در پی سخنان حسن روحانی درباره «صلح امام حسن» موجی از حملات اصولگرایان علیه او بهراه افتاد و بخشی از آنها خواهان استیضاح، برکناری و حتی اعدام او شدند اما یک عضو هیئت رئیسه مجلس اعلام کرد که استیضاح و برکناری روحانی با توجه به نزدیکی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ روندی طولانی خواهد بود و فایدهای نخواهد داشت به همین دلیل استیضاح انجام نمیشود.
احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیئت رئیسه و نماینده قم در مجلس یازدهم اعلام کرد که استیضاح حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی از دستور کار مجلس خارج شده است. او در اینباره گفت:
« اگر الان استیضاح رئیسجمهوری را شروع کنیم، روند آن در حدود دو ماه طول میکشد و به ماه دهم سال میرسیم، بعد از آن نیز معاون اول رئیسجمهوری به مدت سه ماه رئیس دولت میشود و بعد از آن هم به تعطیلات عید میرسیم و اندکی بعد نیز مهلت کارِ دولت تمام میشود. اگر نتیجهای داشت انجام میشد؛ بنابراین ما در مجلس به این نتیجه رسیدهایم که استیضاح انجام نشود.»
سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ۲۸ خردادماه ۱۴۰۰ همزمان با انتخابات ششمین دوره شوراهای شهر و روستا برگزار خواهد شد.
امیرآبادی فراهانی که از مخالفان دولت روحانی است، افزود:
«مجلس با مصلحتاندیشی به دولت کمک میکند تا بهراحتی به خردادماه سال آینده یعنی پایان مهلت خود قانونی برسد. (…) اکنون شرایط بهگونهای است که اگر مجلس یک یا دو وزیر دیگر از دولت را استیضاح کند دولت مستقر سقوط خواهد کرد و امکان این که وزیران و رئیسجمهوری را به راحتی استیضاح کرد وجود ندارد.»
در حالی که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی بارها مخالفت خود با مذاکره با آمریکا را اعلام کرده است، حسن روحانی ۲۴ مهر در جلسه هیئت دولت صلح امام سوم شیعیان با معاویه را خواست «اکثریت قاطع جامعه و مردم» دانسته بود.
تنشهای شدید میان ایران و آمریکا، خروج آمریکا از برجام و اعمال شدیدترین تحریمها علیه ایران و رویاروییهای منطقهای دو کشور موجب شد تا این سخنان بهعنوان چراغ سبز برای مذاکره با آمریکا تعبیر شود.
سخنان روحانی با واکنشهای تندی در جبهه اصولگرایان روبهرو شد که خود را ادامهدهنده «راه جنگ امام حسین» می دانند. شماری از نمایندگان اصولگرای مجلس از جمله مجتبی ذوالنوری، جواد کریمی قدوسی، احمد امیرآبادی، حسن شجاعی، مجتبی رضاخواه و همچنین کسانی همچون حسن رحیمپور ازغدی، از چهرههای تندرو و حسین شریعتمداری، مدیر روزنامه کیهان علیه روحانی اظهارنظر کردند. ذوالنوری حتی خواهان اعدام روحانی شد.
استیضاح «مخالف نظر رهبری» است
همزمان با تلاش بخشی از اصولگرایان در مجلس برای پیشبرد طرح استیضاح، اصولگرایان مخالف این اقدام استیضاح روحانی را مخالف نظر علی خامنهای دانستند.
مجتبی توانگر، نماینده تهران در مجلس یازدهم با انتشار نامه خامنهای در سال ۱۳۸۳ به غلامعلی حداد عادل، رئیس مجلس هشتم از مخالفت رهبر جمهوری اسلامی با استیضاح وزیران و رئیسجمهوری در ماههای پایانی فعالیت دولتها سخن گفت. خامنهای در این نامه استیضاح وزیران و رئیسجمهوری برای کشور را خطرناک توصیف کرده بود.
حمید رسایی از اعضای جبهه پایداری در پاسخ به این اقدام توانگر در کانال تلگرامی خود نوشت:
«قطعاً اگر دولتی هر چند با وجود اشکالاتی در حال کار باشد (مثل دولت خاتمی) هر چند حداقل خدمترسانی را داشته باشد، استیضاح در ماههای پایانی بیفایده یا کمفایده است. اما اگر با دولتی مواجه بودیم که نهتنها خدمتی نمیرساند بلکه در راستای منافع دشمنان مردم و انقلاب اسلامی گام برمیدارد باید دست روی دست بگذاریم و نگاه کنیم؟!»
روزنامه شرق هم از نشست مجازی چندین نفر از اصولگرایان در قم خبر داد که درباره استیضاح حسن روحانی صحبت کردهاند.
با این حال روزنامه کیهان که همواره مواضع تندی میگیرد نوشته بود که منتقدان روحانی نباید از ادبیاتی استفاده کنند که موجب بهرهبرداری و جنجالسازی «جریان تحریف» شوند. این روزنامه درخواست استیضاح را درست ندانست.
سیدمحمود رضوی، مشاور محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز درباره استیضاح روحانی در صفحه توییتر خود نوشت:
«حضرت آقا فرمودند: اعتقاد راسخ دارم که دولتها باید تا روز آخر وظایف خود را انجام دهند، امروز که تندروهای اصلاحات برای فرار از پاسخگویی به مردم استعفای رئیسجمهوری را مطرح میکنند، برخی استیضاح رئیسجمهوری را مطرح و دنبال میکنند! برخی چرا متوجه نیستند آب در آسیاب میریزند؟»
اشاره رضوی به سخنان عباس عبدی از چهرههای اصلاحطلب است. عبدی ششم شهریورماه در یادداشتی در روزنامه اعتماد از حسن روحانی خواست که برای تغییر و بهبود وضعیت از سمت ریاستجمهوری «کنارهگیری کند».
احمد زیدآبادی یکی دیگر از اصلاحطلبان نیز روز گذشته، دوشنبه ۲۸ مهر در کانال تلگرام خود نوشت:
«برخی گمان کردهاند که من مخالف استیضاح حسن روحانی در مجلس هستم. از قضا من صددرصد موافق استیضاح او هستم! وقتی از او در این شرایط کاری برنمیآید و علاقهای هم به استعفاء نشان نمیدهد، بهترین راه همین استیضاح اوست!»
حسین شریعتمداری در یادداشتی استعفای روحانی را یک توطئه آمریکایی خواند و نوشت «آنها این توطئه را در لبنان و عراق هم اجرا کردند (…) طرح نمایندگان متعهد و انقلابی مجلس برای استیضاح رئیسجمهوری هم به این توطئه کمک میکند.»
شریعتمداری هم طرح استعفای روحانی را به اصلاحطلبان نسبت داد و افزود:
«کسانی که خواستار استعفای روحانی هستند، سال ۸۸ وطنفروشی کرده بودند.»
«راههای پیش رو»
روزنامه اعتماد در مقالهای نوشت درخواست برکناری حسن روحانی را اصلاحطلبان و حامیان دیروز او آغاز نکردند بلکه «ماجرا به اواسط مجلس دهم برمیگردد؛ زمانی که حسن روحانی گاه و بیگاه با اظهارات و اقداماتش فریاد اصولگرایان و اعضای فراکسیون ولایی پارلمان را بلند میکرد».
اعتماد با بیان اینکه نه ایده «چپیها» و نه طرح «راستیها» راه به جایی نبرد، به «راه سوم» اشاره کرد و این راه را «بازگشت ایران و آمریکا به میز مذاکره و دستیابی به توافقی دوباره و بهبود روابط سیاسی و تعاملات اقتصادی دو کشور» دانست اما افزود:
«او (روحانی) در این مسیر علاوه بر مخالفانی قدرتمند در ایران که حاضر نیستند افتخار مذاکره را دوباره تقدیم او کنند، با دولتی در آمریکا مواجه است که چندان قائل به رسم و رسوم مرسوم جهان برای مذاکرات دو دولت با یکدیگر نیست. دو معضلی که هرکدام بهتنهایی میتواند یک رئیسجمهوری را از پرداختن به مذاکره پشیمان کند ولی حالا حسن روحانی نهتنها با هر دو معضل بهطور همزمان مواجه است، بلکه با افکار عمومی نیز روبهروست که دستکم از تداوم وضع موجود ناراضی است.»
اعتماد راه چهارم را تداوم وضع موجود تا انتخابات ۱۴۰۰ و پایان دولت روحانی عنوان کرد و نوشت:
«ولی این مسیر میتواند با جرقهای کوچک اعتراضاتی بزرگ را به همراه داشته باشد و دوباره اوضاعی تکرار شود که آبانماه ۹۸ از آسمان ایران گذشت.»
بیشتر بخوانید: