این روزها بسیاری از پدر و مادرها داستان‌ها، عکس‌ها و فیلم‌هایی از فعالیت‌های روزمره فرزندان خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند، چون به وجود چنین فرزند یا خانواده‌ای افتخار می‌کنند و مایلند این حس را با اقوام و دوستان خود به اشتراک بگذارند.

رسانه‌های اجتماعی برای مشاوره گرفتن از آدم­‌ها و همچنین کاهش احساس تنهایی آنقدرها مفید نیستند و برای والدین نیز می‌توانند چالش­‌برانگیز باشند. به‌­عنوان یک والد، درک اشتیاق به اشتراک گذاشتن آن‌چه در تربیت کودک تجربه می‌کنیم، آسان است. اما به اشتراک‌گذاری تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی تا چه حد می‌تواند کودکان را در معرض خطر و آسیب قرار دهد؟

عکس: آلسیا کان – ShutterStock

این مقاله به پنج روش نه چندان آشکار برای انتشار و به اشتراک‌گذاری اطلاعات کودکان در شبکه‌های اجتماعی که ممکن است به­‌صورت بالقوه به آنها آسیب برساند و همچنین سوالاتی که والدین باید قبل از فشار دکمه «انتشار» از خود بپرسند، می‌بپردازد.

۱) اشتراک­‌گذاری تصاویر کودکان در شبکه‌­های اجتماعی می‌­تواند حریم شخصی کودک را نقض کند

نقض حریم شخصی کودکان در حالی اتفاق می‌افتد که آنها در مورد مطالبی که والدین در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند، فکر نکرده و اطلاعی نداشته باشند، اما ممکن است با بزرگ‌تر شدن آنها این رویه ثابت باقی نماند و کودک نسبت به عکس/فیلم/اطلاعاتی که از او منتشر شده، احساس بد و ناخوشایندی داشته باشد.

به گزارش وب‌سایت کامن‌سنس مدیا (Common Sense Media) کودکان در حدود پنج سالگی به‌عنوان یک شخص حقیقی شروع به شناخت خود، احساسات‌‌ و نیز چگونگی درک جهان پیرامون‌شان می‌کنند، بنابراین حریم خصوصی آنها در این سن بیشتر باعث نگرانی می‌شود.

کودکان ممکن است نسبت به محتوایی که والدین از آنها در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند احساس شرم و خجالت کنند، مخصوصا زمانی که این مطالب در مورد ماجراها و داستان‌های دوران کودکی و عکس‌های خنده‌دار یا چالش‌های رفتاری و دوران رشد آن‌ها باشد. علاوه بر این­‌ها، به اشتراک گذاشتن نوع محتوای اشتباه در شبکه‌های اجتماعی باعث می‌­شود کودکان احساس کنند مالکیتی بر بدن خود یا ارزش‌های خود را ندارند.

در حقیقت کودکان فرصت و حتی درک درستی ندارند تا با والدین خود هنگام انتشار عکس‌های استحمام یا سایر عکس‌های حساس در شبکه‌های اجتماعی مخالفت کنند. آنها همچنین در هر پیام سیاسی، اجتماعی و یا تبلیغاتی كه والدین‌شان بر آنها فشار می‌آورند که به زبان بیاورند، حرفی از خودشان برای گفتن ندارند. به عنوان مثال: وقتی برخی از کودکان در بزرگ‌سالی به عکس‌های خود نگاه می‌کنند که مثلا در انتخابات ریاست جمهوری نمادها، پرچم و پلاکاردی را با خود حمل می‌کنند یا تی‌شرت‌های تبلیغاتی بر تن دارند، چه احساسی خواهند داشت؟ احساس کودکان در مورد سوءاستفاده از آنها به‌عنوان اعلامیه‌های سیاسی یا تبلیغاتی در صفحات فیس‌بوک و اینستاگرام والدین‌شان چیست؟

۲) مطالب شما در شبکه‌های اجتماعی ممکن است برای زورگویی و آزار استفاده شود

والدین باید نسبت به چگونگی واکنش دیگران در مورد مطالبی که آنها از فرزندانشان در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارند، نگران و حساس باشند. به هر اندازه که کودک شما به عکس‌های قدیمی و ماجراهایی که از او در شبکه‌های مجازی منتشر کرده‌اید، اهمیت بدهد، به همان اندازه دیگران می‌توانند از این اطلاعات برای تمسخر، توهین، اذیت و آزار و حتی زورگویی کودک شما حتی در بزرگسالی استفاده کنند.

هیچ چیز مانع از آن نیست که دوستان یا هم سن‌و‌سالان کودک شما به عکسی که برای او خجالت‌­آور است [از طریق صفحات مجازی شما] دسترسی پیدا کنند و آن را در جاهای مختلف بازنشر کنند. در نظر بگیرید چه گرفتاری و مشکلاتی ممکن است با این اشتراک­‌گذاری به­‌وجود بیاید؟ طولی نخواهد کشید که یک عکس از یک شوخی خانوادگی به منبعی برای شایعه‌­سازی و دست انداختن فرزند شما مثلا در مدرسه یا بین دوستانش تبدیل می‌شود.

پتانسیل آزار و اذیت تنها به افرادی که آنها را می­‌شناسید محدود نمی‌­شود. برای این‌که به شخصیت بی‌رحمانه افراد در پشت اکانت­‌های ناشناس در اینترنت دست پیدا کنید، کافی است به کامنت‌ها و نظرات آنها مثلا در زیر فیلم‌­های یوتیوب یا دیگر پلتفرم‌های مجازی که مخصوص اشتراک‌گذاری فیلم و عکس است، نگاهی بیندازید. اگر کودک ببیند که مخاطبان شبکه­‌های اجتماعی شما نسبت به مطالبی که منتشر می‌کنید واکنش خوبی نشان نمی‌­دهند، چه فکری می­‌کنند و چه احساسی خواهند داشت؟

۳) پیام‌­رسانی در شبکه­‌های اجتماعی می‌­تواند بر آینده کودک شما تأثیر بگذارد

کنترل اطلاعات به­‌محض این‌که به‌­صورت آنلاین در دسترس قرار گرفتند – اگر غیرممکن نباشد – بسیار دشوار است. شما نمی‌­توانید مانع از گرفتن اسکرین‌شات یا کپی‌برداری از مطالب‌تان توسط دیگران و انتشار بیش از حد آنها به روش‌های مختلف شوید. امکان دارد حتی با وجود این‌که مطالب از پروفایل/صفحات شبکه­‌های اجتماعی شما حذف شوند، همچنان در وب­سایت‌­های بایگانی داده‌های اینترنت یا سرورهای رسانه­‌های اجتماعی باقی بمانند. با توجه به این نکته، باید در نظر بگیرید که عکس­‌ها و استوری‌های شما چه تاثیری بر کودک شما حتی در بزرگسالی دارد.

استیسی استاینبرگ، مدیر همكار مركز كودكان و خانواده­‌ها در دانشكده حقوق دانشگاه لِوین فلوریدا در این باره می‌گوید:

«واقعیت این است که اطلاعات به اشتراک گذاشته شده توسط والدین می‌تواند توسط الگوریتم­‌های جست‌وجوی گوگل برای سال­‌های طولانی در دسترش باشد و ما نمی‌­دانیم وقتی فرزندان‌مان بزرگ­‌تر می­‌شوند، چه انگیزه و اهدافی خواهند داشت.» (آیا با اهداف آنها هم‌خوانی دارد؟)

یکی از روش‌های معمول در دنیای امروز که کارفرمایان برای تحقیق و یافتن اطلاعات در مورد کارکنان و افرادی که می‌خواهند استخدام کنند، جست‌وجو در اینترنت و شبکه‌های مجازی است. والدین باید به این فکر کنند که کارفرمایان بالقوه چگونه ممکن است به پیدا کردن برخی از لحظات حساس کودکی در شبکه‌های اجتماعی واکنش نشان دهند. والدین همچنین از اینکه دریابند مطالب به اشتراک گذاشته شده توسط آنها در آینده بر زندگی فرزندشان که تصمیم می‌­گیرد شغل‌­ دولتی یا زندگی عمومی‌­تری داشته باشد، تاثیرگذار خواهد بود.، شگفت‌زده می‌شوند.

۴) اشتراک­‌گذاری مطالب کودکان و خطر آدم‌ربایی دیجیتال

آدم‌­ربایی دیجیتالی نوعی سرقت هویت است. این اتفاق زمانی می­‌افتد که شخصی در شبکه­‌های اجتماعی از تصاویر کودک شما کپی می­‌گیرد و با نام و هویت جدید از تصاویر دوباره استفاده کرده و اغلب با ادعاهای دروغین کودک را به عنوان فرزند خود معرفی می­‌کند. در سال‌­های اخیر نمونه­‌های بی­شماری از این آدم‌ربایی دیجیتالی وجود داشته است، ازجمله حادثه سال ۲۰۱۵ که فردی ناشناس از صفحه فیس­بوک یک مادر بلاگر، عکس نوزاد پسر ۱۸ ماهه‌­اش را برداشت و آن را در پروفایل فیس‌­بوک خود با نام و هویت پسر خودش بازنشر کرد.

عکس­‌های کودک شما همچنین می‌­تواند برای «نقش­‌آفرینی کودک» ربوده شود. اگر با اصطلاح «نقش‌­آفرینی کودک آشنا نیستید» می‌­توانید هشتگ­‌های  #BabyRP, #AdoptionRP, #KidRP  را در شبک­ه‌های اجتماعی مختلف مانند اینستاگرام و فیس­بوک جستجو کنید. این هشتگ‌ها اشاره به دزدیدن عکس و هویت کودکان و جعل شخصیت توسط افراد دیگر برای آنها دارد. کار بازیگران نقش کودک در شبکه‌­های اجتماعی دزدیدن عکس‌های کودک شما از صفحات مجازی­ شما و ایجاد صفحات­ جدید با عکس‌های به ­سرقت ­رفته کودکان همراه با متن‌های مستهجن و جزئیات نادرست درباره کودکی است که تصویرش در عکس­‌ها دیده می‌­شود. گاهی اوقات شخص ناشناس در نقش والدین و حتی خود کودک به نظرات و سوالات مخاطبان پاسخ می‌­دهد ودیدگاه و هویت کودک را جعل می‌­کند. به ­نظر می‌­رسد حساب‌­های «نقش­‌آفرینی کودک» توسط افرادی ایجاد می‌‌شود که یا می‌خواهند خود را به جای والد قلمداد کنند یا در جایگاه کودک قرار بگیرند. با این‌­حال آنها مثال روشنی و واضح هستند که نشان می­‌دهد چگونه با انتشار اطلاعات و تصاویر کودکان به­ راحتی کنترل هویت فرزند خود را از دست می­‌دهیم.

۵) مطالب شما در شبکه­‌های اجتماعی ممکن است افراد خطرناک را جلب کند

گاهی اوقات عکس­‌ها و فیلم‌­های کودکان که توسط والدین در شبکه‌­های اجتماعی به اشتراک گذاشته می‌شوند در وب­‌سایت‌­ها و دیگر پلتفرم‌های نگران‌­کننده بازنشر می‌­شوند که برخی از آنها به پورنوگرافی کودکان اختصاص دارند. برای مثال در یک مورد مادری اهل «نشویل» در آمریکا، تلاش کرد هویت شخصی ناشناس که عکسی از دخترش را به اشتراک گذاشته بود، پیدا کند. در نهایت او عکس خودش، دخترش و تعدادی زیادی از عکس دختر بچه‌ها را در صفحه‌­ای متعلق به مردی که ساکن چین بود، یافت.

طبق گفته یکی از اعضای کمیسیون امنیت دیجیتال کودکان استرالیا، تنها یک وب‌سایت حداقل ۴۵ میلیون عکس منتشر کرده بود که نیمی از آن­ عکس­‌ها از تصاویر کودکانی گرفته شده که والدین­‌شان در حساب‌­های اینستاگرامی یا فیس­‌بوکی خود به اشتراک گذاشته بودند. همه آن تصاویر، عکس­‌هایی معمولی مربوط به فعالیت‌­های روزمره و خانوادگی بود که ما فکر نمی‌کنیم برای کسی جز خودمان اهمیت داشته باشد، اما کامنت‌­های نامناسبی در زیر پست­‌ها دیده می‌­شد.

شاید انتشار برخی جزئیات در شبکه‌های اجتماغی بی‌اهمیت جلوه کند، اما نباید فراموش کرد همین موضوع به آسانی می تواند به افراد سودجو در شناسایی محل زندگی، بازی و مدرسه کودک کمک کند. مطالبی که دارای اطلاعاتی مانند برچسب مکان و نشانه­‌های مکان‌­های دیدنی هستند به غریبه­‌ها و همچنین متجاوزان شناخته­‌شده، این امکان را می‌­دهد تا کودک و سایر اعضای خانواده را مکان‌­یابی کنند. این موضوع بسیار خطرناک است، به‌­ویژه برای خانواده­‌هایی که سعی دارند اختلافات مربوط به حضانت و فرار از وضعیت خشونت خانگی را مدیریت کنند.

👈🏽 اگر تصاویر و اطلاعات فرزند خود را در شبکه‌­های اجتماعی به اشتراک می­‌گذارید، چه کارهایی باید انجام دهید؟

قابل درک است اگر بخواهید در مورد خانواده­‌تان در شبکه‌­های اجتماعی تصاویر یا داستان­‌هایی به اشتراک بگذارید. اگر همچنان تصمیم دارید مطالبی به اشتراک بگذارید، سعی کنید از کودکان­تان بپرسید که با چه چیزی راحت هستند و برخی اقدامات احتیاطی را در نظر بگیرید.

– به تنظیمات حریم خصوصی در صفحات شبکه‌­های اجتماعی خود بسیار توجه کنید.
– عکس­های خود را با دقت انتخاب کنید و عکسی را که می‌­خواهید به­‌صورت عمومی منتشر کنید مات کنید یا روی چهره کودک استیکر بگذارید.
– از دوستان و خانواده بخواهید از ارسال عکس یا فیلم فرزندتان به دیگران خودداری کنند.
– کودک خود را در تصمیم‌­گیری برای به اشتراک گذاشتن تصاویرش با دیگران آگاه کنید. این مکالمات می‌‌تواند در آینده احساسات بد را دفع کند و برای آماده­‌سازی کودک شما برای زندگی در عصر دیجیتال مفید است.

منبع: وب‌سایت جلیز

والدینی که کودکانشان را بساط می‌کنند