یک طرح انتقال آب دیگر:‌ سد کانی ‌سیب پیرانشهر علی‌رغم مخالفت‌های مردم محلی و کارشناسان محیط زیست به پایان رسید و افتتاح شد. این سد برای انتقال آب به دریاچه ارومیه احداث شد.

تونل انتقال آب سد کانی سیب بر رود زاب

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری پنج‌شنبه ۱۱ دی سد مخزنی کانی سیب پیرانشهر را از طریق ویدئو کنفرانس افتتاح کرد.

سد کانی سیب به عنوان بخشی از طرح احیای دریاچه ارومیه ساخته شد. رضا اردکانیان، وزیر نیرو در مراسم افتتاح این سد گفت:

«برای این پروژه بزرگ مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده و می‌توان سالانه بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب را به سمت دریاچه ارومیه روانه کند. در بین سال‌های ۷۴ تا ۹۳، با وجود بارش‌های جوی اما هر ساله شاهد کاهش ۴۰ سانتی‌متری تراز دریاچه ارومیه بوده و اگر به موقع درمان نمی‌شد، دریاچه به طور کلی از بین می‌رفت.»

وزیر نیروی جمهوری اسلامی وضعیت فعلی دریاچه ارومیه را رو به بهبود دانست و اعلام کرد که وسعت این دریاچه اکنون به ۷۵۰ کیلومتر رسیده و حجم آب نیز سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب شده است.

وسعت دریاچه ارومیه در تراز اکولوژیک باید چهار هزار و ۳۳۳ کیلومتر مربع باشد.

خرداد سال جاری بود که رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد بخش بزرگی از طرح‌‌های احیای دریاچه ارومیه در سال ۹۹ به اتمام می‌رسد. محمد باقر نوبخت در جمع خبرنگاران اعلام کرد که احیای دریاچه ارومیه که از سال ۱۳۹۳ آغاز شد در سال جاری به پایان می‌رسد.

افتتاح سد کانی سیب و عملیاتی‌شدن تونل انتقال آب از آن به دریاچه ارومیه آخرین بخش مهم این طرح بود. عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته است که با این انتقال آب حجم آب دریاچه در هفت سال بعد به ۱۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب می‌رسد.

اما این سد که به دست قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تأسیس شد، مخالفان زیادی داشت:‌ از مردم محلی گرفته تا کارشناسان محیط زیست.

سد کانی سیب بر رودخانه زاب در حوالی پیرانشهر بنا شده و قرار است آب این رودخانه را به سمت دریاچه ارومیه منحرف کند. رودخانه زاب اما به اقلیم کردستان عراق می‌ریزد و از سال گذشته،‌ سدسازی ایران به خشکسالی در آنجا انجامیده است.

سد کانی سیب پیرانشهر ــ عکس: ایسنا

به علاوه، روستاهای کاسه‌کران و سوغانلو پیرانشهر با آب‌گیری سد زیر آب خواهند رفت. اعضای شورای اسلامی این روستاها ۲۰ فروردین به روزنامه «همشهری»‌ گفته‌اند که روستاییان از این اتفاق «ناراضی» هستند اما وادار به ترک خانه‌هایشان شده‌اند زیرا «چاره‌ای جز جابه‌جایی روستاها وجود نداشت».

ناصر کرباسی، استاد دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران مهر ۱۳۹۴ و همزمان با آغاز این طرح جابجایی آب به ایسنا گفته بود:

«اینکه می‌‌خواهند رودخانه‌ای را که به‌صورت طبیعی جریان دارد، خشک کرده و آب آنجا را به سمت دریاچه آورند، کار اشتباهی است چون با این اقدام بعد از مدتی در یک نقطه دیگر کانون تولید ریزگرد ایجاد می‌شود و آن موقع لابد تصمیم به انتقال آب از یک حوضه دیگر به رودخانه زاب را خواهند گرفت، بنابراین انتقال آب به‌منظور جبران ندانم‌کاری‌ها کار خطایی است و از لحاظ اکولوژیکی نیز آسیب‌زاست.»

حسین آخانی، استاد گیاهشناسی دانشگاه تهران نیز همان زمان در گفت‌و‌گو با ایسنا، نسبت به سویه‌های اجتماعی زیان‌بار این طرح هشدار داده بود: «این طرح از نظر اجتماعی و اکولوژی پذیرفتنی نیست و باعث تنش‌های قومی و نارضایتی اجتماعی می‌شود».

دوران وزارت اردکانیان در دولت دوم حسن روحانی با آغاز و افتتاح طرح‌های انتقال آب مشکل‌زایی همراه بوده که کارشناسان و فعالان محیط زیست را به اعتراض وا داشته است. در آخرین نمونه‌، دولت اعتبار اجرای طرح‌ انتقال آب از سرچشمه‌های کارون به استان‌های مرکزی را به تصویب رسانده است.

بیشتر بخوانید: