آموزش مجازی از راه شبکه «شاد» ادامه تحصیل برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت را دشوارتر کرده است. برخی از آنان برای دسترسی به کلاس‌های آنلاین گوشی هوشمند اجاره می‌کنند و بخشی دیگر برای دسترسی به اینترنت فرسنگ‌ها راه پرخطر را طی می‌کنند. یک فعال اجتماعی هم می‌گوید: دانش‌آموزان «مناطق حاشیه‌ای» ترک تحصیل می‌کنند.
دو ماه از شروع سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ گذشته و وزارت آموزش و پرورش هنوز گره از مشکل سه میلیون و ۲۲۵ هزار دانش‌آموزی که به گوشی هوشمند یا اینترنت دسترسی ندارند، باز نکرده است. دانش‌آموزان در مناطقی که دسترسی به اینترنت ناممکن است ناچارند مسیر طولانی و پرخطری را طی کنند تا شاید بر فراز یک کوه یا کنار جاده به اینترنت وصل شوند و امکان حضور در کلاس درس برایشان فراهم شود.
پس از آنکه رسانه‌های خبری ایران از سقوط یک دانش‌آموز که برای دسترسی به اینترنت به بالای کوه رفته بود در روستایی در نزدیکی قائنات خبر دادند، باشگاه خبرنگاران جوان یکشنبه تصاویری از دانش‌اموزان روستای دره بید استان چهارمحال و بختیاری را منتشر کرد که نشان می‌داد دانش آموزان برای استفاده از اینترنت و ورود به شبکه شاد باید حدود ٢٠ کیلومتر پیاده روی کنند تا بتوانند در یک ارتفاع که مشرف به دره‌ای خطرناک است، درس بخوانند.
در یک گزارش دیگر روزنامه همشهری از رواج «گوشی هوشمند اجاره‌ای» در برخی «مناطق حاشیه‌ای» خبر داد. یک دانش‌آموز که در این گزارش نام او «سجاد» عنوان شده، برای دسترسی به «شبکه شاد» ناچار است سه روز در هفته تبلت همسایه‌شان را کرایه کند. نرخ هر یک ساعت کرایه تبلت برای سجاد ۱۵ هزار تومان است.
دانش‌آموزان چون سجاد کم نیستند. تنها در دو ماه گذشته دو دانش‌آموز به دلیل ناتوانی در خرید گوشی هوشمند خودکشی کردند.
بیشتر بخوانید:
آرمین به خاک سپرده شد
ورود دادستانی بوشهر به پرونده خودکشی دانش‌آموز ۱۱ ساله به علت نداشتن گوشی
۳۸ درصد دانش‌آموزان در شبکه شاد عضو نیستند
دانش‌آموزان ترک تحصیل می‌کنند
وزیر آموزش و پرورش وعده کرده بود دسترسی تمامی دانش‌آموزان به اینترنت و گوشی هوشمند امکان‌پذیر شود. تحقق این وعده اما به «خیرین» سپرده شده تا اگر می‌توانند گوشی هوشمند به دانش‌آموزان «بی‌بضاعت» هدیه کنند. گسترش پوشش اینترنت هم به آینده واگذار شده است.
آموزش و پرورش از اسفند سال قبل که کرونا در ایران همه‌گیر شد تا شروع سال تحصیلی فرصت داشت مشکل اینترنت و آموزش آنلاین را برطرف کند. حسین فلاحی، معلم و فعال صنفی در تهران اما معتقد است: مسئولان این وزارتخانه آمار تفکیک‌شده و جزئی از دانش‌آموزان نیازمند و مدارس آنها در اختیار نیکوکاران قرار نداده‌اند تا توزیع درست و منطقی صورت گیرد.
حالا نداشتن گوشی هوشمند و یا سکونت در مناطقی که پوشش اینترنتی ندارد ادامه تحصیل برای دانش‌آموزان را سخت و آنطور که مریم سوداگری، عضو کمیته آموزش جمعیت امام علی، نهاد مدنی خیریه‌ای که در حوزه حقوق کودکان فعالیت می‌کند، برای برخی از آنان ناممکن کرده است.
به گفته او ناتوانی خانواده‌ها در پرداخت هزینه گوشی هوشمند و اینترنت در کنار سایر مشکلات باعث شده بسیاری از دانش‌آموزان مناطق حاشیه‌ای از تحصیل باز بمانند.
سوداگری گفته که برخی مدارس از ثبت‌نام کودکانی که به ابزار هوشمند دسترسی ندارند، خودداری می‌کنند. برخی از دانش‌آموزان هم از تامین شهریه مدارس دولتی که ۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار تومان تعیین شده، ناتوان‌اند و برای همین از درس باز می‌مانند.
تا پیش از همه‌گیری کرونا سالانه نزدیک به یک میلیون دانش‌آموز در مناطق مختلف ایران از تحصیل باز می‌مانند. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۱۳۹۸، ۶۹۶ هزار و ۳۹۹ از تحصیل بازماندند و بیش از ۲۳۷ هزار نفر ترک تحصیل کردند. علت اصلی بازماندگی از تحصیل نیز در گزارش نهادهای حکومتی فقر اقتصادی خانوار عنوان شده است. شیوع کرونا که در نبود حمایت‌های دولتی از اقشار کم‌درآمد، فقر را خشن‌تر کرده است، شمار دانش‌آموزانی که از تحصیل باز می‌مانند یا در میانه راه مدرسه را رها می‌کنند تا از بار مالی خانواده بکاهند، افزایش خواهد داد.