رجب طیب اردوغان گفت ترکیه در پی برقراری روابط بهتر با اسرائیل است. او مشکل را برخی مقام‌های بلندپایه این کشور و سیاست اسرائیل در قبال فلسطینی‌ها دانست.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه ـ عکس از شاتر استاک

به‌گزارش رویترز، ترکیه و اسرائیل، متحدان سابق، در سال ۲۰۱۸ به‌دنبال درگیری‌هایی که در آن ده‌ها فلسطینی توسط نیروهای اسرائیلی در مرز غزه کشته شدند، دیپلمات‌های عالی‌رتبه خود را متقابلاً اخراج کردند.

آنکارا بارها اشغال کرانه باختری توسط اسرائیل و رفتار با فلسطینی‌ها را محکوم کرده است.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، جمعه ۲۵ دسامبر / ۵ دی پس از نماز جمعه در مسجد جامع «عمر اوزترک» استانبول در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفت ترکیه مایل به ارتقای روابط خود در سطح بهتری با اسرائیل است، «اما اختلاف نظر ما بر اساس عدالت و احترام به تمامیت ارضی کشورهاست».

او افزود:

«مناسبات در زمینه تبادل اطلاعات با اسرائیل قطع نشده و همچنان ادامه دارد. تنها در مورد برخی مقام‌های بلندپایه این کشور با مشکلاتی روبه‌رو می‌شویم.»

اردوغان تأکید کرد که «اگر این مسائل در سطح بالا نبود روابط ما کاملاً طور دیگری بود».

او درباره عادی‌سازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیل، موضع ترکیه را تکرار کرد:

«ما به هیچ وجه نمی‌توانیم سیاست اسرائیل در مورد سرزمین‌های فلسطین را بپذیریم. این برخلاف تلاش برای عدالت و رویکرد ما به سرزمین فلسطین است . سیاست در قبال فلسطین خط قرمز ماست. برای ما غیرممکن است که سیاست اسرائیل در مورد فلسطین را بپذیریم.»

آنکارا و تل آویو همچنان تجارت قابل توجهی دارند. بر اساس آمار مرکز صادرات اسرائیل، از سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴، صادرات ترکیه بیش از دو برابر واردات از اسرائیل بوده است. صادرات محصولات شیمیایی اسرائیل به ترکیه در سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۵۰ درصد بوده است که پس از آن پلاستیک با ۱۲ درصد و سوخت با ۹ درصد قرار دارند.

با این حال سطح مبادلات تجاری دو طرف در یک سال گذشته افزایش یافته به‌طوری که روزنامه اورشلیم پست در ماه اکتبر گذشته نوشت، تراز بازرگانی دو جانبه ترکیه و اسرائیل به بیش از ۶ میلیارد دلار رسیده است.

به گفته میناش کارمون، رئیس پیشین شورای کاری اسرائیل- ترکیه و مالک یک شرکت صادرات و واردات، ترکیه ششمین شریک تجاری اسرائیل است.

اسرائیل که به‌طور رسمی روابط خود با امارات متحده عربی، بحرین، سودان و مراکش را در ماه‌های پایانی سال جاری میلادی از سر گرفت، روز چهارشنبه اعلام کرد که در تلاش است روابط خود را با یک کشور مسلمان دیگر ـ احتمالاً در آسیا ـ عادی کند.

در این پیوند، آدام بوهیلر، رئیس اجرایی «شرکت توسعه مالی بین‌المللی ایالات متحده» دوشنبه ۲۱ دسامبر / یکم دی اعلام کرد که آمریکا حاضر است در قبال عادی‌سازی روابط با اسرائیل، کمک‌های مالی خود به اندونزی را تا چند میلیارد دلار افزایش دهد.

با این حال در روزهای اخیر پاکستان و تونس گفته‌اند قصد ندارند روابط خود با اسرائیل را عادی کنند.

آنکارا مذاکرات آمریکا و اسرائیل با امارات متحده عربی، بحرین، سودان و مراکش را محکوم کرده است.

اردوغان همچنین با انتقاد از تصمیم بحرین برای عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل، آن را ضربه‌ای به آرمان فلسطین دانست.

ترکیه یکی از هم‌پیمان‌های نزدیک اسرائیل در منطقه به‌شمار می‌رفت اما در سال ۲۰۱۰ با کشته شدن ۱۰ شهروند تُرکِ طرفدار فلسطینی‌ها توسط سربازان اسرائیلی، روابط دو کشور به تیرگی گرایید. در سال‌های بعد دو کشور گام‌هایی برای بهبود روابط خود برداشتند اما در سال  ۲۰۱۸ این روابط بار دیگر تیره شد.

بیشتر بخوانید: