به‌ دنبال اعلام نتیجه کنکور سراسری برای ورود به دانشگاه‌ها در سایت سازمان سنجش آموزش کشور، امسال هم شماری از شهروندان بهایی با عبارت‌هایی نظیر «نقص در پرونده» و «تحقیقات در پرونده» مواجه شده و از ادامه تحصیل در مقاطع دانشگاهی محروم شده‌اند.

یک کاربر که در شبکه اجتماعی توئیتر با نام «آتیش» فعالیت دارد و اخبار مربوط به شهروندان بهایی در ایران را پوشش می‌دهد، اسامی و مشخصات هشت نفر از داوطلبان بهایی که از سوی سازمان سنجش از تحصیل محروم شده‌اند را به شرح زیر اعلام کرده است:

«شهراد محمدزاده، اهل تهران، متولد ۱۳۸۱ با رتبه ۶۵۳ در کنکور ریاضی، آرین دهقانی، متولد ۱۳۸۱ با رتبه ۲۰۰۰، ستاره ایزدی، اهل تهران با رتبه ۳۵۰۰، مرجان عباسپولی، اهل تهران شرکت کننده در کنکور ریاضی، آریا شیخ زواره، اهل تهران شرکت کننده در کنکور ریاضی، وحید صادقی، اهل تهران شرکت کننده در کنکور انسانی، پارسا سید احمد، متولد ۱۳۸۱ اهل کرج و ساینا شفیع زاده، متولد ۱۳۸۱.»

از سوی دیگر مصطفی نیلی، وکیل دادگستری و حقوقدان با انتشار یک توئیت در حساب کاربری خود در توئیتر، با لحنی کنایه آمیز به تناقض در عمل و گفتار مسئولان حکومتی ایران در برخورد با شهروندان بهایی اشاره کرده و نوشته است: 

«در عمل به استناد مصوبه غیرقانونی شورای عالی انقلاب فرهنگی مانع تحصیل هم‌وطنان بهایی می‌شوند و در سخنرانی‌ها می‌گویند ما به خاطر بهایی بودن با کسی برخورد نمی‌کنیم.»

اشاره این وکیل دادگستری اما به اسناد منتشر شده از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در اسفند ماه سال ۱۳۶۹ است که اعضای وقت این شورا از جمله علی خامنه‌ای، رهبر فعلی جمهوری اسلامی، در این شورا صراحتا تأکید کرده‌‌ بودند «برخورد نظام با آنان (بهاییان) باید طوری باشد که راه ترقی و پیشرفت آنان مسدود شود ….» یا «در دانشگاه‌ها چه در ورود و چه در حین تحصیل چنانچه احراز شد بهایی‌اند از دانشگاه محروم شوند ….»

در این اسناد که در جریان سفر گالین دوپل، گزارشگر ویژه‌ وقت حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران به‌ دست آمده، همچنین درباره نحوه برخورد با دانش‌آموزان بهایی آمده است: 

«در مدارس چنانچه اظهار نکردند بهایی‌اند ثبت‌نام شوند …. حتی‌المقدور در مدارسی که کادر قوی و مسلط بر مسائل عقیدتی دارند ثبت‌نام شوند.»

از سوی دیگر و علی‌رغم نقض مداوم حقوق شهروندان بهایی توسط نهادهای حکومتی در ایران، برخی از مسئولان دولتی در سال‌های گذشته در مجامع بین‌المللی پیوسته اعمال فشار بر بهاییان در ایران را انکار کرده‌اند.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، روز چهارم اردیبهشت ‌ماه ۱۳۹۷ در جلسه شورای روابط خارجی در نیویورک، در برابر دوربین‌های تلویزیونی مدعی شد که در ایران «کسی به‌ خاطر بهایی بودن» تحت آزار و پیگرد قرار نمی‌گیرد.

همچنین محمدجواد لاریجانی، دبیر سابق ستاد حقوق بشر قوه قضاییه، روز ۱۷ فروردین‌ ماه ۱۳۹۳ گزارش‌های حقوق بشری درباره نقض حقوق اقلیت بهایی در ایران را رد و هر گونه تبعیض و تضییع حقوق افراد به دلیل بهایی بودن را تکذیب کرد.

این اظهارات مقام‌های سابق و فعلی در جمهوری اسلامی در حالی است که بر اساس اسناد و گزارش‌های منتشر شده از سوی منابع حقوق بشری، تهدید و اعمال فشار بر بهاییان ایران در طی ۴۲ سالی که از انقلاب اسلامی در ایران می‌گذرد، بسیار بیش از گذشته تداوم داشته است.

در قوانین جمهوری اسلامی اما قانون مدونی برای ممانعت از تحصیل بهاییان وجود ندارد و به همین دلیل عدم ثبت‌نام آنان در مراکز آموزش عالی یا اخراجشان از دانشگاه‌ها با عناوینی همچون «نقص در پرونده» یا عبارت‌های دیگری اعلام می‌شود.

همچنین در سال‌های گذشته در برخی از موارد از دانشجویان بهایی خواسته شده تا خودشان فرم انصراف از تحصیل پر کنند.

جمهوری اسلامی ایران اما نه تنها بهاییان را از حق تحصیل در دانشگاه‌ها محروم کرده بلکه اجازه نمی‌دهد آن‌ها خود به تحصیل مستقل و ایجاد نهادهای آموزشی روی آورند.

بسیاری از شهروندان بهایی که با مؤسسه آموزش عالی بهاییان در ارتباط بوده‌اند دستگیر شده و این مؤسسه نیز غیرقانونی اعلام شده است.

مؤسسه آموزش عالی بهاییان در سال ۱۳۶۴ توسط اساتید دانشگاه بهایی که از تدریس در دانشگاه‌ها محروم شده بودند، تأسیس شد و جوانان بهایی که از تحصیل در دانشگاه‌های ایران محروم بودند در آن آموزش می‌دیدند.

حکومت جمهوری اسلامی آیین بهاییت را که در قرن ۱۹ میلادی به ‌وجود آمده و در سراسر جهان بیش از هفت میلیون پیرو دارد، «فرقه ضاله» محسوب کرده و به همین دلیل پیروان این آیین را از حقوق شهروندی خود محروم کرده است.

  • در همین زمینه