در سالگرد انهدام هواپیمای اوکراینی توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران، خبرها حاکی از فشار بر خانواده‌های جان‌باختگان بود تا نگذارند مراسم مستقلی برگزار شود اما آن‌ها به فرودگاه خمینی رفتند و در آن‌جا یاد عزیزانشان را گرامی داشتند. دادستان نظامی تهران نیز اعلام کرد که پرونده این رویداد به‌زودی به دادگاه نظامی تهران ارسال می‌شود و تنها یک نفر در این رابطه در بازداشت است.

خانواده جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی در شاهدشهر، محل این حادثه مراسم یادبود برگزار کردند

خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی صبح پنج‌شنبه ۱۸ دی در سالگرد انهدام این هواپیما به‌دست سپاه پاسداران به فرودگاه «امام خمینی» تهران رفتند تا یاد عزیزان خود را با گل و شمع گرامی بدارند.

بنا بر‌ خبر منتشرشده در حساب توئیتر «انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز PS752»، آن‌ها سپس به محل این حادثه در شاهدشهر رفته و مراسم سالگرد برپا کردند. گفته می‌شود که در ابتدا نیروهای امنیتی مسیر را مسدود کردند اما با تلاش خانواده‌ها مسیر باز شد.

خبرگزاری فارس نوشته است در این مراسم حدود ۲۰۰ نفر از خانواده‌های جان‌باختگان حضور داشتند و «نیروهای پلیس نیز با تسلیت به خانواده‌های داغدار آن‌ها را برای برگزاری مراسم همراهی می‌کردند».

بنا به این گزارش «بازماندگان حادثه با انتقاد از عدم لغو پرواز در حالت آماده‌باش نظامی و بازگذاشتن حریم هوایی کشور با صدور بیانیه‌ای خواستگار رسیدگی قضائی به مقصران این حادثه شدند».

پیش از این گزارش‌هایی مبنی بر این‌که خانواده‌های جان‌باختگان تحت فشار قرار گرفته بودند تا مراسم مستقلی برگزار نکنند منتشر شده بود.

یک سال پیش در ۱۸ دی‌ماه یک هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین با ۱۶۷ مسافر و ۹ خدمه، ساعاتی پس از حملات موشکی ایران به پایگاه‌های آمریکا در خاک عراق و اندکی پس از برخاستن از فرودگاه تهران، هدف دست‌کم دو موشک سامانه جنگی نیروی هوافضای سپاه پاسداران قرار گرفت و سرنگون شد.

مقامات جمهوری اسلامی پس از سه روز کتمان حقیقت ماجرا، در نهایت روز ۲۱ دی‌ماه به شلیک موشک پدافندی سپاه پاسداران به سوی این هواپیما اعتراف کردند. از آن زمان هیچ اقدامی از سوی مسئولان جمهوری اسلامی درباره روشن شدن ماجرا انجام نشده و تنها گفته شده که چند نفر در این رابطه بازداشت شده‌اند، بدون آن‌که معلوم شود این افراد چه کسانی هستند. اوکراین و کانادا نیز به‌عنوان طرف‌های مقابل بارها نسبت به تأخیر جمهوری اسلامی در ارائه گزارشی روشن ابراز نگرانی و تأسف کرده‌اند.

دادستان نظامی تهران: یک نفر بازداشت شده است

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران پنج‌شنبه ۱۸ دی‌ در سالگرد انهدام هواپیمای اوکراینی گفت:

«این یک حادثه بسیار تلخ، دردناک باور نکردنی بود که از اشتباه یک فرد نشأت گرفت و آن اشتباه هم از بی‌تدبیری یک جمع نشأت گرفت.»

روحانی روز گذشته (چهارشنبه) نیز وعده محاکمه عاملان انهدام هواپیمای اوکراینی را داده بود.

در همین حال غلامعباس ترکی، دادستان نظامی تهران پنج‌شنبه ۱۸ دی درباره رسیدگی به پرونده هواپیمای اوکراینی گفت:

«تحقیقات دادسرای نظامی تهران به اتمام رسیده و به‌زودی پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه نظامی تهران ارسال می‌شود.»

پرونده انهدام هواپیما سه روز بعد از این رویداد در ۲۱ دی ۱۳۹۸ به دادسرای نظامی تهران ارسال شد. در طول این یک سال به‌رغم اصرار خانواده قربانیان و کشورهای مرتبط، پرونده قضائی و گزارش فنی این رویداد همچنان ناروشن مانده است و مسئولان جمهوری اسلامی مدام وعده رسیدگی و انتشار آن را می‌دهند.

غلامعباس ترکی می‌گوید در طول یک سال گذشته «۷ گروه کارشناسی نظامی و سازمان هواپیمایی کشوری درباره فرضیه‌های مختلف در خصوص علل وقوع سانحه» تحقیق کردند که به‌گفته او «همگی بر نقش خطای انسانی در بروز این سانحه دلالت دارد».

دادستان نظامی تهران گفت:

«خطای عامل انسانی که موجب وقوع سانحه شده خیلی مشهود و روشن است ولی با ضعف و اشکالی در خود سامانه، دستورالعمل‌ها و ساختارهای شبکه پدافندی کشور و هواپیمایی کشوری مواجه نشدیم.»

مسئولان جمهوری اسلامی تاکنون در مورد شمار بازداشت‌شدگان در این رابطه و مسئولیت‌های آن‌ها اطلاعاتی نداده‌اند. ترکی در این‌باره گفت:

«در حال حاضر تنها یک متهم در بازداشت است و سایرین با تودیع وثیقه و سایر قرارهای مناسب آزاد شده‌اند؛ جزییات بیشتر بعد از صدور کیفرخواست و معرفی مقصران به دادگاه اعلام خواهد شد.»

این مقام قضایی همچنین درباره صلاحیت مراجع قضایی ایران در رسیدگی به پرونده این رویداد گفت «رفتارهای برخی مراجع خارجی مبنای حقوقی ندارد و سیاسی است» و دادگاه‌های ایران در این زمینه صلاحیت‌ رسیدگی دارند.

خانواده قربانیان: اطلاعی از پرونده نداریم

مسئولان جمهوری اسلامی در حالی از اتمام رسیدگی به پرونده انهدام هواپیمای اوکراینی خبر می‌دهند که خانواده‌های جان‌باختگان در گفت‌وگو با روزنامه همشهری گفته‌اند در یک سال گذشته هیچ اطلاعی از این پرونده نداشته‌اند.

خانواده پریناز قادرپناه، از قربانیان این حادثه به روزنامه همشهری گفتند:

«ما هیچ اطلاعی از پرونده نداریم و مثل همه مردم در مورد آن می‌دانیم. فقط دو جلسه برگزار شد. منتظریم که کیفرخواست این حادثه حاضر شود. به ما قول داده بودند که قبل از سالگرد کیفرخواست حاضر شود ولی منتظریم تا اظهارنظر کارشناسان و تیم‌های فنی نیز به پرونده افزوده شود. منتظریم ایران ابعاد پرونده را مشخص کند بعد اقدام قضائی کنیم.»

بیشتر بخوانید: