بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه قدرت اروپایی در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی با انتشار بیانیهای ضمن اعلام حمایت از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) با اشاره به نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در تأسیسات اتمی نطنز، از جمهوری اسلامی ایران خواستند به تعهداتش در برجام بازگردد. تروئیکای اروپایی با صراحت اعلام کردند که از درخواست آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران حمایت نمیکنند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا ۲۰ اوت / ۳۰ مرداد شکایتنامهای را به رئیس ادواری شورای امنیت سازمان ملل تسلیم کرد و به این ترتیب مهلت ۳۰ روزهای برای فعال شدن مکانیسم ماشه را کلید زد. این مهلت یکشنبه آینده به سر میرسد. رئیس ادواری شورای امنیت شکایتنامه آمریکا از ایران را موجه ندانست. با اینحال وزیر خارجه آمریکا در مقالهای در فیگارو اعلام کرد که با انقضای مهلت یاد شده، آمریکا از همه کشورهای جهان میخواهد ایران را تحت تحریم اقتصادی قرار دهند. تروئیکای اروپایی در بیانیه مشترکی که چهارشنبه ۱۶ سپتامبر/ ۲۶ شهریور منتشر کردند، با صراحت اعلام کردند که همچنان از درخواست آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران حمایت نمیکنند:
«ما از خروج آمریکا (از برجام) متأسفیم. در ارتباط با نامه آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل در تاریخ ۲۰ اوت و ارجاع به رویههای ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ نیز یادآوری میکنیم که موضع بیانشده از سوی وزیران خارجه تروئیکای اروپایی در بیانیه مشترک هنوز هم معتبر است.»
سه قدرت اروپایی اما با اشاره به نصب سانتزیفیوژهای پیشرفته در تأسیسات هستهای نطنز و از سرگیری غنیسازی اورانیوم در تأسیسات فردو بر خلاف توافق هستهای ابراز نگرانی کردند:
«ایران در حال تحقیق و توسعه انواع مختلف سانتریفیوژهای پیشرفته غیرمجاز است. گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که ایران در تدارک نصب سانتریفیوژهای IR6 و IR5 بیشتر در تاسیسات غنیسازی است. ایران باید تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته که خلاف مفاد برجام است را متوقف کند.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده است که با توقف تعهدات هستهای ایران در توافق هستهای، ذخایر اورانیوم غنیسازی در آن کشور به ده برابر بیش از میزان مجاز افزایش یافته است.
تروئیکای اروپایی در بیانیه مشترک خود با اشاره به گزارش آژانس از ذخایر اورانیوم غنیشده در ایران از شورای حکام خواستند که پیام روشنی به آن کشور بفرستد و بر ضرورت بازگشت به برجام و پایبندی جمهوری اسلامی ایران به توافق هستهای تأکید کند.
صبح چهارشنبه سید جلیل میرمحمدی میبدی، نماینده مردم تفت و میبد در نطق میاندستور خود اعلام کرد که چنانچه مکانیسم ماشه فعال شود، مجلس وارد عمل میشود و دولت ایران را موظف میکند که همه تعهدات خود در برجام از جمله پروتکل الحاقی را به حالت تعلیق درآورد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در آغاز نشست شورای حکام خاطرنشان کرد که توافق آژانس با ایران بر سر بازرسی از دو مکان هستهای موجب تقویت همکاری و اعتماد متقابل میشود. این دو مکان در حوالی تهران و در شهرضای اصفهان قرار دارند. نمونهبرداری از مکان اول انجام شده و نمونهبرداری از مکان دوم نیز تا پایان ماه جاری میلادی انجام میشود.
بیشتر بخوانید: