مجتمع پردازش پسماند آرادکوه در کهریزک شهرستان ری میزبان زباله‌های بزرگ‌ترین کلانشهر ایران است و بزرگ‌ترین سایت پسماند خاورمیانه توصیف می‌شود. مشکلات زیست‌محیطی این مجتمع باعث شده که سازمان حفاظت محیط زیست ایران خواهان انتقال آن به مکانی دیگر باشد. مقام‌های شهری تهران اما مخالف هستند.
زهرا صدراعظم نوری، رئیس کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران دوشنبه ۱۰ شهریور در گفت‌و‌گو با خبرگزاری دولتی دانشجویان ایران (ایسنا) از مخالفت شورای شهر و شهرداری پایتخت با انتقال سایت پسماند آرادکوه پرده برداشت و گفت:
«موضوع انتقال مجتمع آرادکوه حرف درستی نیست. اگر قرار بر این انتقال باشد باید دلایل کافی داشته باشد و بر اساس مطالعات و داده‌های دقیق چنین تصمیمی اتخاذ شود.»
مجتمع پسماند آرادکوه در جنوب کهریزک، در کیلومتر ۲۳ جاده قدیم تهران ــ قم واقع شده و نیم قرن سابقه دارد. اما اکنون حجم زباله‌های شهری و بیمارستانی و صنعتی که روزانه به آن وارد می‌شود، چنان زیاد است که کوه‌های زباله‌ای با ارتفاع بیش از ۶۰ متر در این مرکز به چشم می‌خورند.
میزان دقیق این زباله‌ها به دلیل وجود مراکز غیرقانونی دفن زباله در اطراف این سایت مشخص نیست. مسئولان محلی سازمان محیط زیست از دست‌کم بین ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ تن حجم ورودی زباله به طور روزانه به این مرکز خبر می‌دهند. اما اسماعیل نعمت‌زاده، شهردار کهریزک ۲ شهریور ۱۳۹۸ گفته بود روزانه ۱۰ هزار تن زباله و ۲۰ هزار تن پسماندهای ساختمانی به آرادکوه منتقل می شود؛ یعنی مجموعاً روزانه ۳۰ هزار تن پسماند.
این حجم زباله به آلودگی هوا و خاک و تولید میزان زیادی شیرابه انجامیده که علت دیگری برای آلودگی آب و خاک است.
چرا سازمان محیط زیست به دنبال جابجایی سایت آرادکوه است؟
بحث بر سر جابجاکردن محل پردازش زباله تهران از یک سال پیش جدی‌تر شد؛ به ویژه با بروز پدیده «بوی نامطبوع تهران» که یکی از علت‌های آن ــ در کنار آلودگی هوا به دلیل سوزاندن سوخت‌های کثیفی همچون مازوت در نیروگاه‌ها ــ کوه زباله آرادکوه ذکر می‌شد.
- بیشتر بخوانید: «بوی نامطبوع» توسعه ناپایدار و مرکزگرا در تهران
عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست سال گذشته از پیشنهاد این سازمان برای انتقال سایت آرادکوه خبر داد. سعید محمودی، مدیر کل حفاظت محیط زیست استان تهران نیز دراین‌باره گفت:
«با توجه به مشکلاتی که سایت آراد کوه دارد، جابجایی آن یک اصل اساسی و حتمی است. حتی اگر این سایت دفع پسماند بوی بدی هم متصاعد نمی‌کرد باز می‌بایست جابجا می‌شد؛ چرا که نمی‌توان سال‌های سال پسماندهای یک کلانشهر را به یک نقطه منتقل کرد.»
زهره عبادتی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ری نیز ۱ تیر سال جاری در گفت‌و‌گو با ایسنا بر ضرورت جابجایی این سایت تأکید کرد و به جنبه دیگری از آثار سوء وجود این مرکز پرداخت: تکثیر محل‌های تخلیه زباله غیرقانونی حول سایت آرادکوه.
عبادتی گفت:
«حضور این مرکز باعث شده که واحدهای آلاینده‌ای مانند بازیافت غیرمجاز پسماند به‌صورت حاشیه‌ای در اطراف مرکز آرادکوه و در بخش‌های مختلف شهرستان به‌ویژه بخش کهریزک شکل بگیرند که پسماندها را از طریق مرکز آرادکوه دریافت میکنند و باعث ایجاد آلودگی در خاک، آب و هوا می‌شوند. تعداد این واحدهای آلاینده بسیار زیاد است و ما نیز به عنوان اداره محیط زیست برخوردهای بسیار زیادی با این واحدها داشته‌ایم اما به‌دلیل اینکه این واحدها فرایند فعالیت بسیار ساده‌ای دارند، به‌راحتی جابه‌جا و در محل‌های جدید مستقر می‌شوند.»
چرا مقام‌های شهری تهران مخالف جابجایی سایت آرادکوه هستند؟
رئیس کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران دوشنبه در گفت‌و‌گو با ایسنا تلاش کرد تا علیه ضرورت انتقال سایت آرادکوه استدلال کند و درباره آسیب‌های زیست‌محیطی آن گفت:
«دلایلی که برای انتقال آرادکوه مطرح میکنند دلایل درستی نیست و اساساً این حرف درست نیست و قطعی هم نشده است؛ گاهی علت بوی نامطبوع مسیر فرودگاه امام خمینی (ره)، وجود مجتمع آرادکوه عنوان می‌شود که درست نیست؛ در حقیقت عوامل متعددی حدود ۲۰ علت برای این بوی نامطبوع مورد بررسی قرار گرفته که مجتمع آرادکوه دوازدهمین علت آن است.»
زهرا صدراعظم نوری تأکید کرد که «مادامی که آرادکوه ظرفیت داشته باشد مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت».
اما عیسی کلانتری سال گذشته گفته بود که اصلی‌ترین دلیل مخالفت شهرداری و شورای شهر تهران با انتقال مجتمع پسماند آرادکوه، هزینه آن است: «شهرداری می‌گوید هزینه این انتقال یک میلیارد دلار است که چنین پولی در دسترس نیست.»
مقام‌های سازمان محیط زیست می‌گویند از مسئولان شهری تهران خواسته‌اند مکان‌های جایگزین را برای ارزیابی زیست‌محیطی به آن سازمان معرفی کنند اما هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است.
آرادکوه تنها نماد مشکل زباله در ایران نیست. برای نمونه، در گوشه و کنار استان مازندران بیش از ۳۰ کوه زباله به وجود آمده است و در گیلان نیز کوه زباله سراوان ارتفاعی ۱۰۰ متری یافته است.
مشکل اساسی درتمامی امورکشوری ونهادهای شهرداری ومحیط زیستی وغیره اقشاری هستند به عنوان رئیس ومعاون وکارشناس پست های انچنانی به داده شده است که دربست نه تحصیلات حقیقی دانشگاهی دارند ونه خلاقیت وفهم چنین امورهائی دارند واکثرآ” ازقشون پاسداروبسیج وبرحسب ارتباط با قلان حوزه علمیه و فلان ارگان حکومتی و یا بنابه سفارشات دربارخامنه ای به امور گمارده شده اند…اگراین جماعت فرومایه وبیسواد ومفت خور و تمام ژزائد بیسواد ذره ای وجدان داشتند اقرارمیکردند ما نه سوادش را داریم ونه توانائی ونه امکاناتش درحل این مشکلات را داریم ولاجرم باید ازخارجی ها برای حل مشکلات همانند مشکل زباله کمک بگیریم زیراکه سلامتی مردمان وسالم ماندن محیط زیست نه برای نسل کنونی بلکه برای نسل های آینده مردم بسیارحائز اهمیت بوده وخواهد بود …طبق معمول و تمدن مردمی چه درگذشته وجه درحال اینست که ذباله هایشان ازجلوی درب منزلش به جلوی درب منزل دیگری هل بدهند و یا اگر موقعیت را مناسب دانسته ذباله خانگی شان درکنار کوچه ها وخیابان ها رها کنند بله فقط دورکردن ذباله هایشان ازمحل سکونتشان مهم است …جویبارهای اب های روان شده ازکوهای شمال شهرتهران را نظارت کنید که محل تردود و جمع شدن ذباله های چه خانگی وچه مغازه داران شده است …اگرازآنها جویای شوید چرا چنین میکنند جواب اب روان وذباله ها را با خودش خواهد برد…اصلا” ذباله ما نبوده …اصلا” مگه شما وکیل وسیع شهرداری هستید …اصلا” به شما چه مربوط…اگر نه فهم وشعوری ازشهرداشتن ونه فهم وشعوری شهرداری کردن ونه فهم وشعوری از حل مشکلات ذباله میدانید اقرارکنید که نمی دانم ونمی توانم وبگذارید لاقل خارجی ها که حل چنین مشکلاتی را بدرستی میدانند بهتان کمک کننید – حمل ونقل گوه های ذباله به مناطق دیگر همانند مشکلی را حل نخواهد کرد بلکه آن مناطق را هم آلوده خواهد کرد..
حقیقتگو / 31 August 2020
ما مجبور شدیم به خاطر بوی زباله از اسلامشهر مهاجرت کنیم شما اگر بودید حاضر نمیشدید به خاطر بوی بد سگ خودتون را داخل اسلامشهر ببندید ولی چقدر انسان بدبخت مجبورن اونجا زندگی(!!!???) کنند.بیچاره سالمندان کهریزک بیچاره خود مردم کهریزک باور کنید این بو رو میشه پک کرد برای گرفتن اقرار از متهمان خطرناک جواب میده
حمید / 19 February 2023