پوشش امنیتی وسیع به بهانه مقابله با کرونا

جمهوری اسلامی سیاست‌های جدیدی را زیر پوشش مقابله‌ با کرونا به اجرا می‌‌گذارد. کرونا به ابزاری برای تحکیم برنامه‌های امنیتی حکومت شده است. “قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مقابله با کرونا” که گاهی از آن با عنوان “قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا” یک ارگان امنیتی است. ریاست این تشکل اداری جدید را به وزیر کشور واگذار کرده‌اند که ظرف هفت سال وزارت خویش، همواره راهکارهای امنیتی حکومت را به پیش برده است.

وزیر کشور ضمن مصاحبه‌ای با رسانه‌‌ها یادآور شده است که این قرارگاه هرگز در انجام وظایف خود با “ستاد مقابله‌ با کرونا” تداخلِ مسئولیت نخواهد داشت. چون به گفته‌ی او هر دو در این راه با هم همراهی خواهند کرد. ولی بر خلاف آنچه که وزیر کشور جمهوری اسلامی می‌لافد، ازهم‌اکنون ستاد مقابله‌ی با کرونا را بخشی روشن از “قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا” به حساب می‌آورند. چنانکه در نشست‌های اداری این قرارگاه، همیشه وزیر کشور جایگاهی فراتر از وزیر بهداشت می‌یابد. ناگفته نماند که وزیر بهداشت طبق حکم رییس جمهور نظام، ریاست یا همان فرماندهی ستاد مقابله باکرونا را به عهده دارد. دولتیان اما در نشست‌هایی که اینک برای این قرارگاه نوظهور تشکیل می‌دهند، وزیر کشور را بر ریاست جلسه می‌گمارند تا وزیر بهداشت را در کنارش بنشانند.

“قرارگاه” در تهران و شهرستان‌ها

 در مراکز استان‌ها نیز خیلی زود چنین قرارگاه‌هایی را سامان داده‌اند. در آنجا نیز استاندار ریاست نشست‌های قرارگاه را می‌پذیرد و رییس دانشگاه علوم پزشکی استان، در کنار او می‌نشیند. به عبارتی روشن، ستادهای مقابله‌ی با کرونا تحت امر قرارگاه‌ها قرار گرفته‌اند تا اهداف امنیتی آن‌ها را تحت پوشش مبارزه با کرونا به اجرا بگذارند.

بسیج محلات، ادارات، دانشگاه‌ها و بازار قرارگاه‌های عملیاتی خود را زیر پوشش مقابله‌ با کرونا تشکیل داده‌‌اند. خود را برای سالگرد اعتراضات آبان‌ماه آماده کرده‌اند.

 در تهران حسین سلامی فرمانده سپاه پاسداران حکومت، اینک به میدان آمده است و ضمن همراهی با قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا، قرارگاه ثارالله سپاه را در اختیار وزیر کشور گذاشته است. اما پیداست که قرارگاه‌هایی از این نوع، نه فقط وزیر کشور، بل‌که هیچ وزیر و مدیری را به بازی نخواهند گرفت. چون آنان همواره خودسر و آتش به اختیار عمل کرده‌اند. حتا از این بابت همیشه به خود می‌بالند.

 “قرارگاه عملیاتی”، طی این مدت در سطح بیست و پنج استان از استان‌های کشور ممنوعیت آمد و شد را برای اتومبیل‌های غیر بومی به اجرا گذاشته‌ است. می‌گویند که متخلفان این تصمیم را پانصد و ده هزار تومان جریمه خواهند کرد. چنین تصمیمی تا بیست و چهارم آبان ‌ماه به پایان می‌رسد. باید دید که قرارگاه عملیاتی مذکور پس از آن چه تصمیمی را به اجرا خواهد گذاشت. پشت تمامی این سیاست‌ها، فرماندهان ریز و درشت سپاهی ایستاده‌اند. آنان اینک بحث تعطیلی سراسری را پیش می‌کشند. قرار است که این تعطیلی سراسری از یک تا دو هفته به درازا بکشد.

گسترش تور امنیتی به بهانه کرونا

رسانه‌های کشور شخصیت‌های درونی حکومت را به میدان می‌کشانند و دیدگاه‌‌های آنان را در خصوص تعطیلی دو هفته‌ای کشور انعکاس می‌دهند. برخی از مدیران دولتی نیز دانسته یا نادانسته تکرار چنین دیدگاهی را مناسب یافته‌اند. حتا اعضای شوراهای شهر را در تمامی کشور به میدان آورده‌اند تا آنان نیز به تعطلیلی سرتاسری کشور اصرار بورزند.

بر خلاف گذشته اکنون از انتشار ارقام درشت ابتلا به کرونا و مرگ بر اثر آن ابایی ندارند. حکومت با زمینه‌چینی‌هایی از این نوع، بستری مناسب برای تصمیمات امنیتی و سیاسی خود فراهم می‌بیند. در فضای چنین تبلیغ و تصمیمی به طبع سپاه پاسداران نیز برای نظامی شدن کشور گام‌های بیش‌تری به پیش می‌گذارد. این موضوع در حالی اتفاق می‌افتد که مردم عادی از مدت‌ها قبل اعتماد خود را به گزارش‌های دولتی از دست داده‌اند. چون دولت هرگز مردم را در جایی از تصمیات خود به حساب نمی‌آورد، تا چه رسد که بخواهد به آنان گزارشی کارهای خود ارایه نماید.

ارتباط با سالگرد اعتراضات آبان ۱۳۹۸

این تمهیدات سیاسی-نظامی با سالگرد اعتراضات خونین آبان ماه سال گذشته پیوند می‌خورد. حکومت قصد دارد در سالگرد این اعتراضات، ضمن نظامی کردن جامعه مردم را تا پس دیوار خانه‌هایشان پس براند. کرونا را بهانه قرار داده‌اند تا در این راه تسهیلگری بیش‌تری به عمل آید. نمونه‌ای کامل از چنین تصمیمی را در مورد مراسم خاک‌سپاری محمدرضا شجریان هم به کار بستند. نیروهای نظامی در این گونه مراسم‌، رزمایش‌هایی را تدارک می‌بینند تا تجربه‌های امنیتی خود را در مقابله‌ با سرکوب اعتراضات مردم ارتقا ببخشند.

 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در خصوص اعلام غیر رسمی حکومت نظامی در کشور تا به آنجا پیش آمده است که فرمانده‌ی آن حسین سلامی هفته‌ی پیش با وزیران جهاد کشاورزی و صمت (صنایع، معادن و تجارت) نیز جلسه‌‌ی مشترکی تشکیل داد. او آشکارا دارد بر جای رییس دولت بی‌بو و خاصیت نظام می‌نشیند. چنانکه پس این نشست اعلام شد که جلسه‌ی یاد شده را به منظور مقابله‌ با گرانی و تورم راه انداخته‌اند.

سپاه به این باور امنیتی دست یافته است که می‌تواند با بهانه کردن معیشت مردم هر چه بیش‌تر پا جلو بگذارد. فرماندهان سپاه می‌گویند راهکارهای خودمانی و فراقانونی خود را به دستور رهبر انجام می‌دهند. این اتکای آنان به ولی فقیه هر چه بیش‌تر مدیران بالادستیِ دولت را از جایگاه اداری‌شان پس می‌راند، تا گستره‌ی اداری آن به سپاه واگذار شود.

 نامگذاری “قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا” بر چنین واقعیت غیر قابل انکاری تأکید می‌ورزد. چون در عبارت و عنوان یاد شده از واژهایی نظامی همانند، قرارگاه، عملیاتی و ستاد ملی یاری گرفته‌اند تا در خفا اهداف نظامی خود را از این صف‌بندی جدید به اجرا بگذارند.

آرایش نظامی در محله‌ها

سپاه اکنون پایگاه‌های خود را در محلات، ادارات و حتا دانشگاه‌ها فعال کرده است. جدای از این به پایگاه‌های بسیج بازار نیز جای ویژه‌ای در این ماجرا امنیتی سپرده‌اند. بسیج محلات به ظاهر وظیفه یافته‌ است که در خصوص بیماریابی محله‌ای به یاری ستاد کرونا بشتابد، وظیفه‌ای که ضمن تبلیغات رسانه‌ای سپاه و وزیر کشور، بسیج دانشجویی و بسیج استادان هم آن را به اجرا خواهند گذاشت. حتا همان‌گونه که گفته شد بازاریان هم قرار است برادری خود را در ماجرای درون حکومتی به اثبات برسانند.

 این آرایش‌هایی امنیتی و نظامی در حالی در سرتاسر کشور اتفاق می‌افتد که مدیران دولتی از ریز و درشت تقصیر و ناکارآمدی خود را در خصوص شیوع و فراگیری کرونا، به پای مردم عادی می‌نویسند. چنانکه وزیر کشور نیز درمصاحبه‌‌اش با رسانه‌ها بر “خودمراقبتی” و “دگرمراقبتی” اصرار می‌ورزد. او مدعی است که پس از خودمراقبی و دگرمراقبتی، “اطلاع رسانی و آگاهی بخشی” صورت خواهد گرفت. وزیر کشور به جای تأکید بر مسئولیت مجموعه‌ی دولت در قبال کرونا، به راهکاری موهوم و کنترل‌ناپذیر احاله می‌دهد.

 بسیج محلات، ادارات، دانشگاه‌ها و بازار قرارگاه‌های عملیاتی خود زیر پوشش مقابله‌ با کرونا تشکیل داده‌‌اند. آنان چندان هم کاری به کار شیوع کرونا ندارند؛ قصد اصلی‌شان این است برنامه‌های امنیتی نظام ولایی را به اجرا بگذارند.

بسیجیان محلات، ادارات و دانشگاه‌ها به همراه بازاریان وابسته به حکومت، اکنون کمیته‌هایی فرهنگی خود را در سرتاسر کشور راه انداخته‌اند. کمیته‌های فرهنگی بسیج از بام تا شام از بلندگوهای مسجد، دعای توسل یا زیارت عاشورا پخش می‌کنند و از خداوند برای دفع بلای کرونا یاری می‌جویند. فرماندهان بسیج و سپاه می‌گویند که چنین برنامه‌ای را رهبر نظام، پیش پایشان گذاشته است. دستور رهبر برای آن است که سپاهیان و بسیجیان همیشه در آماده‌باش باشند – به ویژه در شرایط ویژه، و اکنون در سالگرد اعتراضات خونین آبان.

از همین نویسنده

بورس و رؤیای پولدار شدن طبقه‌ متوسط