بانک جهانی در گزارش تازهای از وضعیت آموزش در افغانستان میگوید تقریباً نیمی از ۱۸ هزار مدرسه افغانستانِ جنگزده فاقد ساختمان مناسب هستند و حدود ۳,۷ میلیون کودک افغان که در سن رفتن به مدرسه هستند هنوز در مدارس ثبتنام نکردهاند.
بهگزارش آسوشیتدپرس، هنری کرالی، مسئول بانک جهانی برای افغانستان در وبلاگی اعلام کرد که با وجود چالشهای موجود در افغانستان، کیفیت آموزش بهبود یافته است. او گفت شمار کودکان ثبتنام شده در مدارس از ۳,۸ میلیون نفر در سال ۲۰۰۳ به ۶,۳ میلیون نفر در سال ۲۰۱۷ افزایش یافته است.
با این حال بانک جهانی میگوید ۳,۷ میلیون کودک افغان همچنان به مدرسه نمیروند.
نوریا نزهت، سخنگوی وزارت معارف (آموزش و پرورش) افغانستان در اینباره گفت از ۳,۷ میلیون کودکی که به مدرسه نمیروند، ۶۰ درصد دخترند. بهگفته نزهت، جنگ، فقر و عقاید سنتی محافظهکارانه از عوامل عدم حضور کودکان افغان در مدارس هستند.
سخنگوی وزارت معارف افغانستان همچنین اعلام کرد که ۴۶ درصد مدارس کشور فاقد ساختمان مناسب هستند. او گفت:
«هماکنون، کار ساخت ۲۷۰۰ مدرسه در حال انجام است، اما هدف ما ۶۰۰۰ ساختمان جدید برای مدارس است.»
در یک مدرسه در حومه کابل، ۱۷۰۰ دانش آموز سال اول تا ششم کلاسهای درس مناسب، آب آشامیدنی یا سرویس بهداشتی ندارند.
فاضل رحیم، مدیر مدرسه ابتدایی اللهگل مجاهد در شرق پایتخت افغانستان میگوید فقط شش آموزگار در این مدرسه حضور دارند و باید چندین کلاس با هم ترکیب شوند تا یک معلم بتواند تدریس کند. بهگفته او تقریباً شش سال برای تأمین کلاسهای درس، معلمان آموزشدیده، کتابهای درسی کافی و سایر ملزومات بهمنظور ایجاد فضای مناسب آموزش برای دانشآموزان تلاش کرده اما توجه وزارت معارف یا سایر افراد در دولت به این مسائل جلب نشده است.
فاضل رحیم به آسوشیتدپرس گفت:
«آنها (دانشآموزان) در فضای باز درس میخوانند. ما چادرهای کافی نداریم تا بتوانیم مکان مناسبی برای تحصیل در اختیار آنها قرار دهیم. با این حال، با وجود تمامی مشکلات سعی داریم فرصتی برای یادگیری برای آنها فراهم سازیم.»
رحیم افزود شش سال پیش هنگام تأسیس مدرسه اللهگل مجاهد یک نماینده پارلمان ۱۰ چادر و حدود ۱۷۰ میز و صندلی تهیه کرد و وزارت آموزش و پرورش نیز دو سال بعد ۱۰ چادر دیگر و چند فرش پلاستیکی در اختیار مدرسه قرار داد اما از آن زمان تاکنون هیچ کس چیزی به مدرسه نداده است.
وبسایت وزارت معارف افغانستان میگوید بیش از ۵ هزار مدرسه در این کشور فاقد ساختمانهای قابل استفاده، دیوارهای محدوده، آب آشامیدنی سالم یا امکانات بهداشتی هستند.
نصیر احمد ملازاده، مدیر اداره آموزش و پرورش منطقه ۱۲ در کابل گفت:
«مهمترین عناصر برای آموزش، ساختمانهای مناسب، معلمان آموزشدیده و لوازم مدارس است، اگر ساختمان نداشته باشیم، دو عنصر دیگر به هدر خواهند رفت.»
براساس اطلاعات وبسایت وزارت معارف، بیش از ۴۵۰ مدرسه در دو سال گذشته تعطیل یا آسیب دیدهاند و در نتیجه ۳۰۰ هزار دانشآموز از تحصیل محروم شدهاند.
هنری کرالی یکشنبه گذشته گفت کودکانی که در مدارس ثبتنام میکنند چیز زیادی نمیآموزند، از جمله دلایل آن این است که آموزگاران آنها مهارت یا دانش کافی ندارند. دادههای سال ۲۰۱۳ نشان میدهد که ۹۳ درصد کودکان ۱۰ ساله افغان با پایان دوره ابتدایی نمیتوانند یک متن ساده را بخوانند. او گفت: «این میزان، بالاتر از حد متوسط ۵۹ درصد در منطقه جنوب آسیا است.»
گزارش بانک جهانی به نقل از مؤسسه آمار یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل، آورده است که در حال حاضر در افغانستان تنها ۶۷ درصد پسران و ۴۸ درصد دخترانی که در سن رفتن به مدرسه هستند در مدرسه ثبتنام میکنند.
بانک جهانی میگوید افغانستان باید با افزایش شفافیت در هزینههای بودجه، استخدام معلمان و انتصابات مبتنی بر لیاقت در آموزش و پرورش، دولت خود را تقویت کند.
گزارش بانک جهانی در حالی ارائه شده است که نمایندگان دولت افغانستان و طالبان مذاکرات صلح خود را در قطر برگزار میکنند. این مذاکرات بهمنظور ترسیم آینده افغانستان پس از توافق صلح آمریکا و طالبان است که در فوریه سال جاری امضا شد.
بیشتر بخوانید: