در تونس مذاکرات طرفهای درگیری در لیبی زیر نظر سازمان ملل متحد آغاز شد. سازمان ملل نسبت به این مذاکرات ابراز خوشبینی کرد. قرار است شرکتکنندگان در این مذاکرات درباره دولت واحد جدید و برنامهریزی برای انتخابات گفتوگو کنند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، در پی یک پیشرفت دیپلماتیک گفتوگوهای سیاسی میان ۷۵ نماینده لیبیایی از همه طرفها دوشنبه ۹ نوامبر / ۱۹ آبان مذاکرات خود را آغاز کردند. آنها برای حدود یک هفته در قمرت، نزدیک پایتخت تونس گرد هم میآیند تا به مناقشات پایان دهند و درباره آینده لیبی مذاکره کنند.
استفانی ویلیامز، نماینده سازمان ملل در امور لیبی، با اشاره به «روزنه امیدی» که بهدست آمده است اظهار داشت که نسبت به این مذاکرات «خوشبین» است. قیس سعید، رئیس جمهوری تونس در سخنرانی گشایش این مذاکرات خواستار استفاده طرفها از این «دیدار تاریخی» شد.
شرکتکنندگان در این مذاکرات از سوی سازمان ملل برگزیده شدهاند. در میان آنها دو طرف اصلی درگیریها نیز حضور دارند؛ یکی دولت وفاق ملی مستقر در غرب لیبی و طرابلس که از سوی جامعه بینالمللی بهرسمیت شناخته شده و دیگری بهرهبری ژنرال خلیفه حفتر مستقر در شرق که از سوی پارلمان منتخب و رئیس آن عقیله صالح، حمایت میشود.
هدف این است که لیبی پس از سقوط رژیم معمر قذافی در سال ۲۰۱۱ از هرج و مرجی که در آن فرو رفته است خارج شود.
تمامی تلاشهای دیپلماتیک در سالهای اخیر برای پایان دادن به درگیریها در لیبی بهشکست انجامیده است. در این درگیریها قدرتهای خارجی نیز نقش دارند. دولت وفاق ملی از نظر نظامی از سوی ترکیه پشتیبانی میشود در حالیکه ژنرال حفتر حمایت امارات متحده عربی، روسیه و مصر را با خود دارد.
از نظر پیتر میلِت، سفیر سابق بریتانیا در لیبی، هدف اصلی مذاکرات توافق بر سر تاریخی نزدیک برای برگزاری انتخابات است. بهگفته او این موضوع «پیام روشن جامعه بینالمللی» را میطلبد که «هر کسی مانع روند کار شود تحریم خواهد شد».
رئیس جمهوری تونس خاطرنشان کرد که «اگر نیروهای خارجی از هرگونه مداخله خودداری کنند» اتفاق نظر حاصل میشود.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در یک پیام ویدئویی ضمن تأکید بر رعایت تحریمهای ارسال تسلیحات به لیبی، خطاب به شرکتکنندگان در این مذاکرات گفت: «آینده لیبی در دستهای شماست».
طرفهای درگیری، پس از شکست حمله طرفداران ژنرال حفتر که در ماه آوریل سال ۲۰۱۹ برای تصرف طرابلس آغاز شد، در ماه ژوئن گذشته جنگ را متوقف کردند. این آرامش موجب شد که اردوگاههای رقیب به پای میز مذاکره بازگردند.
از ماه سپتامبر جلسات موضوعی در مراکش، مصر و سوئیس تشکیل شده است. در ماه اکتبر، دو طرف اصلی توافقنامه آتشبس دائمی را امضا کردند و زمینه را برای از سرگیری مجدد تولید نفت فراهم کردند، مسئلهای که از نظر اقتصادی برای کشوری که بیشترین ذخایر نفتی را در آفریقا دارد، حیاتی است.
در قمرت توافقنامهای در مورد سازماندهی انتخابات ملی در کوتاه مدت باید به یک دوره انتقالی بیپایان که باعث تضعیف نهادها و توانایی آنها در تأمین نیازهای مردم لیبی شده است، پایان دهد.
شرکتکنندگان همچنین یک شورای ریاست جمهوری متشکل از سه عضو به نمایندگی از بَرقه، ناحیه ساحلی شرقی، تریپولیتیا در غرب و فِزّان در جنوب غربی، سه منطقه مهم لیبی، و یک رئیس دولت را انتخاب خواهند کرد.
آنها باید در مورد چگونگی تأیید این نامزدها توسط نهادهای لیبی توافق کنند.
نشست قمرت متشکل از ۲۶ عضو انتصابی توسط پارلمان طرفدار حفتر و شورای عالی دولت – معادل سنا – مستقر در طرابلس و ۴۹ شركتكننده دیگر است که از سوی سازمان ملل دعوت شدهاند. شرکتکنندگانی که از طرف سازمان ملل انتخاب شدهاند نمایندگان قطبهای مختلف قدرت و جامعه در شهرها، قبایل، و در میان نیروهای سیاسی هستند.
خوزه سابادل، نماینده اتحادیه اروپا در امور لیبی که افتتاح این نشست را همراه با شمار زیادی دیپلمات دیگر از طریق ویدئو دنبال میکرد بر «حمایت قاطع» اتحادیه اروپا از این نشست تأکید کرد.
ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه نیز در اینباره گفت: «نشانههای دلگرمکننده و پویایی مثبتی در مورد لیبی دیده میشود.»
پاپ فرانسیس روز یکشنبه ابراز امیدواری کرد که با این گفتوگوها «رنج طولانی مردم لیبی» پایان یابد.
در حالی که برخی از رسانهها این گفتوگوها را «آخرین فرصت» برای لیبی میدانند برخی دیگر از یک دوره انتقالی طولانی مدت دیگر بیم دارند.
ملک عبدالله، یک داروساز از طرابلس به خبرگزاری فرانسه گفت:
«برای یک شهروند عادی مادام که خارجیها به جای ما تصمیم میگیرند چیزی تغییر نمیکند.»
بیشتر بخوانید: