همزمان با روز جهانی ایدز علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت اعلام کرد براساس برآوردها بیش از ۶۰ هزار نفر در ایران به ویروس HIV مبتلا هستند اما وزارت بهداشت ایران کمتر از ۴۰ درصد از افراد مستعد بیماری ایدز را شناسایی کرده است و درصد بالایی از مبتلایان از ابتلای خود بی‌خبرند. به گفته او تعداد زنان مبتلا به اچ‌آی‌وی از ۱۳ درصد در سال ۸۸ به ۳۰ درصد در شش ماه اول سال جاری رسیده است.
همزمان با روز جهانی ایدز رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران می‌گوید روند ابتلا به ایدز به دلایل اجتماعی و پنهان‌کاری ناشی از آن و همچنین کم‌کاری رسانه‌ها در ارائه آگاهی مستمر و شفاف، رو به بالاست. (عکس از عطا کناره / AFP)
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران سه‌شنبه ۱۱ آذر شمار مبتلایان به ویروس اچ‌آی‌وی را ۶۰ هزار و ۴۳۱ نفر برآورد کرده و اعلام کرد از این تعداد تنها ۲۲ هزار و ۴۰۶ نفر شناسایی شده‌اند.
به گفته او وزارت بهداشت در کل ۴۱ هزار و ۸۷۶ بیمار ایدز را ثبت کرده که از این تعداد ۱۹ هزار ۴۶۹ نفر جان خود را از دست داده‌اند. علیرضا رئیسی گفت ایران همچنان «به خاطر تحریم‌ها» و «دست‌های پنهان» در بیماریابی ۹۰ درصدی مبتلایان به اچ‌آی‌وی با مشکل مواجه است و نتوانسته ۵۴ هزار بیماری را که براساس برآوردها به ویروس اچ‌آی‌وی مبتلا هستند، شناسایی کند. او تأکید کرد که همه‌گیری ویروس کرونا نیز به طرز نگران‌کننده‌ای باعث شده برخی از کشورها از جمله همسایگان ایران از مأموریت خود در قبال کنترل شیوع ایدز غافل شوند.
معاون بهداشت وزیر بهداشت درباره تغییر آمار مبتلایان به اچ‌آی‌وی گفت:
«۸۲ درصد مبتلایان اچ‌آی‌وی در کل مردان و ۱۸ درصد زنان هستند. اما درصد ابتلا اندکی در زنان افزایش یافته است. در سال ۱۳۸۸ حدود ۱۳ درصد مبتلایان زنان بودند و اکنون این عدد در شش ماه نخست سال به ۳۰ درصد رسیده است.»
۲۳ درصد انتقال از طریق رابطه جنسی حفاظت نشده
به گفته علیرضا رئیسی «به‌دلیل تلاش‌های وزارت بهداشت درباره تجهیز معتادان تزریقی به ابزارهای پیشگیرانه» درصد ابتلا از این طریق کاهش پیدا کرده اما انتقال از طریق رابطه جنسی افزایش یافته است. رئیسی افزود:
«گرچه بحث انتقال از اعتیاد تزریقی ۵۹,۲ درصد است، اما بحث انتقال از طریق جنسی نسبت به سال‌های قبل افزایش یافته و به ۲۳ درصد رسیده است، انتقال از مادر به کودک نیز ۱,۷ درصد و انتقال از طریق خون و فرآورده‌های خونی ۰,۲ درصد است. روند درصد انتقال در بحث اعتیاد تزریقی و رابطه جنسی نشان می‌دهد که در سال ۱۳۸۵ فقط ۹ درصد از طریق رابطه جنسی آلوده می‌شدند و ۷۵ درصد موارد از طریق اعتیاد تزریقی بود».
معاون وزیر بهداشت در خلال صحبت‌هایش به فاجعه انتقال ویروس ایذر در روستای چنارمحمودی استان چهارمحال و بختیاری اشاره کرد و «کنترل» بیماران این منطقه را «اقدامی درخشان» برای وزارت بهداشت خواند. او همچنین از تدوین «پنجمین برنامه ملی استراتژیک کنترل عفونت اچ‌آی‌وی» خبر داد که به گفته او قرار است بیماریابی را افزایش دهد.
بخوانید: اعتراض مردم لردگان به انتقال «ویروس ایدز» با سرنگ‌های آلوده
«روند ابتلا به ایدز در ایران رو به بالاست»
مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران هم همزمان با روز جهانی ایدز شمار مبتلایان تحت درمان ایدز را ۴۰ هزار نفر و تعداد کل را ۶۰ تا ۷۰ هزار نفر اعلام کرد. محرز گفت برخلاف قاره آفریقا که توانسته این بیماری را تا حدودی کنترل کند، روند ابتلا به ایدز به دلایل اجتماعی و پنهان‌کاری ناشی از آن و همچنین کم‌کاری رسانه‌ها در ارائه آگاهی مستمر و شفاف، رو به بالاست.
محرز برخلاف معاون وزیر بهداشت که تحریم‌ها را مانع اجرای برنامه‌ریزی‌های وزارت بهداشت خواند، به مسئله نگرش به ایذر به‌عنوان مانع بزرگ بر سر راه کشف و شناسایی مبتلایان به اچ‌آی‌وی اشاره کرد و گفت:
«در نتیجه نبود اطلاع رسانی صحیح، این بیماری نوعی انگ اجتماعی به شمار می‌رود که همین عامل باعث پنهان‌کاری و مراجعه نکردن مبتلایان برای انجام آزمایش و تست شده است. بر همین مبنا نمی‌توان بیماران را کشف و شناسایی کرد.»
رئیس مرکز تحقیقات ایدز تأکید کرد:
«کنترل بیماری ایدز با مراجعه مبتلایان امکان‌پذیر است و در غیر این صورت نمی‌توان به دنبال این بیماران گشت. تعداد زیادی هنوز نمی‌دانند مبتلا هستند یا نه و باید جهت تست مراجعه کنند اما از ترس انگ اجتماعی بیماری خود را پنهان می‌کنند. در بسیاری موارد افراد در صورت اطلاع از اینکه فردی اچ‌آی‌وی مثبت است به او انگ می‌زنند به‌طوری که حدود ۹۰ درصد از بیماران من حتی اعضای درجه یک خانواده‌شان هم از بیماری آن‌ها مطلع نیستند. آن‌ها بیماری‌شان را مخفی می‌کنند برای اینکه بتوانند راحت‌تر زندگی کنند.»
دو سوم بیماران از ابتلای خود بی‌خبرند
رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران تعداد کسانی را که از ابتلای خود بی‌خبرند تا دو سوم ارقام برآورد شده اعلام کرد و گفت با وجود اینکه وزارت بهداشت امکانات رایگانی برای تست و مشاوره و درمان پیش‌بینی کرده است، باورهای غلط به عدم ابراز ابتلا به ایدز و در نتیجه شیوع خاموش منجر شده است.
مینو محرز درباره شباهت میان ویروس کرونا و ایدز گفت اچ‌آی‌وی هم مانند ویروس کرونا RNAدار است. در این ۴۰ سال که از شیوع ویروس اچ‌آی‌وی می‌گذرد محققان هرچه واکسن پیدا کردند مؤثر نبوده و حتی اگر نتایج تحقیقات اولیه بسیار خوب بوده ولی بعد از مدتی کنار گذاشته شده است. اگر این تکنیکی که شرکت تولیدکننده آمریکایی (فایزر) برای تولید واکسن کرونا دارد جواب دهد، ممکن است نور امیدی باشد برای جلوگیری از ابتلای انسان به باقی ویروس‌های RNAدار یعنی بتوان با استفاده از این روش برای این بیماری‌ها از جمله ایدز هم واکسن تولید کرد.
در همین زمینه: