم دی ماه جاری در گزارشی رسماً تأیید کرد که نرخ ترک تحصیل تقریباً دو برابر شده است.
چندی پیش محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات اعلام کرد که از ۷۶۳ هزار دانش‌آموز سیستان و بلوچستان ۱۰۰ هزار نفر تحت پوشش شبکه مجازی نیستند و ۳۰۰ هزار نفر نیز از تجهیزات مورد نیاز محرومند. فریدون عمتی، استاندار هرمزگان نیز در مصاحبه‌ای گفت ۲۲ هزار دانش‌آموز هرمزگانی از آموزش مجازی محرومند.
حسنعلی اصغری، مدیرکل آموزش و پرورش استان قزوین هم در این‌باره اعلام کرد که در این استان دو هزار دانش‌آموز از ابتدای سال تحصیلی جاری از تحصیل بازمانده‌اند. همچنین به‌گفته آموزش و پرورش استان خوزستان چهار هزار و ۵۰۰ دانش‌آموز در این استان ترک تحصیل کرده‌اند. استان خراسان رضوی اما رکورددار ترک تحصیل دانش‌آموزان است و ۴۰ هزار دانش‌آموز در این استان از ابتدای سال تحصیلی جاری به ترک تحصیل واداشته شده‌اند.
رضوان حکیم زاده با اشاره به محدودیت‌های کرونایی گفت:
«در خصوص دانش‌آموزانی که عمدتاً در مناطق کم‌برخوردار هستند، خطر ترک تحصیل و افت تحصیلی خیلی نگران‌کننده بود. همچنین در مناطق زرد و آبی برای دانش‌آموزان پایه اول و دوم ابتدایی با توجه به شرایط و ویژگی‌هایی که دارند امکان این که بتوانند مهارت‌های پایه به‌خصوص حروف الفبا را از طریق فضای مجازی و بدون ارتباط با معلم یاد بگیرند، تقریباً غیرممکن است.»
تا پیش از همه‌گیری کرونا سالانه نزدیک به یک میلیون دانش‌آموز در مناطق مختلف ایران از تحصیل باز می‌ماندند. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۱۳۹۸، ۶۹۶ هزار و ۳۹۹ از تحصیل بازماندند و بیش از ۲۳۷ هزار نفر ترک تحصیل کردند. علت اصلی بازماندگی از تحصیل نیز در گزارش نهادهای حکومتی فقر اقتصادی خانوار عنوان شده است.
شیوع کرونا که در نبود حمایت‌های دولتی از اقشار کم‌درآمد، فقر را خشن‌تر کرده است، شمار دانش‌آموزانی که از تحصیل باز می‌مانند یا در میانه راه مدرسه را رها می‌کنند تا از بار مالی خانواده بکاهند، افزایش خواهد داد.
در چنین شرایطی، در ماه‌های اخیر گزارش‌هایی از خودکشی دانش‌آموزان در ایران به‌ویژه در خوزستان منتشر شد.
بیشتر بخوانید: