روسیه و چین از واکسن ضد کرونا برای افزایش ضریب نفوذ در کشورهای فقیر یا در حال توسعه بهره می‌برند. رقابتی بین این دو کشور درگرفته است. در همان حال ایالات متحده آمریکا که در دوران ریاست جمهوری ترامپ، درونگرایی در پیش گرفته بود از کانون این رقابت‌ها کنار گذاشته شده است. ایران ظاهراً به هند چشم دوخته است.
کریل دمیتریف، رئیس صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه سه‌شنبه ۲۴ نوامبر/ ۴ آذر در مصاحبه با خبرگزاری رویترز اعلام کرد که قیمت واکسن ضد کرونای دومرحله‌ای روسیه موسوم به «اسپوتنیک وی» کمتر از ۲۰ دلار و برای شهروندان رایگان است.
دمیتریف در ادامه این مصاحبه گفت قیمت واکسن «اسپوتنیک وی» هفته آینده اعلام می‌شود.
روز گذشته صندوق سرمایه‌گذاری روسیه به مرکز تحقیقات ملی گامالیلا اطلاع داده بود که بر اساس کارآزمایی‌های بالینی که بر روی ۱۸ هزار و ۷۹۴ بیمار انجام شده، واکسن «اسپوتنیک وی» در مرحله اول مایهکوبی (واکسیناسیون) ۹۱,۴ درصد و در مرحله دوم به میزان ۹۵ درصد توانایی ایجاد ایمنی علیه ویروس کرونا را داراست.
در این فاصله مقامات روسیه ادعا کرده‌اند که با ۵۰ کشور جهان قراردادهایی برای فروش واکسن «اسپوتنیک وی» منعقد کرده‌اند، از جمله با کره جنوبی، هند، قزاقستان و مجارستان.
روسیه همچنین با کشورهای هند، امارات متحده عربی، برزیل، ونزوئلا و بلاروس برای انجام مرحله سوم کارآزمایی بالینی واکسن «اسپوتنیک وی» در گفت‌وگوست.
همزمان با این تحولات دوشنبه ۲۳ نوامبر/ ۳ آذر شرکت داروسازی آسترازنکا و دانشگاه آکسفورد اعلام کردند که بر اساس کارآزمایی بالینی، واکسن ضد کرونای استرازنکا/ آکسفورد در مرحله اول مایهکوبی از ضریب ایمن‌سازی ۹۱,۴ درصد و در مرحله دوم از ضریب ایمن‌سازی ۹۵ درصد برخوردار است. استرازنکا در مذاکراتی که با کشورهای هدف انجام داده، قیمت ۲۵ دلار برای هر دوز را پیشنهاد داده است.
واکسن فایزر ۲۰ دلار و واکسن مدرنا ۱۵ تا ۲۰ دلار در هر دوز قیمت دارد. حمل و نقل واکسن‌های آمریکایی اما هزینه‌بر است.
رقابت بین روسیه و چین بر سر بازارهای هدف
مسئولان بهداشتی بارها اعلام کرده‌اند که تهیه یک واکسن مؤثر علیه کووید-۱۹ نخستین گام در مقابله با روند همه‌گیری ویروس کرونا در جهان است. چالش اصلی واکسیناسیون ساکنان کره زمین است. از هم‌اکنون به سبب درونگرایی آمریکا و تمرکز بر توزیع واکسن در داخل ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، رقابتی بین چین و روسیه بر سر به دست آوردن بازارهای هدف درگرفته است.
برای توزیع عادلانه واکسن ضد کرونا در جهان ۱۵۰ کشور از جمله ایران توافق‌نامه‌ای با اتحادیه بین‌المللی واکسن موسوم به «کواکس» امضاء کرده‌اند. هدف از این توافق‌نامه این است که تا پایان سال آینده دو میلیارد دوز واکسن ضد کرونا به طور عادلانه در اختیار کشورهای عضو کواکس قرار گیرد.
بر اساس پژوهش دانشگاه دوک کشورهای ثروتمند و کشورهایی با درآمد متوسط از هم اکنون سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون دوز واکسن ضد کرونا را پیش‌خرید کرده‌اند با این چشم‌انداز که در آینده نزدیک این مقدار را به پنج میلیارد دوز افزایش دهند.
پیامد این پیش‌خریدها این است که کشورهای ثروتمند و مرفه می‌توانند واکسن را در اختیار جمعیت خود قرار دهند در حالی‌که میلیاردها نفر از ساکنان زمین از واکسن ضد کرونا بی‌بهره می‌مانند. بر همین اساس این احتمال وجود دارد که کشورهای فقیر می‌بایست تا سال ۲۰۲۴ در انتظار واکسن ضد کرونا بمانند.
سیما سادات لاری، سخنگوی وزارت بهداشت پیش از این اعلام کرده بود که ایران با پرداخت ۵۲ میلیون دلار، واکسن ضد کرونا در کواکس را پیش‌خرید کرده است، اما این واکسن، تنها می‌تواند ۱۰ درصد جمعیت کشور را پوشش دهد. ایران با هند هم برای تهیه واکسن ضد کرونا در گفت‌وگوست. به گفته سخنگوی وزارت بهداشت مایهکوبی ۱۰ درصد دیگر از جمعیت ایران را می‌توان از طریق هند تامین کرد.
شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین شنبه گذشته در اجلاس ۲۰ کشور صنعتی جهان که از طریق ویدیو کنفرانس برگزار شد گفت:
«ما به تعهدات خود عمل می‌کنیم و به کشورهای در حال توسعه همکاری می‌کنیم که همه کشورها بتوانند واکسن را تهیه کنند و آن را در اختیار مردم قرار دهند.»
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز در سخنانی در در اجلاس ۲۰ کشور صنعتی جهان اعلام کرد که روسیه آماده است واکسن مورد نیاز کشورهای در حال توسعه و فقیر را تأمین کند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس تمرکز چین در توزیع واکسن بر بازارهای کشورهای آسیایی و آمریکای جنوبی است. اندونزی با ۲۶۸ میلیون جمعیت و مالزی با ۳۱ نیلیون نفر جمعیت در کارآزمایی بالینی شرکت سینوواک چین مشارکت داشته است. سینواک هفته گذشته نتایج این تحقیقات را منتشر کرد. بر این اساس واکسن چینی هم از توانایی ایجاد ایمنی علیه ویروس کرونا برخوردار است.
آنویسا، نهاد قانون‌گذار بهداشت و درمان در برزیل دو هفته قبل اعلام کرد مرحله نهایی کارآزمایی بالینی واکسن ضد کرونای چین به سبب عوارض شدیدی که ایجاد کرد متوقف شد. از این عوارض نام برده نشد.
بیشتر بخوانید: