درگیریهای مداوم بین ارتش اتیوپی و نیروهای وفادار به حزب حاکم در ایالت ناآرام تیگرای، تلفات سنگینی بر جای گذاشته است. آبی احمد علی، نخستوزیر اتیوپی هفته گذشته نیروهای زمینی و هوایی به این منطقه اعزام کرده است. او یک سال پیش برنده جایزه نوبل صلح شد.
بهگزارش گاردین، شنبه گذشته ۷ نوامبر / ۱۷ آبان پزشکان بدون مرز اعلام کردند که تنها در یک حمله به منطقهای در طول مرز ایالت تیگرای، واقع در شمال اتیوپی، دستکم شش نفر کشته و ۶۰ نفر زخمی شدند. یک مسئول پزشکی نیز گفته است ۱۰۰ سرباز ارتش اتیوپی که در درگیریها زخمی شده بودند در بیمارستانی واقع در آمهارا، منطقهای در شمال کشور مداوا شدند.
آبی احمد علی، نخستوزیر اتیوپی و برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۱۹ در پی تشدید اختلافات قدیمی با ایالت تیگرای، چهارشنبه گذشته نیروهای ارتش و هواپیماهای جنگی به این منطقه فرستاد.
بهگفته تحلیلگران، درگیریهای نظامی این دومین کشور پرجمعیت آفریقایی را در آستانه یک جنگ داخلی خونین قرار داده است.
آبی احمد و رهبران ارتش از موفقیتهای نیروهای دولتی خبر دادهاند، اما بهدلیل عدم دسترسی به اطلاعات مستقیم نمیتوان این ادعاها را تأیید کرد. هر دو طرف به سلاحهای سنگین، زرهپوش و ذخایر قابل توجهی مهمات مجهز هستند.
ایالت تیگرای با ۹ میلیون نفر جمعیت از مناطق نیمهخودمختار اتیوپی است و جبهه آزادیبخش تیگرای سه دهه در دولت ائتلافی این کشور شرکت داشته است اما با روی کار آمدن آبی احمد، او ائتلاف حاکم را در یک حزب ادغام کرد و جبهه آزادیبخش تیگرای از عضویت در آن سر باز زد.
رهبران تیگرای میگویند در پیگردهای قانونی فساد در کشور، ناعادلانه مورد هدف قرار گرفته و از سمتهای بالا برکنار شدهاند.
این اختلافات پس از آنکه ایالت تیگرای برخلاف نظر دولت فدرال انتخابات خود را در ماه سپتامبر برگزار کرد، شدت گرفت. دولت به دلیل همهگیری ویروس کرونا انتخابات را به تعویق انداخته بود.
نمایندگان پارلمان روز شنبه گذشته رأی به تعلیق رهبران تیگرای دادند و یک دولت موقت جدید را به جای آنها منصوب کردند.
در آدیس آبابا، پایتخت اتیوپی روز یکشنبه ۸ نوامبر / ۱۸ آبان اعلام شد که ۱۰ مقام بلندپایه تیگرای به اتهام «خیانت به مردم» و «ایجاد بیثباتی و داشتن انگیزههای تروریستی» دستگیر شدهاند.
آبی احمد روز گذشته (یکشنبه) فرمانده ارتش خود را برکنار شد و معاون او بِرهانو جولا را بهعنوان مسئول نیروی دفاع ملی اتیوپی منصوب کرد. این اقدام بخشی از یک تغییر گسترده بود که به نظر می رسد با هدف به قدرت رساندن حامیان عملیات تیگرای صورت میگیرد.
در آمهارا اغلب میتوان آمبولانسهایی را دید که در حال انتقال مجروحان جنگی به بیمارستانها هستند و شاهدان عینی نیز در مورد خاکسپاری شبهنظامی گزارشهایی ارسال کردهاند.
یک پزشک در شهر سانجا که نخواست نامش فاش شود گفت: «ما ۹۸ مورد مجروح داشتیم که همه از سربازان ارتش ملی بودند.» او اعلام کرد کسی در بیمارستان جان خود را از دست نداده است و افرادی که وضعیت جسمانی آنها وخیم بود به بیمارستانهای شهر گوندار و دیگر مناطق منتقل شدند.
گزارشها از کشته و زخمی شدن سربازان در روزهای اخیر در آمهارا بیشتر شده است و نیروهای کمککننده انسانی گفتهاند که روز شنبه گذشته سه نفر از آنها کشته و ۳۵ نفر از زخمیشدگان مداوا شدند. در روز جمعه گزارشها حاکی از پنج نفر کشته و ۱۰۵ نفر زخمی بود.
کشورهای منطقه نگران آنند که این نبردها به جنگ داخلی منتهی شود و ثبات شاخ آفریقا، حساسترین منطقه این قاره را بههم بریزد.
سازمان ملل در صورت آواره شدن میلیونها نفر از ساکنان تیگرای نسبت به یک بحران انسانی هشدار داده است.
روز گذشته (یکشنبه) آبی احمد علی در یک پیام تلویزیونی رهبران ایالت تیگرای را به تدارک یک جنگ از سال ۲۰۱۸ علیه دولت فدرال متهم کرد. او گفت آنها بودجه توسعه را برای خرید سلاح و آموزش شبهنظامیان خرج کردهاند.
یک ژنرال ارشد ارتش اتیوپی به یک روزنامه دولتی گفت که چندین مکان در تیگرای اکنون تحت کنترل ارتش فدرال است. او گفت ارتش تمام سلاحهای سنگین تحت کنترل نیروهای غیروفادار را نابود کرده و در حال پیشروی است.
با این حال آبی احمد روز یکشنبه در پیامی که در توئیتر منتشر کرد مردم اتیوپی را به جلوگیری از تبعیض علیه مردم تیگرای که حدود ۶ درصد از ۱۱۰ میلیون نفر جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، فراخواند. او نوشت:
«میخواهم دوباره تأکید کنم که هیچ خواهر و برادر تیگرایی نباید قربانی اقدامات غیرقانونی مبتنی بر هویت آنها شود، و این مسئولیت بهعهده همه مردم اتیوپی است.»
مقامات اتیوپی هنوز بهطور رسمی به درخواست مذاکره از سوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، پاسخ ندادهاند.
جبهه آزادیبخش تیگرای از سال ۱۹۷۵ با دولت موقت نظامی اتیوپی درگیر بود و سالها دست به اقدامات نظامی زد و سرانجام در اواخر دهه ۸۰ میلادی موجب سقوط دولت مرکزی اتیوپی شد. از آن زمان این جبهه از جمله چهار جناح قومی تشکیلدهنده ائتلاف حاکم در اتیوپی بود که در سال ۲۰۱۸ به دستور آبی احمد این ائتلاف ملغی شد.
تلاشهای آبی احمد در جهت خاتمه دادن به درگیریهای بین اریتره و اتیوپی که یکی از طولانیترین مناقشات آفریقا بهشمار میرود از دلایل تقدیم جایزه صلح نوبل در سال گذشته به او بود.
پس از شروع جنگ دوساله میان اتیوپی و اریتره در ۱۹۹۸، بیش از ۸۰ هزار نفر در درگیریها کشته شده و صدها هزار نفر مجبور به ترک خانههایشان شدند. دو کشور در سال ۲۰۰۰ با دخالت سازمان ملل به جنگ پایان دادند اما مفاد توافقنامه صلح تا زمان نخستوزیری آبی احمد پذیرفته نشد و کشمکشهای خشونتبار میان دوکشور ادامه داشت. آبی احمد تنها دو ماه پس از رسیدن به مقام نخستوزیری اعلام کرد اتیوپی همه شروط توافق صلح با اریتره را میپذیرد.
بیشتر بخوانید: