در پی گامهای تازه برای حل بحران میان قطر و چهار کشور عربی و ادامه اختلافات کشورهای این منطقه با ایران، وزیر امور خارجه قطر از حل مسائل موجود استقبال کرد و گفت باید با گفتوگو، احترام به حاکمیت ملی و عدم مداخله در امور داخلی کشورها بحران حل شود و با ایران نیز باید وارد گفتوگو شد.
بهگزارش خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر چهارشنبه ۲۳ دسامبر / ۳ دی در جریان یک نشست خبری با سرگئی لاوروف، همتای روس خود در مسکو گفت که درباره برنامه هستهای ایران و همچنین امنیت در خلیج فارس گفتوگو کرده است.
او ضمن اعلام اینکه کشورش به مذاکره با ایران علاقمند است، خواهان گفتوگوی کشورهای عربی با ایران شد.
روابط ایران و کشورهای عربی خلیج فارس مدتهاست که تیره است. برخی از این کشورها ایران را تهدیدی علیه خود میدانند. امارات متحده عربی و بحرین از بیم تهدیدات ایران در ماههای اخیر به اسرائیل نزدیک شدند و روابط دیپلماتیک با این کشور برقرار کردند.
بهگزارش الجزیره، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی در مسکو بر اهمیت شورای همکاری خلیج فارس (GCC) تأکید کرد و افزود قطر به موضوع امنیت خلیج فارس بهعنوان یک اولویت نگاه میکند و معتقد است که تشدید تنش به سود هیچ کس نیست.
او با اشاره به اختلافات قطر و چهار کشور عربی منطقه گفت هیچ مانعی برای حل بحران خلیج فارس در سطح سیاسی وجود ندارد و «بحران خلیج فارس باید با گفتوگو، احترام به حاکمیت ملی و عدم مداخله در امور داخلی کشورها حل شود».
وزیر خارجه قطر ضمن بیان اینکه مذاکرات با عربستان سعودی در جریان است، گفت:
«اگر اعتماد به شورای همکاری خلیج فارس را بهعنوان یک نهاد منطقهای احیا کنیم، همه ما از بحران پیروز بیرون خواهیم آمد.»
عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین پنجم ژوئن ۲۰۱۷ روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کردند و مرزهای زمینی و حریم هوایی خود را به روی این کشور بستند. این کشورها فهرستی از ۱۳ خواسته خود را مطرح کردند که قطر با آنها مخالفت کرد، از جمله بستن شبکه تلویزیونی الجزیره، بستن یک پایگاه ترکیه، قطع رابطه با اخوان المسلمین و کاهش روابط با ایران، کشوری که یک میدان بزرگ گازی مشترک با قطر دارد. ایران در واکنش به این تحولات آسمان خود را در اختیار پروازهای دوحه قرار داد و به این ترتیب حصر قطر شکست. اما اوایل این ماه ریاض اعلام کرد حل اختلافات با قطر دور از دسترس نیست.
با این حال ۱۷ دسامبر / ۲۷ آذر منابع آگاه به خبرگزاری رویترز گفتند اجلاس سالانه کشورهای عرب خلیج فارس به دلیل حل نشدن اختلافات عربستان سعودی و متحدانش با قطر، به ماه ژانویه موکول شد. قطر ضمن برجسته کردن آمادگی خود برای گفتوگو، بارها این اتهامات را رد کرده است.
وزیر امور خارجه قطر در اوایل ماه جاری گفته بود:
«در حال حاضر، تحرکاتی وجود دارد که امیدواریم به این بحران پایان دهد. ما معتقدیم پایان بحران برای امنیت منطقه و بهخاطر مردم ما مهم است. قطر بین هیچ یک از کشورها تفاوت قائل نیست. ما امیدواریم که همه چیز در مسیر درست پیش برود.»
در اوایل ماه دسامبر منابع آگاه اعلام کردند كه قطر و عربستان سعودی در آستانه توافق اولیه برای خاتمه دادن به اختلافات خود هستند.
نزدیک شدن دوحه و ریاض با سفر جرد کوشنر، مشاور ارشد کاخ سفید و داماد دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا به منطقه همزمان شد و بهعنوان بخشی از آخرین تلاشها برای حل بحران خلیج فارس، قبل از پایان کار دولت ترامپ در ماه ژانویه، ارزیابی میشود.
بازگشایی حریم هوایی و مرزهای زمینی برای دوحه میتواند از اولین اقدامات برای بازسازی اعتماد از دسترفته با ریاض قلمداد شود. قطر با استفاده از حریم هوایی ایران برای هواپیماهای خود، مجبور شده است میلیونها دلار به تهران بپردازد که این امر مانع اثربخشی تحریمهای آمریکا علیه ایران میشود. باز شدن آسمان عربستان سعودی بر روی هواپیماهای قطر سبب میشود جمهوری اسلامی از درآمد ۱۰۰ میلیون دلاری که دوحه برای استفاده از آسمان ایران پرداخت میکند محروم شود.
در این رابطه برخی رسانهها نیز از تجدیدنظر در سیاست خارجی عربستان سعودی با روی کار آمدن جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب آمریکا نوشتهاند. براین اساس، با تغییرات جدی در سیاست خارجی واشنگتن در قبال جهان عرب، عربستان سعودی این روزها در حال تجدیدنظر در روابط منطقهای خود است.
بیشتر بخوانید: