در ایالات متحده آمریکا، برنده انتخابات ریاست جمهوری نه مستقیماً از طریق رأی عمومی بلکه بر اساس سیستمی که «کالج الکترال» نام دارد تعیین میشود. در این سیستم، به هر یک از ۵۰ ایالت آمریکا و نیز واشنگتن دی‌سی براساس جمعیت‌شان سهمی از «آرای الکترال» (آرای گزینش) تخصیص داده میشود.
کالج الکترال
کالج الکترال (انجمن برگزینش) یک روش منحصر بفرد انتخاب رییس جمهور آمریکا بر اساس قانون اساسی این کشور است.
کالج الکترال شامل ۵۳۸ عضو است. به ازای هر سناتور و نماینده کنگره هر ایالت، هر کدام یک الکتور به اضافه سه الکتور (گزینش‌گر) برای واشنگتن‌دی‌سی (پایتخت) منظور شده است. قانونگذاران ایالتی در نحوه انتخاب الکتورها آزادی عمل دارند. در حال حاضر در تمامی ایالتهای آمریکا الکتورها هر چهار سال یک بار بر اساس رأی‌گیری عمومی انتخاب می‌شوند. نحوه رأی‌گیری اما می‌تواند در هر ایالتی فرق کند. از اواسط قرن نوزدهم میلادی به این سو در بسیاری از ایالت‌ها الکتورها را در مجلس ایالتی انتخاب می‌شوند.
کالج الکترال ۲۰۲۰
طی بهار و تابستان ۲۰۲۰ احزاب سیاسی در هر ایالت الکتورهای خود را نامزد کردند. (احزاب و ایالت‌ها در هر ایالت روش‌های متفاوتی در این زمینه دارند)، احزاب معمولا سعی می‌کنند کسانی را نامزد کنند که به آرای ایالتی وفادار بمانند.
۳ نوامبر ۲۰۲۰ روز انتخابات است. وقتی رأی دهندگان به یک نامزد خاص رأی می‌دهند در حقیقت به الکتورهای ریاست جمهوری را انتخاب کرده‌اند. نام الکتورها به صندوق‌ها ریخته نمی‌شود. هر رأی به منزله رأی به الکتورهایی است که حزب حامی نامزد مورد نظر انتخاب کرده است. به زبان ساده، وقتی به نامزد جمهوری‌خواه رأی بدهید در حقیقت الکتورها (گزینشگران) برگزیده جمهوری‌خواهان‌ها را انتخاب کرده‌اید تا آنها به نیابت از شما رییس جمهور را انتخاب کنند.
۸ دسامبر ۲۰۲۰ مهلت نهایی برای حل اختلافات انتخاباتی است. بازشماری آرا باید پایان گیرد و دادگاه‌‌های حل اختلاف تا این زمان باید رأی نهایی خود را بدهند.
۱۴ دسامبر ۲۰۲۰ روز گردهمایی الکتورها است. الکتورها (گزینشگران) در هر ایالت ملاقات می‌کنند و برای انتخاب رییس جمهور و معاون رییس جمهور رأی می‌دهند. هر الکتوررأی خود روی برگه رأی نوشته و امضا می‌کند. تعرفه‌ها (برگه‌های رأی) بلافاصله برای افراد متفاوتی فرستاده می شود: یک نسخه برای رئیس سنا (پرزیدنت سنا) فرستاده میشود، ( با رهبر اکثریت سنا اشتباه نشود) که در عین حال معاون ریاست جمهوری آمریکا نیز هست. این همان نسخه‌ای است که به صورت رسمی بعدا خوانده خواهد شد. نسخه‌های دیگر به وزیر امور خارجه آمریکا، آرشیو ملی و قاضی ناظر منطقه‌ای که الکتورها در آن ملاقات کرده اند فرستاده می شود.
۲۳ دسامبر ۲۰۲۰ مهلت نهایی دریافت تعرفه‌های الکتروها توسط رئیس سنا است. هر چند جریمه‌ای برای تاخیر در ارسال وجود ندارد.
۶ ژانویه ۲۰۲۱ روز شمارش تعرفه‌های الکتورال است. کنگره آمریکا در یک جلسه مشترک ( سنا و مجلس نمایندگان آمریکا) آرای الکتورال را به صورت رسمی شمارش می‌کند.
۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ با اجرای مراسم تحلیف بر روی پلههای ساختمان کنگره، رییس جمهور منتخب، رییس جمهور آمریکا میشود و به سوی شماره ۱۶۰۰ خیابان پنسیلوانیا (محل کاخ سفید) رفته و رسما کار خود را آغاز می‌کند.
الکتورهای بی‌وفا
آیا الکتورها می‌توانند به نامزد دیگری رأی دهند یا مجبورند با همان نامزدی که رأی ایالت را برده رأی دهند؟ هیچ قانون فدرالی یا صراحتی در قانون اساسی آمریکا وجود ندارد که الکتورها را ملزم به رأی دادن به حزبی کند که آنها را نامزد کرده است. طی سال‌های گذشته در مواردی تعدادی از الکتورها بر خلاف دستورالعمل رأی داده‌اند. به این دسته از الکتورها، «الکتورهای بی‌وفا» یا «الکتورهای عهدشکن» می‌گویند. در برخی ایالت‌ها الکتورها بر اساس قانون ایالتی باید بر اساس رأی عمومی رأی دهند. دیوان‌‌عالی کشور نیز معتقد است که الکتورها در رأی خود آزادی عمل دارند و مساله را به خود ایالت‌ها واگذار کرده. برخی ایالت‌ها برای «الکتورهای عهدشکن» که خلاف رأی اکثریت رأی دهند مجازات و جریمه مشخص کرده اند، اما تاکنون موارد عهدشکنی نادر بوده و در ۹۹ درصد موارد الکتورها وفادار بوده‌اند. هیچ الکتوری برای عهد شکنی مجازات نشده است.
دلیل این سیستم عجیب و غریب چیست؟
کالج الکترال در اصل بازمانده یک ساختار قدیمی است که از زمانی به یادگار مانده که در آن بنیانگذاران به طور خاص نمی‌خواستند آمریکایی‌ها طی رأی‌گیری عمومی رییس جمهور آینده را انتخاب کنند و درعوض این قدرت را به گروه کوچکی از مردم تحت نام «الکتورها» واگذار کردند.
کالج الکترال سال ۱۷۸۷ در کنوانسیون قانون اساسی در فیلادلفیا متولد شد.
در آن دوره الکتورها که شهروندانی محترم و صادق بودند و توسط ایالت‌ها انتخاب می‌شدند باید در یک روز و همزمان رأی می دادند تا احتمال تبانی از بین برود. در قانون اساسی درمورد نحوه انتخاب این نخبگان الکتور چیزی گفته نشده بود ( و هنوز هم به همین صورت است) و تنها آمده بود که مجلس قوه مقننه ایالتی وظیفه انتخاب الکتورها را دارد.
قصد بنیانگذاران آمریکا از انتخاب این سیستم این بود که به نوعی مانع تشکیل احزاب سیاسی و فرقه‌ها و گروه‌های مختلف شوند، از سوی دیگر هم به مکانیسمی که بر پایه رأی اکثریت عموم بود نمی‌خواستند تکیه کنند.
اما با گذشت زمان و ظهور احزاب سیاسی و اعطای حق رأی به تمام مردان سفید ( نه فقط نخبگان) نحوه انتخاب الکتورها تغییر کرد و پای احزاب به میان آمد تا به شکل امروزی آن رسیدیم.
آیا این سیستم تا ابد پابرجا خواهد بود؟
سال‌هاست که مخالفان و موافقان کالج الکترال مشغول بحث در مورد مزایا و معایب آن هستند. موافقان می‌گویند این سیستم به رییس جمهور یک اکثریت فدراتیو و یک نیابت عمومی ملی داده و سبب یکپارچگی و اتحاد احزاب در سراسر کشور میشود. با این روش نامزد ریاست جمهوری باید حمایت نواحی مختلف جغرافیایی کشور را برای پیروزی در انتخابات کسب کند، موافقان همچنین استدلال می‌کنند که کالج الکترال از منافع ایالتهای کوچک با جمعیت پراکنده نیز محافظت می‌کند.
مخالفان کالج الکترال بر غیر دموکراتیک بودن نتیجه -وقتی که نامزد با بیشترین رأی عمومی می‌بازد- تاکید دارند. همچنین این روش نسبت به احزاب سوم و نامزدهای مستقل بشدت تبعیض آمیز است. مخالفان بدنبال حذف کالج الکترال و رأی گیری مستقیم و عمومی هستند.
یک نظرسنجی گالوپ نشان می‌دهد که ۶۱ درصد آمریکایی‌ها موافق حذف این سیستم و رأی گیری مستقیم و عمومی هستند.
چطور می‌توان «الکترال کالج» را ملغی کرد؟
یک راه آن اصلاح قانون اساسی و اضافه کردن متمم است. برای این کار باید دو سوم اعضای مجلس نمایندگان و دو سوم اعضای سنا به این تغییر رأی داده و ایالت‌ها نیر آن را تایید کنند.
البته راه ساده‌تری از تغییر قانون اساسی نیز هست.
۱۵ ایالت به اضافه واشنگتن دی‌سی که مجموعا ۱۹۶ رأی الکترال دارند یک پیمان بین ایالتی امضا کرده‌اند که رأی ایالت هر چه باشد به برنده رأی عمومی اختصاص داده شود. این قانون زمانی که تعداد ایالتهای امضا کننده این پیمان به حد نصاب مجموع ۲۷۰ رأی الکترال برسد اجرایی خواهد شد.
دوشنبه ۱۴ دسامبر ۲۰۲۰ (۲۴ آذر ماه) روز گردهمایی الکتورها است.رییس جمهور آینده آمریکا در روز بیستم ژانویه بر روی پلههای ساختمان کاپیتول (کنگره) در پایتخت به عنوان چهل و ششمین رییس جمهوری آمریکا سوگند یاد می کند و سپس راهی کاخ سفید به آدرس شماره ۱۶۰۰ خیابان پنسیلوانیا در شهر واشنگتن دی‌سی میشود تا برای ۴ سال رییس جمهور آمریکا باشد.
در همین زمینه: