انسولین قلمی در ایران همچنان کمیاب است. داروخانههای منتخب وزارت بهداشت بیماران را دستخالی پس میفرستند. مسئولان وزارت بهداشت تحریمها و کاهش واردات را علت این وضع میدانند. یک «کارشناس اقتصاد سلامت» اما معتقد است واردات انسولین در شش ماهه نخست ۱۳ درصد افزایش داشته، اما فروش بیمهای این دارو کمتر شده است.
خبرگزاری مهر یکشنبه ۹ آذر از سردرگمی بیماران دیابتی در داروخانههای دولتی خبر داد و نوشت: اغلب داروخانههای دولتی تنها یک عدد انسولین را به بیماران تحویل میدهند و داروخانههای هلال احمر نیز به تعداد بسیار محدود و کم توزیع میکنند.
کمبود انسولین قلمی در تابستان امسال خبرساز شد. همان زمان مسئولان وزارت بهداشت و درمان رفع مشکل با واردات انسولین قلمی و همچنین راهاندازی خط تولید انسولین شرکت دانمارکی نوونوردیسک را وعده کردند.
آبان امسال مسئول تدارکات پزشکی سازمان هلالاحمر مدعی شد که شرایط نامطلوبی در دسترسی مردم به دارو وجود ندارد. خلاف اظهارات او اما بیماران، حتی آنهایی که تحت پوشش بیمه هستند هم میگویند برای تهیه انسولین مشکل دارند.
خبرگزاری مهر به نقل از یک بیمار در داروخانه هلالاحمر تهران گزارش کرد:
من باید ماهانه ۷ عدد انسولین قلمی مصرف کنم و دکتر هم در نسخه پزشکی برایم این تعداد را نوشته است. از داروخانه هلال احمر فقط ۳ عدد انسولین قلمی توانستم تحویل بگیرم. هرچه اصرار میکنم باقی تعداد موجود در نسخه را نمیدهند و میگویند به همه بیماران به صورت محدود تحویل داده میشود.
یک بیمار دیگر هم وضعیتی مشابه داشته است. او نیز گفته برای تهیه انسولین به داروخانه هلال احمر رفته اما در آنجا «به تعداد انسولینهای موجود در نسخه انسولین نمیدهند». پاسخ متصدیان داروخانهها به اعتراض بیماران یکسان است: «دارو به تعداد کافی نیست به همین دلیل نمیتوانیم تعداد زیادی تحویل دهیم.»
دورتر از تهران در شهرهای کوچک و بزرگ کمبود انسولین پررنگتر است. در استان خوزستان سرپرست معاونت غذا و داروی دانشکده علوم پزشکی آبادان به پزشکان توصیه کرده به جای انسولین قلمی، انسولین ویالی تجویز کنند تا کمبود این دارو جبران شود.
محسن اسدبیگی، معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی لرستان هم ۴ آذر به خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، گفته بود: به اندازه کافی انسولین ویالی موجود است اما برای تهیه انسولین قلمی برند خارجی با مشکل مواجهایم. مسئولان مربوطه در دیگر مناطق ایران هم در اظهارنظرهای مشابه گفتهاند که انسولین قلمی به اندازه کافی موجود نیست.
«نشت انسولین در زنجیره توزیع»
مسئولان ارشد وزارت بهداشت و درمان کاهش واردات به دلیل تحریمها را علت اصلی کمبود انسولین و برخی اقلام دارویی وارداتی عنوان میکنند. این در حالی است که ایران با شرکت دانمارکی نوونوردیسک برای تولید و واردات انسولین قرارداد همکاری امضاء کرده است.
پژوهشهای زمانه در باره کمبود انسولین در ایران را بخوانید:
کمبود انسولین در شرایط تحریم: سودجویی داخلی و خارجی، بیکفایتی، فساد
گام نامطمئن ایران به سمت خودکفایی در تولید انسولین
مدیران این شرکت پیشتر در پاسخ به پرسش زمانه در باره کمبود انسولین در ایران، انبار کردن دارو از سوی بیماران را از جمله دلایل در دسترس نبودن انسولین دانسته بودند. ادعایی که مدیرعامل انجمن دیابت ایران آن را رد کرده و گفته بود که بیماران دیابتی به توصیه پزشکان خود باید ذخیره انسولین داشته باشند و آن ذخیره به ته رسیده است.
در این شرایط که ذخیره بیماران دیابتی به ته رسیده و آنها برای تهیه انسولین مورد نیاز باید خطر بیرون آمدن در شرایط همهگیری کرونا را به جان بخرند، هادی اسماعیلی که رسانههای داخلی ایران او را «کارشناس اقتصاد سلامت» نامیدهاند، جمعه ۷ آذر به خبرگزاری فارس گفت: « در شش ماهه اول حدوداً ۸۲ میلیون دلار انسولین از گمرک ترخیص شده است درحالیکه سال گذشته ۷۳ میلیون دلار وارد شده بود».
به گفته او با وجود افزایش حدود ۱۳ درصدی واردات انسولین، آمار فروش بیمهای انسولین در داروخانهها در مقایسه با سال قبل کاهش چشمگیری داشته است.
اسماعیلی میزان فروش از طریق بیمه انسولین وارداتی در سال جاری را ۳۹ میلیون دلار اعلام کرد که ۴۳ میلیون دلار کمتر از میزان انسولین وارد شده در شش ماه نخست امسال است و گفت: این موضوع نشاندهنده این است که «انسولین از زنجیرهی تأمین و توزیع خودش نشت کرده است».
نشت انسولین از زنجیره توزیع و تامین معنای دیگر احتکار و قاچاق این دارو است که پیش از این نیز از زبان مسئولان وزارت بهداشت و درمان بیان شده بود. محمدرضا شانهساز، رئیس سازمان غذا و دارو ایران حدود یک سال قبل قاچاق انسولین از ایران به کشورهای همسایه را تائید کرده بود. واردات دارو با ارز ترجیحی به قیمت ۴۲۰۰ تومان و تفاوت قیمت دارو در ایران و کشورهای همسایه یکی از علتهای قاچاق دارو عنوان میشود.
مهر امسال در پیوند با این موضوع عراق اعلام کرد ۱۹ کامیون حامل دارو از مقصد ایران را متوقف کرده است. مقامهای ایرانی هرگونه ارتباط این داروها با ایران را رد کردند. اما در مجلس ایران نمایندگان میخواهند طرح حذف ارز واردات دارو را تصویب کنند.
بانک مرکزی ایران امسال به منظور آنچه که کنترل نرخ ارز اعلام کرد، برخی اقلام دارویی و غذایی را از فهرست ارز با نرخ ترجیحی کنار گذاشت.
در همین زمینه: