ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم به کاهش محدودیت‌ها گرفته است. این کاهش شامل بازگشایی مدارس، تردد جاده‌ای و نیز بازگشایی بخشی از مشاغلی است که ماه‌هاست در وضعیت نیمه تعطیل یا کاملا تعطیل قرار دارند. برای مثال تالارها و سینماها. کارشناسان با توجه به احتمال شیوع ویروس جهش‌یافته کرونا در ایران تصمیم دولت را شتابزده می‌دانند.
سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت اعلام کرد که در شبانه روز گذشته بر اساس «معیارهای قطعی تشخیصی»، شش هزار و ۲۰۸ بیمار جدید مبتلا به کووید-۱۹ در ایران شناسایی شدند که ۶۴۲ نفر از آنها به دلیل ابتلا به موارد حاد بیماری می‌بایست در بیمارستان‌ها بستری شوند. در ۲۴ ساعت گذشته، ۹۱ بیمار کووید-۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری در ایران بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت به ۵۶ هزار و ۲۶۲ نفر رسید. شهرستان‌های ساری، آمل، فریدونکنار، قائمشهر و نکا در استان مازندران و بندرگز و کردکوی در استان گلستان در وضعیت قرمز قرار دارند. ۳۰ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۲۱۹ شهرستان در وضعیت زرد و ۱۹۲ شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند.
وزیر بهداشت روز گذشته از شناسایی چهار فرد مبتلا به ویروس جهش‌یافته کرونا خبر داد. سرایت‌پذیری نسخه جهش‌یافته ویروس کرونا چندین برابر نسخه قبلی است. احتمال سرایت این نسخه از ویروس در سراسر کشور تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر کاهش محدودیت‌های اجتماعی را با انتقاداتی مواجه کرده است. حمید سوری، عضو شورای مشورتی علمی و رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا دوشنبه ۲۲ دی به همشهری گفت:
«تصمیم به کاهش محدودیت‌ها خطرناک، با عجله و دارای تبعاتی است که اتخاذکنندگان آن باید در آینده درباره پیامدهای آن پاسخگو باشند.»
به‌گفته سوری در مدیریت اپیدمی نباید بدون درنظر گرفتن شرایط و ویژگی‌های بیماری، در اتخاذ سیاست‌های مقابله‌ای ساده‌انگاری کرد. بر همین اساس اگر زمانبندی مداخلات یا زمانبندی رفع برخی مقررات درست نباشد هر آن امکان بازگشت دوباره قله‌های جدید اپیدمی وجود دارد. حمید سوری در ادامه مصاحبه با همشهری گفت:
« در وضعیتی شکننده قرار داریم که هر تصمیم نادرست و ساده‌انگارانه‌ای می‌تواند به ایجاد موج جدیدی از بیماری و وارد کردن کشور به موج چهارم اپیدمی منجر شود. باید سختگیری‌ها را دو ماه دیگر تحمل می‌کردیم. این نگرانی را داریم که با کاهش سختگیری‌ها و محدودیت‌ها وارد قله چهارم اپیدمی و فوران آن در کشور در مدت کوتاهی شویم. باید همان کاری که در کشورهایی مانند نیوزیلند، استرالیا و کره‌جنوبی انجام شد، در ایران نیز اجرا می‌شد. متأسفانه با بازگشایی‌ها و کاهش محدودیت‌ها نگرانی‌های جدی برای شیوع گسترده بیماری در کشور داریم.»
این متخصص اپیدمیولوژی با اشاره به ماهیت شکننده و ناپایدار اپیدمی کرونا گفت:
«قطعاً هر چقدر به سمت کاهش موارد مرگ حرکت کنیم کار سخت‌تر شده و گذر از این شرایط نیازمند توجه به چند نکته مهم است؛ اول اینکه نباید دچار خوش خیالی کاذب شویم، چراکه اپیدمی به راحتی قابل بازگشت است و بنابراین احتیاط و هوشیاری کامل ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. نسخه دو ماه پیش در شرایط کنونی اثربخش نبوده و باید مرتبا توسط سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان اصلاح و به روز شود».
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه ایران هم اکنون در مرحله «کنترل اپیدمی» قرار دارد، گفت:
«در مرحله کنترل اپیدمی مهمترین مساله توجه به طغیان‌های اپیدمی در مناطق مختلف کشور است، به عبارت دیگر هر تغییری در اپیدمی باید به سرعت و در همان مراحل اولیه شناسایی و با اقدامات موثر کنترل شود؛ در غیر این صورت ممکن است کانون آلودگی گسترش یافته و منجر به بروز شرایطی غیرقابل کنترل شود.»
تهرانی‌ها در برزخ – وضعیت کرونا زرد؛ کیفیت هوا قرمز
در این میان شهروندان ساکن پایتخت وضع ویژه‌ای دارند. وضع تهران از نظر همه‌گیری ویروس کرونا زرد اما از نظر آلودگی هوا قرمز اعلام شده است. بر اساس مطالعاتی که تا به امروز صورت گرفته و بر مبنای تحلیل داده‌های موجود، شواهد قانع‌کننده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد آلودگی هوا به شکل چشمگیری تعداد موارد آلودگی به ویروس کرونا، مراجعه به بیمارستان و مرگ را افزایش می‌دهد. به طور متوسط میزان ابتلای افرادی که طی دوره زمانی طولانی در معرض ذرات آلوده در هوا و ریزآلاینده‌ها قرار گرفته‌اند ۱۰ درصد و تعداد موارد مرگ این دسته ۱۵ درصد افزایش می‌یابد.
هوای سرد زمستانی این روزهای تهران، غبارآلود از دود و تیره‌رنگ است که برای رهایی از آن، امیدی به باد و باران نیست و شاخص کیفیت هوا در بسیاری از ایستگاه‌های تهران آلوده برای گروه‌های حساس و در بعضی از ایستگاه‌ها از مرز ۱۷۰ وضعیت قرمز نیز گذشت و هوا را برای همه گروه‌های جامعه آلوده نشان می‌دهد.
سهم منابع ثابت از جمله سهم آلایندگی صنایع ۱۷ درصد، پالایشگاه حدود ۴ درصد، نیروگاه ۱۲ درصد، پایانه‌های اتوبوس، خانگی و تجاری کمی بیش از سه درصد و فرودگاه هم زیر یک درصد تخمین زده شده است.
در فصل زمستان به خاطر اولویت قرار گرفتن گاز در بخش خانگی و اداری، گاز نیروگاه‌ها و سایر بخش‌ها به گفته برخی از کارشناسان قطع می‌شود. از این رو نیروگاه‌ها برای تامین سوخت از مازوت استفاده می‌کنند.
زهرا نژاد بهرام عضو هیات رییسه شورای اسلامی شهر تهران در دویست و پنجاه و هفتمین جلسه شورا و در تذکری نسبت به افزایش آلودگی هوا گفت:
«بر اساس اظهارات معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان محیط زیست کشور چون ظرفیت پالایشگاه‌ها از مازوت پر شده و به واسطه تحریم‌های بین المللی کسی خریدارشان نیست، مجبور هستیم به این موضوع تن بدهیم که این مازوت‌ها را در شهرها بسوزانند.»
اسماعیل کهرم کارشناس و فعال محیط زیستی در مصاحبه با ایرنا گفت:
«صحبت‌های مسئولان در خصوص سوخت مازوت در نیروگاه‌ها، ضد و نقیض است در این‌باره وزیر نفت چندی پیش گفته است که از روی ناچار و به اجبار محبور به مصرف مازوت در نیروگاه ها هستیم در حالی که مسئولان محیط زیست اعلام می کنند هیچگونه مازوتی در نیروگاه‌ها به مصرف نمی‌رسد.»
این کارشناس با تاکید بر اینکه سوخت مازوت، سرطان‌زاست گفت:
«مازوت مانند چسب بر روی ریه انسان می چسبد و اگر کرونا نیز به آن اضافه شود شاهد شرایط بدتری خواهیم بود.»
بیشتر بخوانید: