اجرای حکم اعدام نوید افکاری، کشتی‌گیر ۲۷ ساله ایرانی و زندانی سیاسی در صبح روز شنبه ۲۲ شهریور واکنش‌های زیادی از سوی نهادهای بین‌المللی و سازمان‌های حقوق بشری به‌ دنبال داشت. شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل در گفت‌و‌گو با زمانه اعدام این زندانی سیاسی را «لجبازی» حکومت با مردم خواند.

شیرین عبادی می‌‌گوید:

«جمهوری اسلامی با اعدام نوید افکاری به مردم معترض ایران این پیام را داد که اگر علیه حکومت باشید و به جمهوری اسلامی نه بگویید یا در خیابان و مانند پویا بختیاری و بسیاری دیگر شما را می‌کشیم یا اینکه به بهانه‌ قتل و آدم‌کشی، شما را پای چوبه دار خواهیم برد.»

به‌ گفته این حقوقدان، اجرای حکم اعدام نوید افکاری ناشی از ناچاری حکومت در برابر مردم است:

«حکومت وقتی می‌بیند این‌قدر مخالف دارد و این‌طور سروصدا بالا می‌رود، چاره‌ای جز سرکوب پیش روی خود نمی‌بیند.»

او در ادامه درباره اجرای ناگهانی حکم اعدام این زندانی سیاسی می‌گوید: 

شیرین عبادی

«از یک‌ طرف این احتمال وجود دارد که با توجه به اقبال عمومی که مردم برای نجات جان این قهرمان نشان دادند، اعدام او ناشی از واهمه حکومت از خیزش‌ها و اعتراضات مردمی بوده باشد. از طرف دیگر قرار بود امروز برادر این زندانی همراه چند نفر از فعالان مدنی برای اخذ رضایت با خانواده مقتول دیدار کنند و اگر خانواده مقتول رضایت می‌دادند، حکومت بهانه معقولی برای کشتن نوید افکاری پیدا نمی‌کرد، پس این حکم اجرا شد.»

نوید افکاری، کشتی‌گیر ۲۷ ساله و کارگر گچ‌کار ساختمان در شهریور ۱۳۹۷ و چند روز پس از فروکش کردن اعتراضات سراسری مرداد ماه همان سال به اتهام قتل حسن ترکمان، مأمور امنیتی و کارمند حراست اداره آبفای شیراز، بازداشت و سپس در دادگاه به «دو بار اعدام» محکوم شد.

وحید افکاری، برادر دیگر او هم با اتهام مشابه بازداشت و به زندان افتاد. سه بعد یک برادر دیگر آنان به نام حبیب هم بازداشت شد.

این سه برادر در ماه‌های گذشته از درون زندان اعلام کردند برای اخذ «اعترافات اجباری» در اداره آگاهی و اداره اطلاعات شیراز تحت شدیدترین شکنجه‌ها قرار گرفته‌اند.

بر اساس شواهد موجود در پرونده این سه زندانی سیاسی، دادگاه بدون داشتن هیچ‌گونه مدرک محکمه‌پسندی، حکم اعدام را علیه نوید افکاری صادر کرده است.

شیرین عبادی اما بر این باور است که اجرای حکم اعدام نوید افکاری بیش از همیشه ثابت می‌کند حکومت جمهوری اسلامی «قابل اصلاح» نیست.

او می‌گوید:

«چنین اقداماتی از سوی جمهوری اسلامی باعث ایجاد فاصله بین حکومت و مردم می‌شود و مسأله دیگری که ثابت می‌‌شود این است که این حکومت قابل اصلاح نیست و راه را برای هر گونه اصلاح بسته چرا که اصلاح در حقیقت به معنای بهبود تدریجی شرایط است.»

به گفته عبادی در ۴۰ سال گذشته رفتار حکومت به ‌تدریج رو به خشونت رفته و این نشان می‌دهد این حکومت تحت هیچ شرایطی اصلاح پذیر نیست.

اما در ادامه واکنش‌ها به اجرای حکم اعدام نوید افکاری، کمیته بین‌المللی المپیک با انتشار بیانیه‌ای خبر اعدام این زندانی سیاسی را «شوک‌آور» توصیف و در همین زمینه اعلام کرد رئیس این کمیته به طور شخصی و مستقیم از رهبر جمهوری اسلامی و رئیس جمهوری ایران درخواست کرده است حکم اعدام نوید افکاری لغو شود.

توماس باخ، رئیس کمیته بین‌المللی المپیک روز دهم سپتامبر/ ۲۰ شهریور، ضمن ابراز نگرانی شدید از صدور حکم اعدام علیه کشتی‌گیر ۲۷ ساله ایرانی، اعلام کرده بود با کمیته المپیک و فدراسیون کشتی ایران تماس‌هایی برقرار شده و این نهادها قرار است همه توان خود را برای یافتن راه حلی در پرونده افکاری به‌ کار ببندند.

از سوی دیگر سازمان حقوق بشر ایران در بیانیه‌ای که روز شنبه ۱۲ سپتامبر/ ۲۲ شهریور صادر کرد، اعدام نوید افکاری از سوی حکومت جمهوری اسلامی را «جنایتکارانه» خواند و خواستار واکنش شدید جامعه در محکومیت این اقدام شد.

در این بیانیه به‌ نقل از محمود امیری مقدم، مدیر این سازمان آمده است: 

«اعدام نوید افکاری هم بر اساس قوانین بین‌المللی و هم بر اساس قوانین حاکم بر جمهوری اسلامی یک جنایت محسوب می‌شود و مسئولیت این جنایت بیش از هر کس بر عهده رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، و رئیس قوه قضاییه، ابراهیم رئیسی است.»

به‌ گفته امیری مقدم، نوید در یک پروسه دادرسی ناعادلانه و بر اساس اعترافات زیر شکنجه به اعدام محکوم شده بود و قاضی صادر کننده حکم، شکنجه‌گران نوید و تمامی کسانی که در ارتکاب این جنایت نقش داشتند در کنار صداوسیمای جمهوری اسلامی برای پخش سناریوی دروغین، باید در قبال این جنایت پاسخگو باشند.

از سوی دیگر بابک پاک‌نیا، وکیل دادگستری هم در واکنش به اعدام نوید افکاری اجرای این حکم را عجولانه خواند و اعلام کرد پرونده این زندانی سیاسی هنوز در دیوان عالی کشور تعیین تکلیف نشده بود.

او در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت:

«هنوز پرونده امنیتی نوید افکاری در دیوان عالی کشور تعیین تکلیف نشده بود. این همه عجله برای چه بود؟ مگر نه اینکه رویه دستگاه قضایی این است که حتی اگر واقعاً قتلی واقع شده باشد، در حد امکان لازم است که در جهت أخذ رضایت کوشش شود؟»

کاربران شبکه‌های اجتماعی هم با خشم و انزجار به اجرای این حکم اعدام واکنش گسترده نشان دادند و هشتگ‌های #نوید_افکاری و #نویدمان_را_کشتند را ترند کردند. رسانه‌های بین‌الملی نیز با انتشار گزارش‌هایی خبر اعدام نوید افکاری را پوشش دادند.

پیش از انتشار خبر اجرای این حکم اعدام اما آمنه سادات دبیح‌پور، خبرنگار خبرگزاری صداوسیمای جمهوری اسلامی که کاربران از او به عنوان بازجو-خبرنگار یاد می‌کنند، در توئیتی بدون اشاره مستقیم به اعدام نوید افکاری نوشت که سلطنت‌طلب‌ها، آلبانی‌نشین‌ها و ضد انقلاب هشتگ‌های خودشان را آماده کنند.

جمهوری اسلامی و هوادارانش اعتراض‌ها به ظلم و تبعیض جاری در کشور و مخالفت‌ها با صدور و اجرای احکام اعدام را به این گروه‌ها نسبت می‌دهند.

  • در همین زمینه