منابع آگاه به خبرگزاری رویترز گفته‌اند اجلاس سالانه کشورهای عرب خلیج فارس به دلیل حل نشدن اختلافات عربستان سعودی و متحدانش با قطر به ماه ژانویه موکول شد.
عربستان سعودی و متحدانش در اواسط سال ۲۰۱۷ قطر را به اتهام حمایت از تروریسم و نزدیکی به ایران، تحت تحریم‌های دیپلماتیک، تجاری و مسافرتی قرار دادند اما اوایل این ماه ریاض اعلام کرد حل اختلافات با قطر دور از دسترس نیست.
در این راستا ایالات متحده آمریکا و کویت برای پایان بخشیدن به منازعه دیپلماتیک میان کشورهای عربی نقش دارند تا این کشورها را در برابر ایران متحد کنند. سایر کشورها نیز از آن استقبال کرده‌اند اما محتاطانه‌تر برخورد می‌کنند.
چهار منبع آگاه به رویترز گفته‌اند که انتظار داشتند اطلاعیه‌ای همزمان با اجلاس سران کشورهای عربی خلیج فارس که قرار بود به طور معمول در ماه دسامبر برگزار شود، انتشار یابد. اجلاس سران کشورهای عربی خلیج فارس از سال ۲۰۱۷ بدون حضور امیر قطر برگزار شده است.
یکی از این منابع آگاه در خلیج فارس گفت توافقی که پیش از اجلاس سران دولت‌ها توسط وزیران نهایی می‌شود می‌تواند به مجموعه‌ای از اصول مذاکرات یا اقدامی مشخص‌تر منجر شود که شامل باز شدن فضای هوایی قطر به نشانه حسن نیت باشد.
این منبع گفت:
«مسائل به سرعت به پیش می‌روند اما هنوز معلق‌اند. مذاکرات برای دستیابی به راه حل نهایی ماه‌ها و ماه‌ها طول خواهد کشید.»
یک منبع آگاه نزدیک به این موضوع گفته است هنگامی که کویت پیشرفت در حل اختلافات را اعلام کرد قول‌هایی برای حضور همه رهبران در اجلاس کشورهای عربی خلیج فارس داد اما مذاکرات درباره بازگشایی فضای هوایی قطر که واشنگتن آن را اعلام کرد به جایی نرسید.
تمایل بیشتر سعودی‌ها به نزدیکی با قطر
یک دیپلمات خارجی در منطقه که انتظار مشارکت کامل در اجلاس سران کشورهای خلیج فارس را داشت، گفت توافق اولیه ممکن است با بن‌بست دوباره مواجه شود.
این دیپلمات گفت سعودی‌ها بیش از متحدان خود مشتاق به نظر می‌رسند و دوحه مایل بود به توافقی جامع دست یابد، به ویژه با توجه به اینکه جو بایدن، رئیس جمهوری منتخب آمریکا متعهد شده است موضع قاطع‌تری در قبال عربستان سعودی اتخاذ کند.
این دیپلمات خارجی گفت:
«سعودی‌ها مشتاق‌اند به بایدن نشان دهند که صلح‌جو هستند و خواهان گشایش گفت‌وگو هستند.»
عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات متحده عربی در نشست خبری این هفته خود درباره اختلافات گفت:
«اگر کشورهایی وجود داشته باشند که هنوز از تروریسم و افراط گرایی در منطقه حمایت کنند، این مسئله یک مشکل خواهد بود.»
قطر می‌گوید هر راه حلی باید بر اساس احترام متقابل از جمله در مورد سیاست خارجی باشد.
عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و بحرین پنجم ژوئن ۲۰۱۷ در یک اقدام کاملاً غافلگیرکننده روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کردند و مرزهای زمینی و حریم هوایی خود را به روی این کشور کوچک حاشیه خلیج فارس بستند. سپس فهرستی از ۱۳ خواسته خود را مطرح کردند که قطر با آن‌ها مخالفت کرد، از جمله بستن شبکه تلویزیونی الجزیره، بستن یک پایگاه ترکیه، قطع رابطه با اخوان المسلمین و کاهش روابط با ایران، کشوری که یک میدان بزرگ گازی مشترک با قطر دارد. ایران در واکنش به این تحولات آسمان خود را در اختیار پروازهای دوحه قرار داد و به این ترتیب حصر قطر شکست.
نزدیک شدن دوحه و ریاض برای پایان دادن به اختلافات موجود با سفر جرد کوشنر، مشاور ارشد کاخ سفید و داماد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا به منطقه همزمان شد و به‌‌عنوان بخشی از آخرین تلاش‌ها برای حل بحران خلیج فارس، قبل از پایان کار دولت ترامپ در ماه ژانویه، ارزیابی می‌شود.
باز شدن آسمان عربستان سعودی بر روی هواپیماهای قطر سبب می‌شود جمهوری اسلامی از درآمد ۱۰۰ میلیون دلاری که دوحه برای استفاده از آسمان ایران پرداخت می‌کند محروم شود. نیویورک تایمز نوشته بود هدف اصلی کوشنر وارد آوردن یک ضربه اقتصادی به ایران در هفته‌های باقی‌مانده از دولت ترامپ است.
- بیشتر بخوانید: